Γεννημένος το Φεβρουάριο του 1933, ο Κώστας Γαβράς ξεκινά από τα Λουτρά Ηραίας για να κατακτήσει τον κόσμο.

Η στράτευση του πατέρα του κι οι αγώνες που έδωσε με τη συμμετοχή του στην Εθνική Αντίσταση, καθώς και η εκδίωξη ολόκληρης της οικογένειάς του με την απελευθέρωση, από τους νικητές του Εμφυλίου, επηρεάζουν βαθιά τον νεαρό Κώστα, ο οποίος αφού τελείωσε το Γυμνάσιο στην Αθήνα, θέλησε να φύγει στις ΗΠΑ, όμως δεν έγινε δεκτός.

Για το λόγο αυτό φεύγει για τη Γαλλία και γράφεται στο Πανεπιστήμιο της Σορβόνης στο Παρίσι, για να σπουδάσει Συγκριτική Φιλολογία.

Τις σπουδές του δεν θα τις ολοκληρώσει όμως, αφού λίγο αργότερα στράφηκε στον κινηματογράφο παρακολουθώντας το Institut de Hauntes Etudes Cinematographiques.

Δούλεψε σαν βοηθός σκηνοθέτη δίπλα στους Ρενέ Κλαιρ, Ιβ Αλεγκρέ, Ρενέ Κλεμάν, Χενρί Βερνέιγ, Μαρσέλ Οπιλς κ.α. Η πρώτη του ταινία ήταν το "Les Rates", το 1958.

Το 1965 θα κάνει την πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία, η οποία ήταν ένα πολύ επιτυχημένο θρίλερ όπου πρωταγωνιστούσαν ο Υβ Μοντάν, η Σιμόν Σινιορέ, ο Ζακ Περέβ και ο Ζαν Λουϊ Τρεντινιάν. Τίτλος της "The Sleeping Car Murder" όπου εκτός από τη σκηνοθεσία, υπέγραφε και το σενάριο. Με αυτή κέρδισε το βραβείο Edgar Allen Poe, ενώ η ταινία θεωρείται σαν ένα από τα δέκα καλύτερα φιλμ της χρονιάς αυτής.

Τέσσερα χρόνια αργότερα το 1969 ο Κώστας Γαβράς θα σκηνοθετήσει την ταινία, που θα τον κάνει παγκοσμίως γνωστό, ακόμα και σε κείνους που δεν την έχουν δει. Ο λόγος για την ταινία "Ζ" με πρωταγωνιστές τον Υβ Μοντάν, τον Ζαν Λουί Τρεντινιάν και την Ειρήνη Παππά. Επρόκειτο για ένα πολιτικό και αντιφασιστικό φιλμ, στο οποίο ο Γαβράς χρησιμοποίησε τεχνικές θρίλερ για να αποδώσει το σκοτεινό πολιτικό σκηνικό που δημιούργησε και εξέτρεφε το δικτατορικό καθεστώς της Ελλάδας. Σ' αυτή την ταινία δεν ήταν μόνο σκηνοθέτης, αλλά και παραγωγός, ενώ συμμετείχε και στο σενάριο κερδίζοντας μια υποψηφιότητα για Όσκαρ καλύτερης ξένης ταινίας και βραβείο Κριτικής Επιτροπής στο Φεστιβάλ των Καννών.

Στα χρόνια που ακολούθησαν έφτιαξε μια σειρά ταινιών, που δεν ήταν τίποτα λιγότερο από διαμαρτυρία και επίκριση στα καταπιεστικά καθεστώτα όπου αυτά υπήρχαν στον πλανήτη, χωρίς να κρύβει και μια έντονη αμφισβήτηση για τον Αμερικανικό παράγοντα.

Πρόκειται για τις ταινίες: "Κατάσταση Πολιορκίας" το 1973 με αναφορά στην Ουρουγουάη, "Ειδικό Δικαστήριο" το 1975, που του χαρίζει ένα ακόμα βραβείο Κριτικής Επιτροπής στο Φεστιβάλ των Καννών, ο "Αγνοούμενος" το 1982 με την οποία κερδίζει Όσκαρ διασκευασμένου σεναρίου, το Χρυσό Φοίνικα του Φεστιβάλ των Καννών και βραβείο BAFTA καλύτερης ταινίας. Πρωταγωνιστές της ταινίας ο Jack Lemmon και η Sissy Spacek. Το 1982 είναι η χρονιά που έγινε διευθυντής του Cinematheque Francais.

Το 1977 μια άλλη ταινία του χαρίζει ένα ακόμα Όσκαρ (ξένης ταινίας). Δεν είναι άλλη από το "Madame Rosa" όπου πρωταγωνιστούσε η Σιμόν Σινιορέ.

Το 1983 ταράζει πάλι τα νερά εξοργίζοντας πολλούς με την ταινία του "Χάνα Κ" η οποία εξέφραζε μια φιλο - παλαιστινιακή άποψη.

Ακολούθησαν οι ταινίες "Προδομένος" το 1988 και "Music Box" το 1990 με την οποία κέρδισε τη Χρυσή Άρκτο στο Φεστιβάλ του Βερολίνου και η "Μικρή Αποκάλυψη" το 1993. Το 2003 κερδίζει το βραβείο Cesar καλύτερου σεναρίου, για την ταινία "Αμήν" η οποία όπως και το "Music Box" αναφέρεται στα εγκλήματα του ναζισμού.

Πιο αναλυτικά, η φιλμογραφία του Κώστα Γαβρά έχει ως εξής:

• 1958: Les Rates (ταινία μικρού μήκους) 
• 1965: Compartiment tueurs - Διαμέρισμα δολοφόνων 
• 1967: Un homme de trop - Μακί, τα λιοντάρια της κολάσεως 
• 1969: Z
• 1970: L'Aveu - Η Ομολογία 
• 1973: État de siège - Κατάσταση Πολιορκίας 
• 1975: Section spéciale - Ειδικό δικαστήριο 
• 1979: Clair de femme - Η λάμψη μιας γυναίκας 
• 1982: Missing - Ο Αγνοούμενος 
• 1983: Hanna K 
• 1986: Conseil de famille 
• 1988: La main droite du diable (Betrayed) - Το στίγμα της προδοσίας 
• 1989: Music box - Το μουσικό κουτί
• 1991: Pour Kim Song-Man 
• 1991: Contre l'oubli 
• 1992: La Petite Apocalypse 
• 1995: Lumière et Compagnie 
• 1995: À propos de Nice, la suite 
• 1997: Mad City 
• 2002: Amen - Αμήν
• 2005: Le Couperet - Το τσεκούρι 
• 2009: Eden à l'ouest - Παράδεισος στη Δύση
• 2012: Le Capital - Το Κεφάλαιο 

Πηγές πληροφοριών:wikipedia.org, arcadians.gr
Κείμενο: to e-periodiko mas

Δημήτριος Ελ Χούρι και Χαγκόπ Πακραντουνιάν μιλούν στα "Επίκαιρα" για την έκρυθμη κατάσταση σε Λίβανο και Συρία, αλλά και για τη θέση των ελληνορθόδοξων χριστιανών.




