μέρος 1ο
Τα έθιμα των
ανθρώπων για την πιο «ζεστή» χειμωνιάτικη γιορτή, τα Χριστούγεννα έχουν πάντα ενδιαφέρον αφού μέσα τους κλείνουν συνήθειες λαών πολλών αιώνων πίσω. Πρώτα
βεβαίως ασχοληθήκαμε και καταγράψαμε τα έθιμα της πατρίδας μας, αλλά
πιστεύουμε πως είναι όμορφο να μαθαίνουμε πώς γιορτάζουν τις άγιες μέρες οι
υπόλοιποι άνθρωποι στην υφήλιο. Συγκεντρώθηκαν οι πληροφορίες ανά χώρα και τις
μεταφέρονται με αλφαβητική σειρά.
Αγγλία
Στην αγγλική
παράδοση ξεχωριστό χώρο έχουν τα Αλεξανδρινά, ξέρετε τα πανέμορφα εκείνα
λουλούδια με το κατακόκκινο χρώμα που ανθίζουν το Δεκέμβριο. Αποτελούν για τους
Άγγλους βασικό στολίδι στη χριστουγεννιάτικη διακόσμηση. Τα τοποθετούν γύρω από
το τζάκι και κρεμούν και κλαδιά από γκι στην οροφή, καθώς η παράδοσή τους
επιβάλλει, όποιος σταθεί κάτω από αυτά, πρέπει να ανταλλάξει ένα φιλί με τα
αγαπημένα του πρόσωπα. Στο παραδοσιακό χριστουγεννιάτικο τραπέζι υπάρχει
απαραίτητα η γαλοπούλα με κρεατόπιτα και χριστουγεννιάτικη πουτίγκα, για καλή
τύχη.
...
Αυστρία
Για την Αυστρία η
χριστουγεννιάτικη περίοδος ξεκινά από την πρώτη μέρα του Δεκεμβρίου. Τα δώρα
όμως τα μοιράζει ο Άγιος Νικόλαος στις 6 Δεκεμβρίου. Ενδιαφέρον έχει η συνήθεια
των αυστριακών να τοποθετούν στο χριστουγεννιάτικο στεφάνι κεριά, ανάβοντας ένα
κάθε Κυριακή μέχρι την παραμονή των Χριστουγέννων.
...
Αυστραλία
Τα Χριστούγεννα είναι καλοκαίρι για το νότιο ημισφαίριο και για το λόγο αυτό, οι Αυστραλοί μετά το γεύμα της γιορτής, συνηθίζουν να πηγαίνουν στην παραλία ή σε ένα αγώνα κρίκετ.
...
Βέλγιο
Στο Βέλγιο το
χριστουγεννιάτικο πνεύμα το φέρνει ο Sinterklaas με το βοηθό του Zwarte Piet, μοιράζοντας δώρα στα παιδιά,
από σπίτι σε σπίτι, πολύ νωρίτερα από την παραμονή των Χριστουγέννων. Τα παιδιά
κρεμάνε τις κάλτσες των δώρων στο τζάκι, χωρίς να ξεχνάνε να αφήσουν σανό και
ζάχαρη για το άλογό του Sinterklaas ο οποίος δεν είναι ο Santa Claus, ούτε
βεβαίως ο Αη Βασίλης.
Τα Χριστούγεννα
γιορτάζονται με πλήθος θεατρικών παραστάσεων που αναπαριστούν τη Θεία Γέννηση,
ενώ οι λιτανείες και οι υπαίθριες αγορές είναι μέσα στο εορταστικό πρόγραμμα.
...
