Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Έθιμα. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Έθιμα. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Το έθιμο των κάρβουνων, στη Μακεδονία

Το έθιμο των κάρβουνων, στη Μακεδονία



Το όμορφο αυτό χριστουγεννιάτικο έθιμο, που κλείνει μέσα του όλη την αγωνία του αγρότη για τη σοδειά του και την επιβίωση της οικογένειάς του, υπήρχε στους Προμάχους και στη Σωσάνδρα της Μακεδονίας. 

Σύμφωνα μ' αυτό η γιαγιά της οικογένειας συνήθιζε το βράδυ της παραμονής των Χριστουγέννων να βάζει στο τζάκι πέντε κάρβουνα. Το καθένα απ' αυτά συμβόλιζε και ένα αγροτικό προϊόν. Ένα για το σιτάρι, ένα για το καλαμπόκι, ένα για το κριθάρι κ.ο.κ. 
Περίμεναν να δουν αν μέχρι το πρωί τα κάρβουνα αυτά, θα γίνονταν στάχτη. Αν συνέβαινε αυτό και για τα πέντε κάρβουνα που έβαζε η γιαγιά, τότε η σοδειά θα ήταν καλή τη νέα χρονιά, για όλα τα αγροτικά προϊόντα. Αν κάποιο κάρβουνο δεν καιγόταν, τότε η σοδειά για το προϊόν που αντιστοιχούσε στο συγκεκριμένο κάρβουνο, θα ήταν κακή.

Ένα άλλο έθιμο, θέλει την παραμονή το βράδυ, να βγάζει η οικογένεια τρία κάρβουνα από τη φωτιά του τζακιού. Το ένα ήταν για την προστασία της οικογένειας από το Θεό, το δεύτερο για την πρόοδό της και το τρίτο για τα ζωντανά. 

Ο παππούς της οικογένειας έκοβε μάλιστα ένα ξύλο από ροδιά ή τζιτζιφιά και το έβαζε στη φωτιά στο τζάκι. Το ξύλο καιγόταν σιγά σιγά κατά τη διάρκεια του βραδινού φαγητού. Αυτό γινόταν κάθε βράδυ από την παραμονή των Χριστουγέννων μέχρι τα Φώτα. Στη συνέχεια ο παππούς έκοβε ένα κομμάτι από το ξύλο που δεν είχε καεί και το έδενε στο αλέτρι για να είναι γερό και να έχουν πλούσια σοδειά, ενώ το καμένο ξύλο το έκρυβαν σε κάποιο σημείο του χωραφιού. 


πηγή: 7dim-ampel.thess.sch.gr

Κείμενο: "to e-periodiko mas"
[ Διαβάστε περισσότερα ]
to e-periodiko mas
0 Σχόλια
Η ιστορία της χριστουγεννιάτικης κάλτσας.

Η ιστορία της χριστουγεννιάτικης κάλτσας.



Οι χριστουγεννιάτικες κάλτσες ή οι κάλτσες δώρων είναι ένα έθιμο, που προέρχεται από τις βόρειες χώρες. Λέγονται και κάλτσες του Άη Βασίλη, αφού αφήνει μέσα τους τα δώρα για τα παιδιά. Άλλοι τις τοποθετούν στο τζάκι, άλλοι στη βάση του χριστουγεννιάτικου δέντρου, άλλοι δίπλα στη φάτνη, ακόμα και στην εξώπορτα.
Ο θρύλος λέει πως κάποτε, στο σπίτι ενός πατέρα τριών κοριτσιών, που πρόσφατα είχαν χάσει τη μητέρα τους, ξεκίνησαν όλα! Οι δουλειές του δεν πήγαιναν καλά και έτσι αναγκάστηκε να μετακομίσει με τις κόρες του σε ένα μικρότερο παλιό σπίτι… 
Καθώς τα κορίτσια μεγάλωναν, μεγάλωνε και η ανησυχία του πατέρα για το μέλλον τους. Όταν πια έφτασαν σε ηλικία γάμου, η ανησυχία έγινε απελπισία, αφού δεν μπορούσε να τα προικίσει. Πλησίαζαν Χριστούγεννα και η κατάσταση χειροτέρευε συνεχώς. 
Ο Άγιος Βασίλης γνώριζε το μεγάλο πρόβλημα, που αντιμετώπιζαν και όπως ήταν φυσικό, θέλησε να βοηθήσει. Έτσι ένα βράδυ που η οικογένεια κοιμόταν, ο Άγιος μπήκε στο σπίτι και έβαλε ένα πουγκί με χρυσό σε κάθε μια κάλτσα των κοριτσιών που ήταν κρεμασμένες στο τζάκι μαζί με άλλα ρούχα για να στεγνώσουν.
Το πρωί οι κοπέλες με μεγάλη έκπληξη και χαρά αντιλήφθηκαν το δώρο του, που τους άλλαξε τη ζωή!