Συνέντευξη στην Ελένη - Βασιλική Μπαμπαλιούτα


Τα "Επίκαιρα" απευθύνθηκαν σε δυο ηγετικά πρόσωπα του Λιβάνου, που ζουν άμεσα την τραγωδία στη Μέση Ανατολή και τη γνωρίζουν από πρώτο χέρι. Πρόκειται για τον ελληνορθόδοξο πρόεδρο του κόμματος της Εγγύς Ανατολής Ροντρίγκ (ελληνιστί Δημήτριος) Ελ Χούρι και τον Αρμένιο πρόεδρο του κόμματος της Αρμενικής Επαναστατικής Ομοσπονδίας (TASNAK) και βουλευτή Χαγκόπ Πακραντουνιάν. Οι απαντήσεις τους παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον.

Ποια είναι η κατάσταση των διαφόρων εθνικών και θρησκευτικών κοινοτήτων στη Συρία και στον Λίβανο, ιδιαίτερα των Ελληνορθοδόξων, των Αρμενίων και των Ασσυρίων;
Οι Σύριοι εγκαταλείπουν τα ιστορικά εδάφη τους στο βόρειο Ιράκ και στη βόρεια Συρία και έρχονται στο Λίβανο για να μετακινηθούν στην Ευρώπη. Αναγκάστηκαν τον τελευταίο μήνα, να εγκαταλείψουν τα χωριά τους μετά την απαγωγή 137 Ασσυρίων. Ορισμένοι από τους Ασσύριους αποφάσισαν να πολεμήσουν κάτω από την αιγίδα των τοπικών Κουρδικών δυνάμεων στη βόρεια Συρία.

Η Ελληνορθόδοξη κοινότητα υποφέρει επίσης. Προσπαθεί τώρα να οργανωθεί πολιτικά, μετά από μια μακρά περίοδο χάους. Υπάρχουν φωνές που ζητούν την οργάνωση μιας "Ειδικής Στρατιωτικής Άμυνας" στις Ελληνορθόδοξες περιοχές της Συρίας. Στην Εντέλμπ, μετά από μια εισβολή της Al Nusra, ο ελληνορθόδοξος ιερέας απήχθησαν και μετά αφέθηκαν ελεύθεροι. Διαβάζουμε επίσης στον Τύπο ότι πολλοί Αρμένιοι εγκαταλείπουν τη Συρία και μεταβαίνουν στο Ερεβάν. Πρέπει να πολεμήσουμε για να υπάρξουμε. Αυτή η γη είναι δική μας και δεν θα την αφήσουμε ποτέ, σε οποιονδήποτε. Είναι των Αγίων μας, του Θεού μας. Ποτέ δεν θα την εγκαταλείψουμε.

Κύριε Πακραντουνιάν, ο Λίβανος είναι γειτονική χώρα της Συρίας και επηρεάζεται άμεσα από τον πόλεμο, που μαίνεται εκεί, για πάνω από τρία χρόνια. Υπάρχει κίνδυνος οι εντάσεις μεταξύ των διαφόρων εθνικών και θρησκευτικών κοινοτήτων στη Συρία, ιδιαίτερα μεταξύ σουνιτών και σιϊτών, να διαχυθούν στο Λίβανο;
Ο Λίβανος έχει το μεγαλύτερο σύνορο με τη Συρία και επηρεάζεται περισσότερο από τους Σύρους πρόσφυγες, που φτάνουν σήμερα το ένα εκατομμύριο. Για μια μικρή χώρα όπως είναι ο Λίβανος, οι αριθμοί αυτοί είναι πολύ μεγάλοι και οδηγούν σε άνευ προηγουμένου πίεση στην οικονομία και τις υποδομές του. Ο Λίβανος και η Συρία συνδέονται μεταξύ τους με γεωγραφικούς, πολιτιστικούς, πολιτικούς και οικονομικούς δεσμούς και η κατάσταση στη Συρία, επηρεάζει αρνητικά το Λίβανο.

Από άποψη ασφάλειας, υπάρχει απειλή στις συνοριακές πόλεις μεταξύ Λιβάνου και Συρίας, όπως έχουμε δει κατά καιρούς τους προηγούμενους μήνες, κατά τους οποίους υπήρξαν απαγωγές και αψιμαχίες με τον συριακό στρατό. Τόσο όμως ο στρατός του Λιβάνου, όσο και της Συρίας είναι παρόντες στα σύνορα για να προστατεύουν το λαό των δύο χωρών από εισβολή ακραίων τρομοκρατών. Βέβαια και πριν τη συριακή κρίση, ο Λίβανος αντιμετώπιζε προβλήματα ασφαλείας. Και οι απειλές παραμένουν.

Δεν θα μπορούσα όμως να πω πως οι απειλές αυτές, προέρχονται από εντάσεις μεταξύ θρησκευτικών κοινοτήτων. Είναι αλήθεια ότι υπάρχουν ακραίοι στο Λίβανο, ο αριθμός τους όμως είναι πολύ μικρός. Η πλειονότητα των πολιτών του Λιβάνου πιστεύει στην ειρηνική συνύπαρξη και είμαστε περήφανοι ότι ζούμε σε μια συναινετική δημοκρατία, στο πλαίσιο της οποίας όλα τα δόγματα και οι θρησκείες προστατεύονται από το Σύνταγμα της χώρας και κανένα δόγμα δεν προσπαθεί να "ακυρώσει" το άλλο.

Ας μη ξεχνάμε ότι ο Λίβανος δοκιμάστηκε από μια σεχταριστική σύγκρουση δεκαπέντε ετών και οι πληγές επουλώνονται ακόμη. Τα πολιτικά κόμματα του Λιβάνου και οι ηγέτες των δογμάτων και των θρησκειών δεν θα ήταν τόσο απρόσεκτοι ώστε να επιτρέψουν να βυθιστεί και πάλι η χώρα σε εμφύλιο πόλεμο.

Ποια είναι η κατάσταση και η στάση των μικρότερων εθνικών και θρησκευτικών κοινοτήτων του Λιβάνου;
Ο Λίβανος είναι μικρός ως χώρα και άνοιξε την αγκαλιά του και καλωσόρισε ανθρώπους κάθε κοινωνικού στρώματος και από κάθε εθνική και θρησκευτική μειονότητα. Δεν είναι διαδεδομένες στο Λίβανο οι διακρίσεις φυλετικού, εθνικού ή θρησκευτικού χαρακτήρα. Αντιθέτως υπάρχει πνεύμα αλληλεγγύης και βοήθειας προς όλους όσους έχουν ανάγκη και προσέρχονται στη χώρα μας ως πρόσφυγες, διαφεύγοντας από αδικίες και δεινά. Υπάρχουν όμως πάντα οι λίγοι που γίνονται εμπόδιο, κάνουν διακρίσεις και παρεμποδίζουν τη θρησκευτική και εθνική ανοχή. Η Λιβανική όμως κοινότητα και οι αρχές που τη συνέχουν είναι ισχυρότερες, δεν μπορεί να διασαλευτούν από αυτές τις μικρές εξαιρέσεις. Οι μικρότερες εθνικές και θρησκευτικές κοινότητες στο Λίβανο, έχουν τα κοινωνικά και πολιτικά τους δικαιώματα και η ύπαρξή τους δεν απειλείται από καμιά άλλη ομάδα. Οι μικρές εθνικές και θρησκευτικές κοινότητες στο Λίβανο, είναι ασφαλείς.