Γαλλία
Για τους Γάλλους τα
Χριστούγεννα είναι η λαμπρότερη γιορτή του χρόνου, ενώ η χρονική περίοδος πριν
από αυτά, δεν είναι ιδιαίτερα σημαντική. Μάλιστα η παραμονή των Χριστουγέννων
είναι μια τυπική εργάσιμη μέρα. Το βράδυ της παραμονής όμως όλη η οικογένεια θα
μαζευτεί για το γιορτινό δείπνο. Ο Père
Noël δηλαδή ο πατέρας των
Χριστουγέννων, ο Αη Βασίλης για τους Γάλλους, δίνει τα δώρα το βράδυ αυτό,
μεταξύ 24 και 25 Δεκεμβρίου.
Για τους Γάλλους γιορτή σημαίνει γαστρονομική απόλαυση.
«Reveillon» (ρεβεγιόν) αποκαλούν
το παραδοσιακό γιορτινό τραπέζι της παραμονής των Χριστουγέννων και είναι
πλούσιο σε διαφορετικά εδέσματα, ίσως το πλουσιότερο της Ευρώπης.
Και στη Γαλλία τα
Αλεξανδρινά έχουν σημαντική θέση στη διακόσμηση των εσωτερικών χώρων. Τα
αποκαλούν Etoiles de Noël δηλαδή αστέρια των Χριστουγέννων και μάλιστα τα
δωρίζουν καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου.
...
Γερμανία
Αντίθετα με τη Γαλλία στη
Γερμανία το διάστημα πριν τα Χριστούγεννα, είναι πολύ σημαντικό. Οι υπαίθριες
αγορές που ξεκινούν το πρώτο Σαββατοκύριακο του Δεκεμβρίου για να τελειώσουν
την παραμονή των Χριστουγέννων, είναι μόνο η αρχή. Σ’ αυτές μπορεί να βρει
κανείς γλυκά, στολίδια και ζεστό γλυκό κόκκινο κρασί με μπαχαρικά.
Ο Ζανκτ Νίκλαους (ο Άγιος
Νικόλαος) φέρνει κι εδώ στις 6 Δεκεμβρίου τα δώρα στα παιδιά. Μάλιστα στα καλά
παιδιά φέρνει δώρα, ενώ σ’ αυτά που ήταν ανυπάκουα φέρνει ένα δεματάκι με βέργες για να τα δείρει, που δεν ήταν φρόνιμα!!
Η χριστουγεννιάτικη
διακόσμηση είναι στις σημαντικότερες προτεραιότητες των Γερμανών. Στολίζουν και
το εσωτερικό και το εξωτερικό μέρος του σπιτιού, χωρίς να παραλείπουν αν έχουν
κήπο να στολίσουν κι ένα αληθινό. Το έθιμο του χριστουγεννιάτικου στεφανιού με
τα κεριά που βρήκαμε στην Αυστρία το συναντούμε κι εδώ. Ονομάζεται το έθιμο του
Adventskranz. Είναι ένας τρόπος
για να μετρούν τις εβδομάδες μέχρι τα Χριστούγεννα. Ξεκινούν τέσσερις εβδομάδες πριν ανάβοντας ένα κερί την πρώτη Κυριακή, τη δεύτερη δύο, την τρίτη
τρία και καταλήγουν την τελευταία Κυριακή πριν τα Χριστούγεννα να ανάβουν και
τα τέσσερα.
Ένα άλλο έθιμο που έγινε γνωστό σε όλη την Ευρώπη είναι το
χριστουγεννιάτικο ημερολόγιο Adventskalender, το οποίο ξεκινά την πρώτη
Δεκεμβρίου και καταλήγει στις 24. Κάθε ημερομηνία αντιστοιχεί σε ένα μικρό
πορτάκι το οποίο ανοίγει αποκαλύπτοντας και μια γλυκιά έκπληξη όπως ένα
ζαχαρωτό, ένα σοκολατάκι ή ένα μπισκότο.
Ενώ
η χριστουγεννιάτικη διακόσμηση ξεκινά από το τέλος του Νοέμβρη, το
χριστουγεννιάτικο δέντρο οι Γερμανοί, παραδοσιακά το στολίζουν την παραμονή,
ενώ το φαγητό της γιορτινής βραδιάς είναι ψητή χήνα με κόκκινο λάχανο και
μπαλάκια από πατάτες.
