Το δεντρολίβανο είναι ιθαγενές φυτό της Νότιας Ευρώπης. Από την αρχαιότητα χρησιμοποιείται για να δυναμώσει τη μνήμη. Δεν είναι τυχαίο ότι ήταν σύμβουλο πίστης για τους εραστές!

Παλαιότερα πολλοί ήταν εκείνοι που έκαιγαν αιθέριο έλαιο δεντρολίβανου στο χώρο που διάβαζαν σπουδαστές, έτσι ώστε να τονωθεί η μνήμη τους!
Φύεται στη Μεσόγειο, αλλά καλλιεργείται και σε όλο τον κόσμο. Πολλαπλασιάζεται με σπόρους ή μοσχεύματα την άνοιξη και προτιμά τα θερμά, μετρίως ξηρά κλίματα και προφυλαγμένες θέσεις. Οι κλώνοι του συλλέγονται κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, μετά την εποχή της ανθοφορίας και ξηραίνονται σε σκιερό μέρος.
Το δενδρολίβανο, γνωστό και ως αρισμαρί, στην Κύπρο είναι γνωστό με το όνομα λασμαρί, είναι αρωματικός, αειθαλής θάμνος ο οποίος ανήκει στο γένος Ροσμαρίνος και στην οικογένεια των Χειλανθών.
Διεγερτικό του κυκλοφορικού
Το δεντρολίβανο έχει κεντρικό ρόλο στην ευρωπαϊκή βοτανοθεραπευτική. Βότανο θερμαντικό, διεγείρει την κυκλοφορία του αίματος προς τον εγκέφαλο, βελτιώνοντας τη συγκέντρωση και τη μνήμη. Ακόμη, καταπραΰνει τους πονοκεφάλους και τις ημικρανίες και ενισχύει την ανάπτυξη της τριχοφυΐας, ενισχύοντας την κυκλοφορία του αίματος στο τριχωτό της κεφαλής.
Νευρικά προβλήματα
Το δεντρολίβανο χρησιμοποιείται για την θεραπεία της επιληψίας και της σκοτοδίνης.
Κακή κυκλοφορία του αίματος
Πιστεύεται ότι το βότανο ανεβάζει τη χαμηλή πίεση και είναι πολύτιμο για τις λιποθυμίες και την αδυναμία, που σχετίζονται με την ανεπάρκεια της κυκλοφορίας του αίματος.
Αναζωογονητικό
Βοηθά στην αποθεραπεία από μακροχρόνιο άγχος και χρόνιες ασθένειες. Πιστεύεται ότι διεγείρει τα επινεφρίδια και χρησιμοποιείται ειδικά για την ατονία, ιδιαίτερα όταν αυτή συνοδεύεται από κακή κυκλοφορία του αίματος και δυσπεψία.
Βότανο που ανεβάζει τη διάθεση
Το δεντρολίβανο συχνά, χορηγείται σε άτομα, που, αν και δεν είναι πραγματικά άρρωστα, βρίσκονται σε ένταση και "αδυνατούν να ευημερήσουν". Χαίρει εκτίμησης ως βότανο που ανεβάζει τη διάθεση και είναι χρήσιμο σε περιπτώσεις κατάθλιψης ήπιας μορφής.
Άλλες χρήσεις
Ως λοσιόν ή αραιωμένο αιθέριο έλαιο, καταπραΰνει τους επώδυνους, λόγω ρευματισμών, μυς με την επάλειψη.
Αν προσθέσετε το έγχυμα ή αιθέριο έλαιο στο νερό του μπάνιου, θα αναζωογονηθήτε πλήρως. Οι αναθυμιάσεις του εξάλλου, βοηθούν στη συγκέντρωση.
Στη μαγειρική χρησιμοποιείται όχι μόνο για το ξεχωριστό άρωμα, που δίνει στα κρεατικά, αλλά γιατί, μαζί με το θυμάρι, δρουν έτσι ώστε τα λιπαρά κρέατα να μην επιβαρύνουν, με τα λιπαρά τους, τον οργανισμό.
Στην κοσμετολογία, χρησιμοποιείται για την καταπολέμηση της κυτταρίτιδας, λόγω της συμβολής του στην τόνωση της κυκλοφορίας του αίματος.


Σημείωση: Για να παρασκευάσετε το έγχυμα, ζεσταίνετε ένα δοχείο και προσθέτετε το βότανο. Προσθέστε βραστό νερό και κλείστε το καπάκι του δοχείου για 10 λεπτά, αφήνοντας να ολοκληρωθεί η έγχυση. Κατόπιν σουρώνετε το έγχυμα και το χρησιμοποιείτε.