Την 24η Απριλίου ήταν η επέτειος των 100 χρόνων από τη Γενοκτονία των Αρμενίων από τους Νεότουρκους. Πολλοί από τους λίγους Αρμενίους που επέζησαν βρήκαν καταφύγιο στη Συρία και το Λίβανο. Αντιμετωπίζουν τώρα οι Αρμένιοι διώξεις από τους φανατικούς ισλαμιστές στη Συρία;
Το έτος αυτό συμπληρώθηκαν εκατό χρόνια από την Αρμενική Γενοκτονία, κατά την οποία χάθηκαν κάτω από την τουρκική βία περισσότεροι από ενάμισι εκατομμύριο Αρμένιοι. Οι Έλληνες, οι Ασσύριοι και πολλές άλλες μειονότητες δοκιμάστηκαν από τις φρικαλεότητες της τουρκικής διακυβέρνησης. Ακόμη και σήμερα μπορούμε να δούμε τις διακρίσεις εναντίον αυτών των μειονοτήτων στην Τουρκική Δημοκρατία.

Τώρα όμως βλέπουμε να διαπράττονται νέες φρικαλεότητες στη Συρία και το Ιράκ, όχι μόνο εναντίον των χριστιανών, αλλά κατά όλων εκείνων που συνυπήρχαν αρμονικά σ' αυτή τη γεωγραφική περιοχή. Οι Αρμένιοι όπως και όλοι οι πολίτες της Συρίας, αντιμετωπίζουν διώξεις και απειλούνται από τους φανατικούς στη Συρία και το Ιράκ. Ο φανατισμός δεν στοχοποιεί ένα μέρος μόνο του πληθυσμού. Ο φανατισμός είναι αρρώστεια που με τη διεθνή σιωπή και παροχή όπλων μετατρέπεται σε θανάσιμη επιδημία και υπερβαίνει τα συμφέροντα των παγκόσμιων δυνάμεων.

Χρειάζεται να καταλάβουμε ότι ο φανατισμός και ο εξτρεμισμός δεν μπορεί να αποτελούν μέρος συμφερόντων καμιάς χώρας του πολιτισμένου κόσμου, ούτε βλάπτουν μόνο ένα μέρος της κοινωνίας. Δημιουργούν αναρχία και αποτελούν κίνδυνο για ολόκληρο το παγκόσμιο σύστημα.

Σε τι κατάσταση βρίσκονται οι ελληνορθόδοξοι χριστιανοί σε Συρία, Ιράκ και Λίβανο;
Στη Συρία και το Ιράκ η κατάσταση ασφαλείας επηρέασε δραματικά τους ελληνορθόδοξους χριστιανούς. Στοχοποιήθηκαν όπως και κάθε άλλη ομάδα του συριακού λαού και υφίστανται, δυστυχώς, την ίδια τύχη. Στο Λίβανο, όπως ανέφερα προηγουμένως, όλα τα δόγματα συνυπάρχουν, έχουν τα κοινωνικά και πολιτικά τους δικαιώματα και ασκούν ελεύθερα τα θρησκευτικά τους καθήκοντα. Στο Λίβανο το υπάρχον σύστημα δεν θα υποχωρήσει κάτω από την πίεση και οι ελληνορθόδοξοι χριστιανοί, θα συνεχίσουν να ζουν ασφαλείς και ελεύθεροι, όπως και κάθε άλλο δόγμα, χωρίς την παραμικρή διάκριση ή διωγμό.

Τον Οκτώβρη του 1925 γεννιέται στην Ξάνθη, μια ξεχωριστή μουσική προσωπικότητα, που έμελλε να μαγέψει με τη μουσική του το κοινό σε Ελλάδα, Ευρώπη και Αμερική. Ο Μάνος Χατζηδάκις, γιος του Γεωργίου Χατζηδάκι και της Αλίκης Αρβανιτίδου, χαρακτηρίστηκε από πολλούς ως μουσική ιδιοφυΐα, χαράζοντας μια χρυσή πορεία στην μουσική σκηνή.

Η μουσική του εκπαίδευση ξεκινά σε ηλικία τεσσάρων χρόνων με την αρμενικής καταγωγής πιανίστρια Αλτουνιάν, ενώ παράλληλα εξασκείται στο βιολί και το ακορντεόν.

Το 1932 μετά το χωρισμό των γονιών του, εγκαθίσταται οριστικά στην Αθήνα με τη μητέρα και την αδελφή του. Λίγα χρόνια αργότερα, το 1938 ο ξαφνικός θάνατος του πατέρα του σε αεροπορικό δυστύχημα, αλλά και η αρχή του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, θα φέρουν μεγάλες οικονομικές δυσκολίες στην οικογένειά του, αναγκάζοντάς τον να εργαστεί ως φορτοεκφορτωτής στο λιμάνι του Πειραιά, παγοπώλης στο εργοστάσιο του Φιξ, υπάλληλος στο φωτογραφείο του Μεγαλοκοκόμου και βοηθός νοσοκόμου στο 401 Στρατιωτικό Νοσοκομείο.

Δεν εγκαταλείπει όμως τις μουσικές σπουδές του και παρακολουθεί ανώτερα θεωρητικά μαθήματα με τον Μενέλαο Παλλάντιο την περίοδο 1940 - 43. Παράλληλα φοιτά στη σχολή Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, όμως αυτές τις σπουδές, δεν θα τις ολοκληρώσει ποτέ.

Είναι η εποχή που γνωρίζεται με ποιητές, καλλιτέχνες και διανοούμενους όπως ο Γ. Σεφέρης, ο Ο. Ελύτης, ο Α. Σικελιανός, ο Ν. Γκάτσος και ο Γ. Τσαρούχης. Συμμετέχοντας ενεργά στην Εθνική Αντίσταση ως μέλος της Ε.Π.Ο.Ν. (Ενιαία Πανελλαδική Οργάνωση Νέων του ΕΑΜ) γνωρίζεται με το Μίκη Θεοδωράκη και συνδέονται από τότε με δυνατή φιλία.

Η πρώτη του εμφάνιση στο καλλιτεχνικό γίγνεσθαι γίνεται το 1944, στο Θέατρο Τέχνης του Καρόλου Κουν στο έργο "Ο Τελευταίος Ασπροκόρακας" του Αλέξη Σολωμού. Στη σχολή του Θεάτρου Τέχνης ο 19χρονος Μάνος θα πάρει μαθήματα υποκριτικής αν και τελικά μετά και από προτροπή του Καρόλου Κουν, θα αφοσιωθεί στη μουσική. Η συνεργασία του αυτή με το Θέατρο Τέχνης, θα κρατήσει 15 ολόκληρα χρόνια, γράφοντας μουσική για παραστάσεις όπως ο "Γυάλινος Κόσμος" (1946), "Αντιγόνη" (1947), "Ματωμένος Γάμος", "Λεωφορείο ο Πόθος" (1948), "Ο θάνατος του Εμποράκου" (1949) κ.α.

Η πρώτη του δουλειά για τον κινηματογράφο, είναι για την ταινία "Αδούλωτοι σκλάβοι" το 1946. Είναι η εποχή που ο Μάνος Χατζηδάκις γνωρίζεται με το ρεμπέτικο τραγούδι και γίνεται ο πρώτος που θα κατανοήσει την αξία του, μελετώντας το σε βάθος.

Το 1950 θα γίνει ιδρυτικό μέλος και καλλιτεχνικός διευθυντής του Ελληνικού Χοροδράματος της Ραλλούς Μάνου, παρουσιάζοντας τα τέσσερα μπαλέτα του: "Μαρσύας" (1950), "Έξι λαϊκές ζωγραφιές", "Το καταραμένο φίδι" (1951), "Ερημιά" (1958). Την ίδια χρονική περίοδο η Μαρίκα Κοτοπούλη, θα του ζητήσει να συνθέσει μουσική για τις "Χοηφόρους" από την "Ορέστεια" του Αισχύλου (1950), για να ακολουθήσουν η "Μήδεια", οι "Εκκλησιάζουσες" (1956), η "Λυσιστράτη" (1957), ο "Κύκλωπας", οι "Όρνιθες" (1959), και οι "Βάκχες" (1962). Το 1950 συνεργάζεται και με τον Άγγελο Σικελιανό για να συνθέσει μουσική για την τραγωδία του "Ο Θάνατος του Διγενή".