Από τότε τα παιδιά βάζουν τις κάλτσες τους στο τζάκι, ελπίζοντας στην ίδια τύχη.
 Σε πολλές χώρες το έθιμο είναι λίγο διαφοροποιημένο, όπως στη Γαλλία, που τις βάζουν δίπλα στο τζάκι, βάζοντας και τα παπούτσια τους, συνήθεια που χρονολογείται από τότε που τα παιδιά φορούσαν φτωχικά ξύλινα παπούτσια ή στην Ολλανδία που τις γεμίζουν με καρότα και άχυρο για τα ελαφάκια του Αη Βασίλη. 
Στην Ουγγαρία πάλι, τα παιδιά γυαλίζουν τα παπούτσια τους και βάζουν αυτά δίπλα στο τζάκι ή στο παράθυρο. Στην Ιταλία όμως αφήνουν τα παπούτσια τους έξω, την παραμονή των Επιφανίων στις 5 Ιανουαρίου για να τα βρει η καλή μάγισσα Μπεφάνα και στο Πουέρτο Ρίκο, τα βάζουν κάτω από το κρεβάτι τους, αφού πρώτα τα γεμίσουν με πρασινάδα και λουλούδια, για τις καμήλες των τριών Μάγων.

πηγή: 7dim-ampel.thess.sch.gr
Κείμενο: "to e-periodiko mas"
[ Διαβάστε περισσότερα ]
to e-periodiko mas
0 Σχόλια
Πώς γεννήθηκε η ...τούρτα γενεθλίων;

Πώς γεννήθηκε η ...τούρτα γενεθλίων;


Κάθε τόσο, κάποιος αγαπημένος μας έχει γενέθλια και σύμφωνα με τη προσφιλή μας συνήθεια, η τούρτα γενεθλίων μαζί με έστω και ένα κεράκι συμβολικό, είναι απαραίτητα. 

Ποια είναι όμως η προέλευση της τούρτας γενεθλίων; Πώς ξεκίνησε αυτή η συνήθεια, που έχει κερδίσει όλο το δυτικό κόσμο και όχι μόνο;


Η ιστορία του κέικ γενεθλίων ή του γλυκού ψωμιού ξεκινά από την Αρχαία Ελλάδα, όπου για να τιμήσουν τη γέννηση της θεάς Αρτέμιδος, έφτιαχναν ένα γλυκό στρογγυλό ψωμί, στο οποίο τοποθετούσαν ένα ή περισσότερα αναμμένα κεριά, που συμβόλιζαν τη λάμψη του φεγγαριού, αφού η θεά Άρτεμις ήταν θεά του κυνηγιού, της φύσης, του φεγγαριού και της γονιμότητας.

Η πρώτη τούρτα γενεθλίων όπως την ξέρουμε σήμερα, πιστεύεται ότι έγινε το μεσαίωνα στη Γερμανία. Οι Γερμανοί για να γιορτάσουν τα γενέθλια των μικρών παιδιών, χρησιμοποίησαν την τούρτα και ονόμασαν τη γιορτή Kinderfest. Από την εποχή αυτή και μετά, οι τούρτες αρχίζουν να έχουν παραπάνω από ένα στρώματα - επίπεδα και να χρησιμοποιούνται υλικά, που κάνουν το ψωμί πιο γλυκό και πιο αφράτο. Αυτό το είδος κέικ ή ψωμιού ονομάζεται από τους Γερμανούς Geburtstagorten και από τον 17ο αιώνα αρχίζει να διακοσμείται περίτεχνα, έχοντας όμως τη δυνατότητα να το αποκτήσουν μόνο οι πλούσιοι της εποχής. Πιο προσιτό γίνεται από τον 18ο αι και μετά.


Η ιστορία των γενέθλιων κεριών

Όπως ήδη αναφέραμε στην Αρχαία Ελλάδα, τοποθετούσαν πάνω στο γλυκό ψωμί κεριά, συμβολίζοντας τη λάμψη του φεγγαριού. Πίστευαν πως ο καπνός μεταφέρει τις προσευχές πιο γρήγορα στη θεά. Ορισμένοι ερευνητές βέβαια δεν αποδίδουν την προέλευση των γενέθλιων κεριών στους αρχαίους Έλληνες αλλά στους Γερμανούς του 17ου αιώνα και στην αντίληψη ότι ένα κερί πάνω στην γενέθλια τούρτα συμβολίζει το φως της ζωής. Στις μέρες μας πολλοί λαοί τοποθετούν κεριά πάνω στο γενέθλιο γλυκό, ένα για κάθε χρόνο που κλείνει, πιστεύοντας ότι μια σιωπηλή ευχή πριν το σβήσιμό τους, θα πραγματοποιηθεί μόνο αν τα κεριά σβήσουν όλα μαζί.

Όσο για το πασίγνωστο τραγουδάκι "Happy birthday" που τραγουδούν όλες οι αγγλόφωνες και μη χώρες καθιερώθηκε από την πρώτη δεκαετία του 1900 σαν μια ταυτόχρονη ευχή όλων των καλεσμένων για χαρούμενα γενέθλια του προσώπου που γιόρταζε.