πηγή: Βοτανοθεραπεία - Μεγάλη εγκυκλοπαίδεια θεραπευτικών φυτών

Το λάβδανο ή αλαδανιά ανήκει στην οικογένεια των Κιστοειδών (Cistaceae) και στο γένος Cistus. Στην Ελλάδα αυτοφύονται τα εξής είδη Cistus creticus, Cistus parviflorus, Cistus monspeliensis, Cistus salviifolius και Cistus laurifolius. Είναι γνωστό με τις ονομασίες λάδανο, αλάδανο, αλυταριά, ήμερη κουνουκλιά, ήμερο κιστάρι, αγκίσαρος, ακίσσαρο, ατζίκαρος.

Είναι πολυετής θάμνος, που φτάνει το ένα μέτρο και αναπτύσσεται σε ξηρές, πετρώδεις περιοχές. Τα άνθη του φυτού είναι μεγάλα με ζωηρό ρόδινο χρώμα. Αποτελείται από πέντε σέπαλα ωοειδή και πέντε πέταλα ελαφρά δίλοβα και ρυτιδωτά και πολλούς χρυσοκίτρινους στήμονες. Τα φύλλα του έχουν σχήμα ωοειδές - λογχοειδές, είναι αντίθετα, πράσινα και οι άκρες τους είναι κυματιστές. Τα φύλλα έχουν αδενώδεις τρίχες, που κατά τον Ιούνιο - Ιούλιο εκκρίνουν μία κομμεορητίνη, η οποία ονομάζεται λάδανο.

Η ρητίνη αυτή παρουσιάζει ισχυρή αντιμικροβιακή και αντιοξειδωτική δράση και έχει έντονο άρωμα και δυνατή γεύση βάλσαμου. H παραγωγή της ρητίνης στην διάρκεια της ημέρας αυξάνει με την αύξηση της θερμοκρασίας.

Ο Ηρόδοτος και όλοι οι μεταγενέστεροι Έλληνες και Ρωμαίοι συγγραφείς αναφέρουν ότι προέρχεται από τη σημιτική «ladan» και σημαίνει το εκκριματώδες φυτό. Οι αρχαίοι χρησιμοποιούσαν το λάδανο σε θυμιάματα και αλοιφές. Απέδιδαν στο βότανο αντιρρευματικές, θερμαντικές, αντισηπτικές και στυπτικές θεραπευτικές ιδιότητες ενώ με τους καρπούς του φυτού έφτιαχναν αφέψημα, που σταματά τη διάρροια. Παλιότερα ορισμένοι αρτοποιοί το έβαζαν στο φούρνο τους για να αρωματίζουν τα παξιμάδια. Αποτελεί ακόμα ένα από τα 40 συστατικά του Αγίου Μύρου που φτιάχνεται κάθε 10 χρόνια στο Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης.

Τώρα χρησιμεύει περισσότερο στην παρασκευή αρωμάτων και καλλυντικών (έχει αντιρυτιδικές ιδιότητες). Επίσης θεωρείται καταπραϋντικό, στυπτικό, θερμαντικό, αντικαταρροϊκό, αντισπασμωδικό και αποχρεμπτικό. Τα φύλλα της λαδανιάς έχουν την υψηλότερη περιεκτικότητα σε πολυφαινόλες από οποιοδήποτε άλλο φυτό στην Ευρώπη, με εκπληκτική ικανότητα καταστροφής των ελευθέρων ριζών.

Η ρητίνη αλάδανος ή λάβδανο εξάγεται σε παγκόσμια αποκλειστικότητα στην Κρήτη, με ένα μοναδικό τρόπο από το φυτό. Μιλάμε δηλαδή στην ουσία, για το ρετσίνι που βγαίνει από τη λαδανιά και συλλέγεται κάθε καλοκαίρι, με ειδικές δερμάτινες λωρίδες. Με αυτές χτυπούν τα φυτά και η ρητίνη κολλάει πάνω τους, από τις οποίες και εξάγεται.