Το 1959, παρουσιάζει στο αθηναϊκό κοινό τον Μίκυ Θεοδωράκη, αφού ενορχήστρωσε και ηχογράφησε ο ίδιος το έργο του Μίκυ "Επιτάφιος" με τη Νάνα Μούσχουρη.

To 1960 του απονεμήθηκε το πρώτο βραβείο στο 2ο Φεστιβάλ Ελαφρού Τραγουδιού του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας (Ε.Ι.Ρ) για τα τραγούδια, το "Κυπαρισσάκι" και "Τιμωρία" με την Νάνα Μούσχουρη, ενώ απέσπασε και το βραβείο για τη μουσική στην ταινία του Ν. Κούνδουρου "Ποτάμι", στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης. Την ίδια χρονιά έγραψε "Τα Παιδιά του Πειραιά" για την ταινία "Ποτέ την Κυριακή" του Ζυλ Ντασέν που έκανε το γύρω το κόσμου και αγαπήθηκε όσο κανένα, χαρίζοντάς του και το Όσκαρ Καλύτερου Πρωτότυπου Τραγουδιού (1961). Συγχρόνως συνέθεσε μουσική για τα θεατρικά έργα, "Ευρυδίκη" του Ζαν Ανούιγ, "Το γλυκό πουλί της νιότης" του Τένεσι Ουίλιαμς, "Η τύχη της Μαρούλας" του Δημητρίου Κορομηλά και για πολλές ακόμα ταινίες όπως, "Μανταλένα", "Η Αλίκη στο ναυτικό", "Το κοροϊδάκι της δεσποινίδος", "Η κυρία δήμαρχος", "Το κλωτσοσκούφι", "Ραντεβού στην Κέρκυρα" κ.α.

Το 1961 θα πάρει το Β' βραβείο στο Φεστιβάλ Ελληνικού Τραγουδιού για το τραγούδι "Κουρασμένο παλληκάρι", ενώ το πρώτο δόθηκε στον καλό του φίλο Μίκη Θεοδωράκη για την "Απαγωγή".

Ένα χρόνο μετά (1962) ο Μ. Χατζιδάκις χρηματοδοτεί τον "Διαγωνισμό Σύνθεσης Μάνος Χατζιδάκις" στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο Δοξιάδη στην Αθήνα. Είναι η χρονιά της "Οδού Ονείρων" της ιστορικής μουσικοθεατρικής παράστασης, που ανέβηκε τον Ιούνιο αυτής της χρονιάς στο θέατρο "Μετροπόλιταν" στην Αθήνα. Επρόκειτο για ένα είδος μιούζικαλ ή επιθεώρησης με μια σειρά από νούμερα, τραγούδια και χορευτικά δρώμενα. Τα τραγούδια και η μουσική ήταν του Μάνου και αργότερα κυκλοφόρησε και βινύλιο με αυτά, με τον ομώνυμο τίτλο. Ανάμεσα στους πρωταγωνιστές που ερμήνευαν τραγούδια αναφέρουμε ενδεικτικά, το Δημήτρη Χορν, τη Μάρω Κοντού, τη Ρένα Βλαχοπούλου, τη Ζωή Φυτούση και το Λάκη Παππά. Ήταν μια παράσταση που αγαπήθηκε πολύ και την παρακολούθησαν πολλές καλλιτεχνικές προσωπικότητες από όλο τον κόσμο.

Το 1964 ιδρύει και διευθύνει την Πειραματική Ορχήστρα Αθηνών (1964-66), δίνοντας στη διετία της λειτουργίας της 20 συναυλίες με πρεμιέρες 15 έργων Ελλήνων συνθετών. Την ίδια περίοδο έρχεται και η συνεργασία του Μάνου με τον Μωρίς Μπεζάρ και οι "Όρνιθες" θα ανέβουν με τα "Μπαλέτα του 20ου Αιώνα" στις Βρυξέλλες.

Το 1966 με τον Ζυλ Ντασέν και τη Μελίνα Μερκούρη θα βρεθεί στην Αμερική για να ανεβάσει στο Broadway τη θεατρική διασκευή του "Ποτέ την Κυριακή" με τίτλο "Illya Darling". Εκεί θα έρθει σε επαφή με την αμερικανική ποπ και ροκ μουσική σκηνή και θα ηχογραφήσει ένα κύκλο τραγουδιών με τον τίτλο "Reflections" σε συνεργασία με το συγκρότημα "New York Rock and Roll Ensemble". Είναι η εποχή που παράλληλα θα ηχογραφήσει το "Χαμόγελο της Τζοκόντας" στην πασίγνωστη συμφωνική του μορφή.


Επιστρέφοντας στην Αθήνα, το 1972, ιδρύει το μουσικό καφεθέατρο "Πολύτροπο" επιδιώκοντας μια τελετουργική παράσταση του τραγουδιού, μ' όλα τα μέσα που μας παρέχει η σύγχρονη θεατρική εμπειρία, όπως ο ίδιος είχε πει.
Το 1975 και για δύο χρόνια διορίζεται αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, ενώ παράλληλα και μέχρι το 1982 αναλαμβάνει καθήκοντα ως Διευθυντής της Κρατικής Ορχήστρας και Διευθυντής του κρατικού ραδιοσταθμού Τρίτο Πρόγραμμα.

Δεν είναι λίγοι αυτοί που θεωρούν και όχι άδικα πως το Τρίτο Πρόγραμμα ξεκίνησε ουσιαστικά μαζί του αφού σε συνεργασία με μια ομάδα νέων ταλαντούχων δημιουργών, γίνεται σημείο αναφοράς για την ελληνική ραδιοφωνία. Με πρόγραμμα που αγαπήθηκε από όλες τις ηλικίες ακροατών, αποτέλεσε το μοναδικό ραδιόφωνο του είδους στην Ελλάδα, έχοντας πιστό κοινό, ακόμα και παιδιά, αφού η αγαπημένη εκπομπή "εδώ Λιλιπούπολη", θα εκτοξεύσει τη δημοτικότητα του σταθμού στα ύψη.

Παράλληλα (1979) καθιερώνει τις "Μουσικές Γιορτές" στα Ανώγεια της Κρήτης με τοπικούς λαϊκούς χορούς και τραγούδια, εγκαινιάζει τον "Μουσικό Αύγουστο" στο Ηράκλειο (1980) και διοργανώνει αγώνες ελληνικού τραγουδιού στην Κέρκυρα (1981- 1982).

Το 1985 εκδίδει το πολιτιστικό περιοδικό "Τέταρτο", στο οποίο καταγράφονται τα καλλιτεχνικά και κοινωνικά δρώμενα, μέσα από τις πολιτικές διαστάσεις τους, ενώ δημιουργεί την πρώτη ανεξάρτητη δισκογραφική εταιρεία στην Ελλάδα ("Σείριος") έχοντας ως σκοπό την ανάδειξη νέων καλλιτεχνών και μουσικών δημιουργών, χωρίς να λαμβάνονται υπ' όψιν εμπορικά κριτήρια. Την ίδια εποχή παρουσιάζει έργα και καλλιτέχνες που ο ίδιος επιλέγει στη μπουάτ "Σείριος" το σημερινό "Ζουμ".