...
Γιουγκοσλαβία
Ενδιαφέρον έχει το έθιμο της Γιουγκοσλάβας οικοδέσποινας, που την ημέρα των Χριστουγέννων ραντίζει με κόκκινο κρασί το γιορτινό τραπεζομάνδηλο, για να προστατέψει τους καλεσμένους της από την αμηχανία, αφού αν κάποιος ρίξει κατά λάθος κρασί στο τραπεζομάνδηλο είναι για τους Γιουγκοσλάβους μεγάλη ντροπή, σύμφωνα με τον κώδικα συμπεριφοράς τους (σαβουάρ βιβρ).
...
Δανία
Έθιμο είναι για τη χώρα, τα πολλά χειροποίητα στολίδια για τη χριστουγεννιάτικη διακόσμηση και αρχίζουν πολύ καιρό νωρίτερα να τα ετοιμάζουν. Χειροποίητο είναι και το αλεξανδρινό στεφάνι με τα τέσσερα κεριά (ένα για κάθε Κυριακή, μέχρι τα Χριστούγεννα) όπως και σε άλλες χώρες της Ευρώπης.
Το έθιμο του κεριού είναι ένα έθιμο ιδιαίτερα αγαπητό στα παιδιά. Σύμφωνα μ' αυτό, κάθε παιδί έχει ένα κερί το οποίο έχει πάνω του οριζόντιες γραμμές ή νούμερα που αντιστοιχούν στις μέρες από την 1η Δεκεμβρίου και ως τα Χριστούγεννα, λειτουργώντας έτσι και σαν ημερολόγιο. Κάθε μέρα λοιπόν το κάθε παιδί, ανάβει το κερί του, τόσο όσο να καεί μέχρι την επόμενη γραμμή, μέχρι να φτάσει η μέρα των Χριστουγέννων που θα πάρει το δώρο του.
Στη Δανία τα καλικατζαράκια που ξέρουμε κι εμείς λέγονται Julenisser και είναι πολύ σκανταλιάρικα.
Την παραμονή των Χριστουγέννων μαζεύεται όλη η οικογένεια γύρω από το τραπέζι για το δείπνο και στο γλυκό της βραδιάς υπάρχει πάντα κρυμμένο ένα αμύγδαλο. Όποιος το βρει, αμοίβεται με δώρο που λέγεται "δώρο του αμύγδαλου".
...
Ελβετία
Στην Ελβετία σύμφωνα με το έθιμο οι ετοιμασίες και οι γιορτινές διακοσμήσεις ξεκινούν τέσσερις εβδομάδες πριν τα Χριστούγεννα. Τότε φτιάχνουν και κρεμούν το χριστουγεννιάτικο στεφάνι και το ημερολόγιο που κάθε του μέρα κρύβει κι ένα μικρό δωράκι - λιχουδιά.
Στη γερμανική πλευρά της χώρα ο Άγιος Νικόλαος Samichlaus μοιράζει δώρα και γλυκά στα παιδιά στις 6 Δεκεμβρίου, ενώ την παραμονή των Χριστουγέννων ξεχωριστή θέση έχουν τα κάλαντα, η Θεία Λειτουργία, το γιορτινό δείπνο και το στολισμένο δέντρο.
...
Ιαπωνία
Παρόλο που μόλις το 1% του πληθυσμού της είναι χριστιανοί, έχουν αφομοιώσει πολλά δυτικά έθιμα για τη μέρα των Χριστουγέννων. Έτσι, στολίζουν χριστουγεννιάτικο δέντρο και τρώνε γαλοπούλα. Τα παιδιά όμως παίρνουν δώρα από τον Hoteiosho ο οποίος είναι μια αρχαία ιαπωνική θεότητα και έχει μάτια και στο πίσω μέρος του κεφαλιού του. Για το λόγο αυτό, μπορεί και βλέπει ποια παιδιά ήταν φρόνιμα και ποια όχι, όλη χρονιά.