πηγή: wikipedia.org
[ Διαβάστε περισσότερα ]
to e-periodiko mas
0 Σχόλια
Τα Αναστενάρια

Τα Αναστενάρια



Το όνομα αναστενάρια πάρθηκε από το αναστενάρι, το εικόνισμα που κρατούν σ' όλη τη διάρκεια της γιορτής στα χέρια τους και που θεωρείται ο ανώτατος αρχηγός των αναστενάρηδων. Είναι πολύ πιθανό, τα Αναστενάρια να είναι επιβίωση αντίστοιχων θρησκευτικών πρακτικών της αρχαιότητας και συγκεκριμένα πρακτικών από τη λατρεία του θεού Διόνυσου.

Σήμερα, Αναστενάρια γίνονται στην Αγία Ελένη Σερρών, στην Κερκίνη Σερρών στο Στρυμωνικό Σερρών, στο Λαγκαδά, στη Μελίκη της Ημαθίας και στη Μαυρολεύκη της Δράμας. Άμεση είναι η σύνδεσή τους με τη γιορτή των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης στις (21 Μαΐου). 
Οι εκδηλώσεις ξεκινάνε την παραμονή της 21ης Μαΐου και τελειώνουν το βράδυ της 23ης.

Η τελετή αρχίζει από την παραμονή της 21ης Μαΐου  με την “Ιερή ζωοθυσία” και την μεταφορά των Αναστενάρηκων Εικόνων από την εκκλησία του χωριού στο κονάκι, όπου τελείται η αγρυπνία και γενικά η προετοιμασία των Μυστών για οιστροπληξία.

Την επόμενη μέρα το πρωί (21 Μαϊου) οι Αναστενάρηδες μεταφέρουν τα Αναστενάρικα κωδωνοφόρα εικονίσματα και τα βάζουν στο Άγιασμα, τόπο ιερό χωρισμένο μέσα στο άλσος, που καθόρισαν Μύστες σε στιγμές ένθεης οιστροπληξίας. Οι εικόνες αυτές «οι χάρες», όπως λέγονται, παριστάνουν το Ιερό ζεύγος των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης. Κατά τους Αναστενάρηδες οι «χάρες» τους δίνουν την ικανότητα να περπατάνε πάνω στα κάρβουνα. Το απόγευμα γίνεται η πρώτη μεγάλη πυροβασία. Η Ιερή πυρά ανάβεται νωρίς το απόγευμα από ορισμένο Μύστη, που κατέχει το προνόμιο του λειτουργήματος αυτού, από προγονική κληρονομιά. 

Όταν κατακαθίσουν οι φλόγες και σχηματιστεί παχιά ανθρακιά, τότε ειδοποιούνται και καταφθάνουν οι Αναστενάρηδες με πομπή και αρχίζουν κυκλικό χορό γύρω από την Ιερή ανθρακιά, ενώ η μουσική συνεχώς δυναμώνει και γίνεται πιο γρήγορη. Το τύμπανο, σαν πιο βροντερό, μαστιγώνει τα νεφρά τους και με το διεγερτικό ρυθμό, που ολοένα επιταχύνεται, δίνει ρυθμό στην παράφορη ορχήστρα, που οδηγεί τους Μύστες σε εκστατική μέθη. Ο πρώτος Μύστης κατειλημμένος από την Ιερή μανία προχωρεί  ξυπόλυτος στα αναμμένα καρβουνά και χορεύει, κρατώντας το κωνοφόρο Εικόνισμα ή το Ιερό Μαντήλι. Ακολουθούν οι Αναστενάρηδες σε ένα χορό μονότονο, στατικό αλλά και συγκλονιστικό που διαρκεί μέχρι αργά τη νύχτα, για να ακολουθήσει το ιεροτελεστικό κοινό δείπνο με κρέας από το ζώο, που θυσιάστηκε το πρωί. Ο εκστατικός χορός επαναλαμβάνεται τις δύο επόμενες ημέρες και η αναστενάρικη τελετουργία θα τελειώσει με πυροβασία το βράδυ της 23ης Μαίου.

Δείτε το ντοκυμαντέρ της ΕΡΤ από τη σειρά ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΚΟ εδώ: http://www.hprt-archives.gr/V3/public/main/page-assetview.aspx?tid=0000007951&tsz=0&autostart=0
Παρουσιάζεται η προετοιμασία των πυροβατών, καθώς και πλάνα από την ίδια την τελετή πυροβασίας, με τους Αναστενάρηδες να χορεύουν στη φωτιά κρατώντας μια ιερή εικόνα. Παρουσιάζεται η ιστορία του εθίμου, ενώ Αναστενάρηδες αφηγούνται τις εμπειρίες και τα συναισθήματά τους από τη συμμετοχή στην τελετή αυτή. 

Πηγές: Wikipedia.orghprt-archives.gr
[ Διαβάστε περισσότερα ]
to e-periodiko mas
0 Σχόλια

find "to e-periodiko mas" on instagram