Το 1989 θα ιδρύσει την Ορχήστρα των Χρωμάτων για να παρουσιάσει με πρωτότυπο τρόπο έργα κλασσικών και σύγχρονων συνθετών. Την ορχήστρα αυτή, τη διηύθυνε ο ίδιος μέχρι το τέλος της ζωής του και έδωσαν συνολικά 20 συναυλίες και 12 ρεσιτάλ ελληνικού αλλά και διεθνούς ρεπερτορίου. Λίγο πριν πεθάνει το 1991 σε συνεργασία με το Δήμο Καλαμάτας διοργανώνει τους "Πρώτους Αγώνες Ελληνικού Τραγουδιού Καλαμάτας" και τρία χρόνια αργότερα το 1994 στις 15 Ιουνίου, φεύγει από τη ζωή από οξύ πνευμονικό οίδημα.
Το έργο του Μάνου Χατζηδάκι είναι μεγάλο και πολύπλευρο και τα λόγια φτωχά για να το αποδώσουν. Για πολλούς από μας, είναι ένας σπουδαίος συνθέτης που μας μεγάλωσε με τη Λιλιπούπολη, για κάποιους άλλους είναι ο συνθέτης των Παιδιών του Πειραιά, όλους όμως θα μας συντροφεύει με το πνεύμα του, στη δική μας οδό ονείρων.

Η πλήρης εργογραφία του Μάνου Χατζηδάκι βρίσκεται στο επίσημο site του hadjidakis.gr.
Πληροφορίες: wikipedia.org, sansimera.gr
Κείμενο: to e-periodiko mas

Το "παιδί θαύμα" της μόδας Lee Alexander McQueen όπως ήταν το πλήρες όνομά του, ήρθε για να ταράξει το χώρο της και να αφήσει ανεξίτηλα τα σημάδια του με τα αριστουργηματικά του σχέδια.

Πέντε χρόνια μετά τον θάνατό του (11 Φεβρουαρίου 2010), το Victoria & Albert Museum του Λονδίνου, άνοιξε τις πύλες του με μια έκθεση αφιερωμένη στο σχεδιαστή, από τον περασμένο Μάρτιο και μέχρι τις 19 Ιουλίου. Πρόκειται για την μεγαλύτερη αναδρομική έκθεση εκλιπόντος σχεδιαστή που έχει ποτέ παρουσιαστεί στην Ευρώπη.


Δεν είναι η πρώτη φορά που γίνεται αυτό. Το 2013 η αρχική εκδοχή της έκθεσης Savage Beauty, παρουσιάστηκε στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Ν. Υόρκης το 2011. Μια έκθεση που έγινε μια από τις 10 δημοφιλέστερες του Μουσείου και οργανώθηκε από το Costume Institute.


O Lee Alexander McQueen ήταν το έκτο παιδί του Ronald και της Joyce McQueen. Γεννημένος το Μάρτιο του 1969, άφησε το σχολείο στα 14 του χρόνια για να ασχοληθεί με τη μόδα, μαθητεύοντας στον οίκο Anderson & Sheppard. Στον οίκο αυτό έκανε τις παραγγελίες του και ο πρίγκιπας Κάρολος. Το ταλέντο του στο σχέδιο το ανακάλυψε βέβαια σε μικρότερη ηλικία, σχεδιάζοντας ρούχα για τις αδελφές του. Στον οίκο Savile Row του δόθηκε η ευκαιρία να ακονίσει τις ικανότητές του στο ράψιμο αλλά και στο σχέδιο, για να συνεχίσει να εμπνέεται και να μαθαίνει δίπλα στους Gieves και Hawkes και να προοδεύει με τη βοήθεια των ενδυματολόγων Angels και Bermans.


Στα 21 του πήγε στο Μιλάνο για να δουλέψει με τον Romeo Gigli, ενώ έκανε μεταπτυχιακό στο πανεπιστήμιο του St. Martins, όπου τελειοποίησε τις γνώσεις του στο σχέδιο μόδας.
Οι επιδείξεις μόδας στις οποίες συμμετείχε είχαν θεατρικό και αυστηρό ύφος. Με τα συστατικά αυτά τράβηξε την προσοχή του κοινού και απέκτησε αναγνώριση. Το 1997 ο οίκος Givenchy ανοίγει τις πόρτες του για κείνον και τρία χρόνια αργότερα ο οίκος Gucci, κάτι που του έδωσε ακόμα μεγαλύτερη έμπνευση και δημιουργικότητα.
Το 2003 βραβεύτηκε από το συμβούλιο των σχεδιαστών της Αμερικής και το 2007 άνοιξε καταστήματα σε όλο σχεδόν τον κόσμο.
Η έμπνευση για τον McQueen, μπορούσε να προέλθει από το κάθε τι, όπως η σειρά "manta ray"που προήλθε από ένα ταξίδι του στις Μαλδίβες το 2009 και τα σχέδια των ρούχων θύμιζαν σαλάχι.
Ήταν ο πρώτος που σχεδίασε χαμηλοκάβαλα παντελόνια στην ιστορία της μόδας κάνοντας πολλούς να λένε πως αυτά ήταν που τον χαρακτήριζαν.
Η πρωτοπορία του δεν περιορίστηκε στο σχέδιο αλλά και στην πασαρέλα, μια που ήταν ο πρώτος που έφερε στην Αγγλία μοντέλα από την Ινδία και έκανε εικαστικές παρεμβάσεις κάνοντας τα σόου του να μοιάζουν με ροκ συναυλίες.


Κέρδισε το βραβείο καλύτερου Βρετανού σχεδιαστή μόδας της χρονιάς, το 1996, 1997, 2001 και 2003 (όπως προαναφέραμε).

Υπήρξε ο πιο ευφάνταστος και ταλαντούχος Βρετανός σχεδιαστής της εποχής μας, οραματιζόμενος τη μόδα με ένα εντελώς νέο τρόπο. Οι γυναίκες του McQueen είναι σαγηνευτικές αλλά και κυριαρχικές με ένα ένστικτο ζωώδες. Δεν ήταν λίγες οι φορές που μεταμόρφωνε τα μοντέλα του σε πουλιά αρπακτικά, γι' αυτό και δεν είναι λίγοι εκείνοι που υποστηρίζουν πως τα ρούχα του είναι τέχνη και όχι απλά μόδα. Έβλεπε την ομορφιά εκεί που δεν μπορούσαν να διακρίνουν άλλοι. Στα πάθη, στο περιθώριο, στο σκοτάδι, τις αδυναμίες και εμπνεόταν και από τους πίνακες μεγάλων ζωγράφων του 15 αι. αποτυπώνοντας λεπτομέρειές τους, στα ρούχα του.


Ο ίδιος είχε πει: "Βρίσκω την ομορφιά στο παράξενο. Θέλω να αναγκάσω τους ανθρώπους να μην κοιτάζουν τα πράγματα ως έχουν" κι εμείς θα πούμε πως σε ένα μεγάλο βαθμό το κατάφερε.

Πληροφορίες: lifo.gr, wikipedia.org, vogue.co.uk,
Κείμενο: to e-periodiko mas

Όλοι τον γνωρίζουμε! Όλοι γελάσαμε με τους ρόλους, που ενσάρκωσε στον κινηματογράφο. Αυτό, που δεν γνωρίζουμε όλοι, είναι η πορεία και η ιστορία του Θανάση Βέγγου, αυτού του τόσο ευγενικού και ξεχωριστού ανθρώπου.
Με αφορμή τη συμπλήρωση 89 χρόνων από τη γέννησή του (29 Μαΐου), θελήσαμε να κάνουμε το αφιέρωμα αυτό, για να τον γνωρίσουμε όλοι καλύτερα, έστω και αργά...
Βλέπετε κάποιοι άνθρωποι, μπορούν να ξεχωρίζουν και να εμπνέουν, ακόμα και μετά θάνατον.