...
Ιρλανδία
Την παραμονή των Χριστουγέννων οι Ιρλανδοί αντί να κρεμάσουν τις κάλτσες τους στο τζάκι, αφήνουν δίπλα σ' αυτό τις μπότες τους για να βάλει μέσα σ' αυτές ο Αη Βασίλης τα δώρα. Του αφήνουν μάλιστα και ένα ποτήρι μπύρα και ένα κομμάτι κρεατόπιτα στην εξώπορτα, έτσι ώστε να τα βρει όταν θα τους επισκεφθεί.
...
Ισπανία
Η πιο σημαντική γιορτή του χρόνου είναι για τους Ισπανούς τα Χριστούγεννα. Μετά είναι η Πρωτοχρονιά (Noche Vieja) και η 6η Ιανουαρίου που ονομάζεται Dia de Reyes. Το βράδυ της παραμονής (Noche Buena) όλη η οικογένεια μαζεύεται στο γιορτινό τραπέζι.
Το σπίτι είναι διακοσμημένο με κλαδιά πεύκου και αλεξανδρινά σε κόκκινο και μπεζ χρώμα και αναμμένα κεριά. Μετά το δείπνο σειρά έχει η χριστουγεννιάτικη Θεία Λειτουργία.
Σύμφωνα με την ισπανική παράδοση ο πρώτος που ανακοίνωσε το χαρμόσυνο μήνυμα της γέννησης του Χριστού, ήταν ένας πετεινός και ο διάσημος πετεινός Misa del Gallo, το υπενθυμίζει. Στις 5 Ιανουαρίου λαβαίνει χώρα μια μεγάλη παρέλαση η Cabalgata de Reyes, στην οποία οι άνθρωποι ντύνονται όπως οι τρεις Μάγοι και άλλα θρησκευτικά πρόσωπα και πετούν γλυκά στα παιδιά. Την εορταστική περίοδο ολοκληρώνουν τα Θεοφάνια στις 6 Ιανουαρίου και τα δώρα που φέρνουν στα παιδιά οι τρεις Μάγοι.
...
Ιταλία
Η Ιταλία έχει τη μεγαλύτερη εορταστική περίοδο από όλες τις χώρες της Ευρώπης. Ξεκινά από τις 8 Δεκεμβρίου και τελειώνει στις 6 Ιανουαρίου την ημέρα των Θεοφανίων. Η ιταλική παράδοση εκτός από τις γιορτινές διακοσμήσεις με τα αλεξανδρινά και το χριστουγεννιάτικο δέντρο, έχει και τη φάτνη. Η νηστεία κρατά δυο ημέρες (23, 24 Δεκεμβρίου) και γιορτάζουν με ένα γιορταστικό γεύμα, αμέσως μετά τη Θεία Λειτουργία.
Την ημέρα των Χριστουγέννων μετά το γεύμα τα παιδιά της οικογένειας συνηθίζουν να απαγγέλλουν ποιήματα και να ανταμοίβονται με μικρά χρηματικά δώρα. Τη νύχτα μεταξύ 5 και 6 Ιανουαρίου, καταφθάνει η καλή μάγισσα Befana, η οποία έρχεται και τρώει καρύδια και μπισκότα που της αφήνουν τα παιδιά κι εκείνη αφήνει δώρα στις κάλτσες των καλών παιδιών και κάρβουνα στις κάλτσες των άτακτων.
Από τις 8 Δεκεμβρίου στήνεται η φάτνη με αγαλματίδια που αναπαριστούν τα πρόσωπα της Παναγίας, του Ιωσήφ, των αγγέλων και των Μάγων. Μόνο το Θείο Βρέφος τοποθετείται στη φάτνη το πρώτο λεπτό της 25ης Δεκεμβρίου.
...
συνεχίζεται...
.jpg){kind=link}