Ο Θανάσης Βέγγος γεννήθηκε στο Ν. Φάληρο το 1926 και ήταν το μοναχοπαίδι του Βασίλη Βέγγου και της Ευδοκίας. Ο πατέρας του υπήρξε υπάλληλος της Ηλεκτρικής Εταιρείας στο Φάληρο και αντιστασιακός. Μάλιστα, την περίοδο της Κατοχής, αγωνίστηκε για να σώσει το εργοστάσιο από την ανατίναξη που σχεδίαζαν οι Γερμανοί. Παρά το γεγονός αυτό (υπάρχουν μαρτυρίες που αναφέρουν πως χάρη στις δικές του προσπάθειες σώθηκε), ο Βασίλης Βέγγος απολύθηκε στη συνέχεια, λόγω των αριστερών φρονημάτων του.

Ο Θανάσης βιώνει δύσκολα παιδικά χρόνια και εργάζεται από μικρός για να βοηθήσει την οικογένειά του. Για πολλά χρόνια ασχολήθηκε με την επεξεργασία δερμάτων αλλά και κάνοντας μικροθελήματα, στη γειτονιά του.

Την περίοδο του εμφυλίου, (1948 - 1950) βρίσκεται εξόριστος στη Μακρόνησο, όπου βιώνει τον εξευτελισμό, αλλά ταυτόχρονα μαθαίνει να υπομένει, υιοθετώντας την αξιοπρέπεια ως στάση ζωής. Υπηρέτησε με αυτό τον τρόπο τη θητεία του, ως ανεπιθύμητος στρατιώτης. Εκεί θα γνωρίσει και τον άνθρωπο που θα του αλλάξει τη ζωή, το Νίκο Κούνδουρο.

Η πορεία του στον ελληνικό κινηματογράφο, ξεκινά το 1953 όταν ο Ν. Κούνδουρος τον καλεί να παίξει στην πρώτη ταινία της καριέρας του τη "Μαγική πόλη", όπου υποδύεται ένα πωλητή λεμονιών στη λαχαναγορά, ο οποίος ονομάζεται Θανάσης, όπως ο ίδιος και είναι το όνομα που έχει κάθε ρόλος που ενσαρκώνει στη μεγάλη οθόνη. Ως το 1958, παίζει διάφορους μικρούς ρόλους και παράλληλα δουλεύει και σαν φροντιστής στα κινηματογραφικά πλατό. Είναι η περίοδος όπου εμφανίζεται σε μερικές από τις πιο ιστορικές ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου, όπως ο "Δράκος", " Μανταλένα", "Διακοπές στην Αίγινα", "Ο Ηλίας του 16ου", "Ποτέ την Κυριακή".

Στο "Δράκο" τη δεύτερη ταινία του Νίκου Κούνδουρου, υποδύεται ένα μπάρμαν που είναι συγχρόνως και μπράβος του αρχηγού μιας συμμορίας απατεώνων. Σ' αυτή την ταινία, θα φάει τις πρώτες σφαλιάρες, οι οποίες τον ακολούθησαν σ' όλη τη διάρκεια της κινηματογραφικής του καριέρας.

Ο Θανάσης Βέγγος υπήρξε βιοπαλαιστής, όπως και κάποιοι ρόλοι που ενσάρκωνε και δεν σπούδασε υποκριτική. Είχε όμως πηγαίο ταλέντο που στάθηκε (ευτυχώς) αρκετό, για να του δοθεί το 1959 η άδεια ασκήσεως επαγγέλματος και να εμφανιστεί στο θέατρο, στην επιθεώρηση "Ομόνοια πλατς - πλουτς", δίπλα στο Νίκο Ρίζο και το Γιάννη Γκιωνάκη ενώ το 1960 να πάρει τον πρώτο μεγάλο του ρόλο στην ταινία "Οι δοσατζήδες", δίπλα στο Νίκο Σταυρίδη.

Ακολουθεί η συνεργασία του με τον Πάνο Γλυκοφρύδη, στις ταινίες: "Ψηλά τα χέρια, Χίτλερ", "Μην είδατε τον Παναή", "Ζήτω η τρέλλα!", "Πολυτεχνίτης κι ερημοσπίτης".
Το 1964 ιδρύει τη δική του εταιρία παραγωγής ΘΒ - Ταινίες Γέλιου στην προσπάθειά του να ενσαρκώσει το όραμά του, το όραμα της απόλυτης ελευθερίας, να υπερβεί τις συμβάσεις και να "χτίσει τη δική του Οκτάνα", σύμφωνα με το Σολδάτο. Συνεργαζόμενος με τον Πάνο Γλυκοφρύδη και τον Ερρίκο Θαλασσινό, αλλά και σκηνοθετώντας ο ίδιος κάποιες φορές γυρίζουν τις ταινίες: "Φανερός πράκτορ 000", "Τρελλός, παλαβός και Βέγγος", "Ποιος Θανάσης;", οι οποίες χαρακτηρίζονται από το σουρεαλιστικό χιούμορ, τον αυτοσχεδιασμό και την πηγαία ερμηνεία. Οι ταινίες, είχαν μεγάλη καλλιτεχνική επιτυχία και αγαπήθηκαν από το κοινό, όμως αυτά δεν στάθηκαν αρκετά για να τον προστατέψουν από την οικονομική καταστροφή, από την οποία άργησε πολύ να συνέλθει.

Το 1971 η συνεργασία του με τον Ντίνο Κατσουρίδη, θα του φέρει το βραβείο ερμηνείας πρώτου ανδρικού ρόλου, στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης με την ταινία "Τι έκανες στον πόλεμο Θανάση;". Ένα χρόνο αργότερα, η ταινία "Θανάση πάρε το όπλο σου" θα του χαρίσει ένα ακόμα βραβείο ερμηνείας.

Στη δεκαετία του 80, ο Θανάσης Βέγγος θα γυρίσει μόνο μερικές βιντεοταινίες, για να επιστρέψει στον κινηματογράφο το 1991 στην ταινία του Παντελή Βούλγαρη "Ήσυχες μέρες του Αυγούστου" με μια ερμηνεία εντελώς διαφορετική χαμηλών τόνων και μεγάλης εκφραστικότητας. Το 1995 συμμετέχει στην ταινία του Θ. Αγγελόπουλου "Το βλέμμα του Οδυσσέα" και το 1998 στην ταινία "Όλα είναι δρόμος" που αποτελεί κορυφαία του στιγμή.
Την ίδια περίοδο εμφανίζεται και στην Επίδαυρο παίζοντας το ρόλο του Δικαιόπολι στους "Αχαρνής", το 1997 και το 2001 στην "Ειρήνη" του Αριστοφάνη με τεράστια επιτυχία.

Σχεδόν πενήντα χρόνια μετά την πρώτη του κινηματογραφική εμφάνιση (2002), ερμηνεύει ένα από τους βασικούς ρόλους στην τηλεοπτική σειρά "Περί ανέμων και υδάτων", σε σενάριο της Κάκιας Ιγερινού, που αγαπήθηκε από όλους.
Δεν ήταν όμως η μόνη. Ο Θανάσης Βέγγος εμφανίστηκε στις σειρές: "Βεγγαλικά" (ΕΡΤ, 1988), "Έρωτας, όπως έρημος" (ΝΕΤ, 2003), "Καθρέφτη, καθρεφτάκι μου" (ΑΝΤ1, 2006) και "Η Θεσσαλονίκης της νοσταλγίας μας" (ΕΤ3, 2009).

Τελευταία του κινηματογραφική συμμετοχή, ήταν στην ταινία του Παντελή Βούλγαρη "Ψυχή βαθιά" το 2009.

Παρά το γεγονός ότι συμμετείχε σε μερικές από τις πιο ονομαστές ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου καθιερώθηκε ως κινηματογραφικός τύπος, από άλλες κωμικές παραγωγές στις οποίες ενσάρκωνε το μέσο Έλληνα, το φουκαρά, τον γκαφατζή, τον αγαθό, τον κυνηγημένο αλλά και τον καπάτσο. Ο άνθρωπος για όλες τις δουλειές διαμόρφωσε ένα κινηματογραφικό ήρωα, ολοκληρωμένο και αναγνωρίσιμο, με σταθερά χαρακτηριστικά και πολύ αγαπητό στο κοινό.

Ήταν παντρεμένος με την Ασημίνα Βέγγου και απέκτησε δύο γιους. Έφυγε από τη ζωή στις 3 Μαΐου του 2011.

Τα καλλιτεχνικά του βραβεία

Έτος	Φορέας	Βραβείο	Ταινία
1962	Ένωση Ελλήνων κριτικών
1971	Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης	Α' Ανδρικού Ρόλου	Τι έκανες στον πόλεμο, Θανάση;
1971	Ένωση Ελλήνων κριτικών		Τι έκανες στον πόλεμο, Θανάση;
1972	Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης	Ερμηνείας Α' Ανδρικού Ρόλου	Θανάση, πάρε τ' όπλο σου
1991	Κρατικό βραβείο	Ερμηνείας Β' Ανδρικού Ρόλου	Ήσυχες μέρες του Αυγούστου
1993	Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης	Ειδικό βραβείο για το σύνολο του έργου του
2008	Πρόσωπα 2008	Ειδικό βραβείο για το σύνολο του έργου του

• Το 2002 ο Δήμος Κορυδαλλού τίμησε τον καταξιωμένο ηθοποιό δίνοντας το όνομά του στο 1.900 θέσεων, δημοτικό αμφιθέατρο της περιοχής.
• Τον Οκτώβριο του 2008 ο Δήμος Πειραιά μετονομάζει, ύστερα από απόφαση του Δ.Σ., την πλατεία Ευαγγελισμού στο Νέο Φάληρο, γενέτειρα του ηθοποιού, σε πλατεία Θανάση Βέγγου.
• 2008 Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κάρολος Παπούλιας τον τιμά χρίοντας τον Ταξιάρχη του Τάγματος του Φοίνικα.

Σε μια από τις σπάνιες συνεντεύξεις του είχε πει: "Δουλεύω με το ένστικτο, δεν έχω κανένα ταλέντο, μόνο αυτή τη φάτσα. Εδώ είναι αποτυπωμένη όλη η μιζέρια, όλη η δυστυχία, όλος ο πόνος του ασήμαντου Έλληνα".
Αυτή του η ποιότητα ήταν που τον έκανε το δικό μας, καλό άνθρωπο!...



Πηγές: wikipedia.org, sansimera.gr, veggos.gr
Κείμενο: "to e - periodiko mas"

Η διαδρομή του κύματος της μισαλλοδοξίας και του φανατισμού μεταφέρθηκε από τη Μέση Ανατολή στη Βόρεια Αφρική, όπου καταγράφονται καταστροφικές επιθέσεις όχι μόνο εναντίων χριστιανικών εκκλησιών όπως στη Λιβύη, αλλά και εναντίων μουσείων όπως στην Τυνησία.
Η UNESCO, ο αρμόδιος φορέας των Ηνωμένων Εθνών για την προστασία της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, βρίσκεται μπροστά σε μια πρωτοφανή πρόκληση.


Στην αποκλειστική της συνέντευξη στα "ΕΠΙΚΑΙΡΑ" η γενική διευθύντρια της UNESCO, Ιρίνα Μπόκοβα, δεν περιορίζεται στην καταδίκη και τον στιγματισμό των υπεύθυνων για τις βάρβαρες καταστροφές πολιτιστικής κληρονομιάς της ανθρωπότητας. Αποκαλύπτει και εκθέτει επίσης, όλο το πλέγμα των δράσεων μέσω των οποίων η UNESCO παρακολουθεί αυτές τις καταστροφές, παρεμβαίνει και κινητοποιεί τη διεθνή κοινότητα, με επικεφαλής το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Το τελευταίο ενέκρινε πρόσφατα ειδική απόφαση, με την οποία απαγορεύει την εμπορία πολιτιστικών αντικειμένων που προέρχονται από τη Συρία και το Ιράκ.

Η πρόσφατη βάρβαρη καταστροφή μνημείων, αγαλμάτων και άλλων έργων τέχνης στο Ιράκ από το Ισλαμικό Κράτος προκάλεσε τεράστια αγανάκτηση και οργή διεθνώς, αντιμετωπίστηκε ως έγκλημα κατά της ανθρωπότητας. Υπάρχει εκ μέρους της UNESCO προετοιμασία για επέμβαση και βοήθεια μόλις αυτό καταστεί πρακτικά δυνατό;
Η σκόπιμη καταστροφή πολιτιστικής κληρονομιάς είναι έγκλημα πολέμου και η UNESCO κάνει ό,τι είναι δυνατό για να το καταπολεμήσει και να διασφαλίσει ότι οι υπεύθυνοι θα ταυτοποιηθούν και θα οδηγηθούν ενώπιον της Δικαιοσύνης. Η προπαγάνδα και το μίσος που εμπνέουν οι πράξεις αυτές απαιτούν ισχυρά μηνύματα ειρήνης και γνώσης της ιστορίας, τα οποία να εξηγούν τη σημασία αυτής της κληρονομιάς και το γιατί τίποτα δεν δικαιολογεί την καταστροφή τους. Προσφάτως ανέλαβα με τον πρωθυπουργό του Ιράκ και τον υπουργό Ανώτατης Εκπαίδευσης, Τουρισμού και Αρχαιοτήτων την εκστρατεία της UNESCO "Ενώστε τέσσερις πολιτιστικές κληρονομιές", που έχει στόχο να κινητοποιήσει τους νέους του Ιράκ και όλο τον κόσμο για να εκφράσουν την αλληλεγγύη τους και να τους εντάξει σ' ένα παγκόσμιο κίνημα προστασίας και προάσπισης της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς από την καταστροφή.
Η UNESCO εργάζεται στενά με την κυβέρνηση του Ιράκ, με γειτονικά κράτη και με όλους τους άλλους εταίρους για τη διαφύλαξη της πολιτιστικής αυτής κληρονομιάς χιλιετηρίδων.

Ποια είναι η εκτίμηση της UNESCO για την καταστροφή αρχαίων μνημείων, έργων τέχνης και αρχαιολογικών χώρων που έχει συντελεστεί μέχρι τώρα από τον πόλεμο στη Συρία και στο Ιράκ; Έχετε αξιόπιστη εικόνα και έκθεση γι' αυτή;
Σε ό,τι αφορά την πολιτιστική κληρονομιά, πολλοί αρχαιολογικοί χώροι, στους οποίους περιλαμβάνονται έξι αναγνωρισμένοι από την UNESCO ως χώροι Παγκόσμιας Κληρονομιάς στη Συρία και δύο στο Ιράκ, επηρεάστηκαν ευθέως από τη σύγκρουση και υπέστησαν ζημιές σε διάφορους βαθμούς είτε γιατί χρησιμοποιήθηκαν για στρατιωτικούς σκοπούς, μεταξύ άλλων και ως κέντρα στρατιωτικής εκπαίδευσης, είτε γιατί στοχοποιήθηκαν σκόπιμα από ακραίους. Οι πληροφορίες της UNESCO για την κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι αρχαιολογικοί χώροι της Συρίας και του Ιράκ βασίζονται σε τρεις κύριες πηγές πληροφοριών: στις εθνικές Αρχές του Ιράκ (υπουργείο Πολιτισμού) και της Συρίας (Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Μουσείων) στο δικό μας δίκτυο τοπικών και διεθνών εμπειρογνωμόνων και σε δορυφορικές εικόνες, που έρχονται σε μας μέσω του UNOSAT και του UNITAR, του Ινστιτούτου των Ηνωμένων Εθνών για εκπαίδευση και έρευνα. Επιτρέψτε μου να πω ότι η απτή, ζωντανή κληρονομιά επηρεάζεται επίσης από το γεγονός ότι οι κάτοικοι εμποδίζονται να ασκήσουν τις πολιτιστικές τους παραδόσεις και τελετές. Αυτό συνεπάγεται παραβίαση των δικαιωμάτων τους και απειλεί, σε μακροπρόθεσμη βάση, τη διατήρηση των διαφορετικών πολιτιστικών παραδόσεων της περιοχής.

Κατά τη γνώμη σας, οι αρχαίες εκκλησίες και τα μοναστήρια στις χώρες αυτές συνιστούν αναπόσπαστο κομμάτι της πολιτιστικής κληρονομιάς τους και επομένως η βεβήλωσή τους αποτελεί τεράστια απώλεια για τις ίδιες αλλά και συνολικά για την ανθρωπότητα; Ποια ήταν μέχρι τώρα η δράση της UNESCO για την προστασία ή την αποκατάσταση αυτών των μνημείων;
Κάθε πολιτιστική έκφραση είναι μια ακόμη συμβολή στη βάση της κοινωνικής ταυτότητας και στην ανάπτυξη των κοινωνιών. Η πολιτιστική κληρονομιά είναι αυτό που παραλαμβάνει η μία γενιά και το περνά στην άλλη. Βλέπω την σκόπιμη καταστροφή της ως μια στρατηγική πολιτιστικής "κάθαρσης", ως μια επίθεση στον πολιτισμό και την ιστορία του λαού που περιέχεται σε πολλά από τα καταστρεφόμενα μνημεία, τους αρχαιολογικούς χώρους και τα έργα τέχνης.
Ένας από τους βασικούς ρόλους της UNESCO είναι να συντονίζει τις προσπάθειες της διεθνούς κοινότητας σε συνεργασία με τις κρατικές Αρχές, όπως και με διεθνείς οργανισμούς ασφαλείας και ανθρωπιστικούς οργανισμούς, με στόχο να διασφαλίσει ότι η πολιτιστική κληρονομιά λαμβάνεται δεόντως υπόψη στο σχεδιασμό και την εκτέλεση των δράσεών τους, προμηθεύοντάς τους, για παράδειγμα, τις συντεταγμένες ευαίσθητων αρχαιολογικών χώρων, τους λεγόμενους "κατάλογους" των χωρών, στους οποίους δεν επιτρέπονται οποιουδήποτε είδους πλήγματα.
Η UNESCO  επαγρυπνεί και δραστηριοποιείται για την ευαισθητοποίηση των κρατών αναφορικά με την ανάγκη να επικυρώσουν και να σέβονται τα διεθνή πρότυπα προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς και συνεργάζεται με το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για να διασφαλίσει ότι λαμβάνει υπόψη τα πρότυπα αυτά κατά τις διαβουλεύσεις του. Η UNESCO  συλλέγει επίσης πληροφορίες για τις καταστροφές σε διεθνές επίπεδο με στόχο να υποβοηθήσει το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο να διώξει ποινικά τους υπεύθυνους, όπως π.χ. στην περίπτωση της κατεδάφισης αρχαίων μαυσωλείων και της ρίψης στη φωτιά αρχαίων χειρογράφων στο Τιμπουκτού, στο Μάλι.

Μια άλλη γραμμή δράσεων της UNESCO  είναι η παροχή τεχνικής βοήθειας και οι πρωτοβουλίες για την παροχή οικοδομικής τεχνογνωσίας για να υποστηριχθούν κράτη - μέλη στην προστασία της πολιτιστικής τους κληρονομιάς. Σε ό,τι αφορά στην παράνομη πώληση πολιτιστικών αντικειμένων, η UNESCO συνεργάζεται με την Interpol, τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τελωνείων, όπως και με τα μεγαλύτερα μουσεία και οίκους δημοπρασιών για να διασφαλίσει ότι τα κλεμμένα αντικείμενα θα επιστραφούν στις χώρες από τις οποίες αφαιρέθηκαν. Την 1η Απριλίου, μάλιστα, διοργάνωσα στην έδρα της UNESCO συνέντευξη Τύπου, στην οποία αναφέρθηκα στον συντονισμό των δράσεων, μετά την έγκριση από το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών της Απόφασης 2199 (Φεβρουάριος 2015), η οποία απαγορεύει την εμπορία πολιτιστικών αντικειμένων που προέρχονται από τη Συρία και το Ιράκ.

Πέρα από τη Συρία και το Ιράκ, ανησυχία υπάρχει και για την κατάσταση στη Βόρεια Αφρική μετά την ισλαμική τρομοκρατική επίθεση στο μουσείο Bardo στην Τυνησία. Φοβάστε παρόμοιες επιθέσεις εναντίον μουσείων και μνημείων;
Το Μουσείο Bardo αποτελεί χώρο ανακάλυψης και διαλόγου μεταξύ διαφορετικών πολιτισμών. Η επίθεση της 18ης Μαρτίου δεν έχει να κάνει με τη θρησκεία. Ήταν μια επίθεση εναντίον του πολιτισμού και του τουρισμού ως μέσων ανάπτυξης, ως μέσων οικονομικής και κοινωνικής προόδου, αλλά και ως δυνάμεων διαλόγου και ανοίγματος προς τους άλλους. Η επίθεση συνιστά άρνηση των αρχών και πρέπει να μας ενώσει ακόμη περισσότερο στον αγώνα εναντίον του βίαιου εξτρεμισμού. Το άνοιγμα, πάλι, του Μουσείου στις 23 Μαρτίου συμβολίζει τη συλλογική θέληση του τυνησιακού λαού να ζει χωρίς φόβο και να μην υποκύψει στην απειλή του εξτρεμισμού. Η UNESCO στέκεται σταθερά στο πλευρό της Τυνησίας για την ενδυνάμωση μιας δημοκρατικής διαδικασίας που αποτελεί παράδειγμα για πολλούς. Πολύ περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη φορά, θα εργαστούμε για να υποστηρίξουμε την εκπαίδευση, τον πολιτισμό και τους δημοσιογράφους.
Για να ενδυναμώσουμε τη δημοκρατία, την ελευθερία της σκέψης, τη δικαιοσύνη και τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Συνέντευξη της συγγραφέα στο "e – περιοδικό μας"