Αυτό το αειθαλές δέντρο που φθάνει ως και τα 10 μέτρα και ομορφαίνει πολλά πεζοδρόμια των αστικών πόλεων, έχει σκληρά σαν πετσί σκούρα πράσινα φύλλα, λευκά άνθη με φίνο άρωμα και πορτοκαλί καρπούς ενώ το συναντάμε σε όλες τις ακτές της Μεσογείου, ιδιαίτερα όμως στην Ισπανία και την Ελλάδα.
Χρησιμοποιούμενα μέρη
Καρποί, φύλλα, άνθη, σπόροι, αιθέριο έλαιο.
Συστατικά
Οι φλούδες των νεραντζιών περιέχουν πτητικό έλαιο με λεμονένιο (περίπου 90%), φλαβονοειδή, κουμαρίνες, τριτερπένια, βιταμίνη C, καροτένιο και πηκτίνη. Τα φλαβονοειδή είναι αντιφλεγμονώδη, αντιβακτηριακά και αντιμυκητιακά.
Η περιεκτικότητα του πτητικού έλαιου στα φύλλα, στα άνθη και στις φλούδες διαφέρει σημαντικά. Το οξικό λιναλύλιο (50%) είναι το βασικό συστατικό του ελαίου από τα φύλλα (petitgrain) και η λιναλοόλη (35%) στο έλαιο από τα άνθη (νερόλι). 
Τα νεράντζια που δεν έχουν ξεφλουδιστεί περιέχουν κιτραντίνη, η οποία αναφέρεται ότι έχει αντισυλληπτική δράση.

Ιστορία & παράδοση
Η νεραντζιά δίνει στον άνθρωπο τροφή και θεραπευτικές ουσίες εδώ και χιλιάδες χρόνια. Παράγει το έλαιο νερόλι από τα άνθη της και το αρωματικό έλαιο, γνωστό με το όνομα petitgrain, από τα φύλλα της και τα νεαρά βλαστάρια. Και τα δύο αποστάγματα χρησιμοποιούνται εκτεταμένα στην αρωματοποιία. Το ανθόνερο της νεραντζιάς είναι παραπροϊόν της απόσταξης και χρησιμοποιείται στην αρωματοποιία και για τον αρωματισμό γλυκών και μπισκότων, καθώς και για θεραπευτικούς σκοπούς.
Θεραπευτικές δράσεις & χρήσεις
Ο ισχυρά όξινος καρπός της νεραντζιάς διεγείρει την πέψη και ανακουφίζει τον τυμπανισμό. Το έγχυμα από τον καρπό θεωρείται ότι καταπραϋνει τους πονοκεφάλους, ηρεμεί τις ταχυπαλμίες και χαμηλώνει τον πυρετό. 
Ο χυμός βοηθά το σώμα να αποβάλει τα άχρηστα προϊόντα και  έχοντας μεγάλη περιεκτικότητα σε βιταμίνη C, βοηθά το ανοσοποιητικό σύστημα να καταπολεμήσει τις λοιμώξεις.
Θα πρέπει βέβαια να θυμόμαστε ότι αν ληφθεί σε μεγάλες ποσότητες, το οξύ που περιέχει μπορεί να επιδεινώσει την αρθρίτιδα.
Τα αιθέρια έλαια που λαμβάνονται από το νεράντζι, ιδιαίτερα το νερόλι, είναι ηρεμιστικά.
Στη δυτική ιατρική μάλιστα, χρησιμοποιούνται για να περιορίσουν τους χτύπους της καρδιάς και την αρρυθμία, καθώς και για να βοηθήσουν τον ύπνο.
Το αραιωμένο νερόλι επαλείφεται ως χαλαρωτικό έλαιο για μασάζ, ενώ το αποσταγμένο ανθόνερο είναι αντισπασμωδικό και ηρεμιστικό.



Στο σπίτι: Αν κόψουμε μερικά νεράντζια και αφού τα ξεπλύνουμε ελαφρά, καρφώνουμε πάνω τους γαρύφαλλα (μοσχοκάρφια) και τα τοποθετούμε σε ένα καλαθάκι ή στη φρουτιέρα μας. Θα σκορπίσουν στο χώρο ένα υπέροχο άρωμα και θα μας εξασφαλίσουν ένα φυσικό αρωματικό χώρου.



Οι χρήσεις του βέβαια δεν σταματούν εδώ. Το νεράντζι γίνεται γλυκό του κουταλιού, μαρμελάδα καθώς και λικέρ.


Νεράντζι γλυκό του κουταλιού

Χρειαζόμαστε:
1200 γρ. νεράντζια
3 ποτήρια του νερού ζάχαρη
2 ποτήρια νερό
χυμό ενός λεμονιού




Πώς το φτιάχνουμε:
Πλένουμε και σκουπίζουμε καλά τα φρούτα μας.
Τα ξύνουμε με ψιλό τρίφτη, πολύ προσεκτικά να βγει η πορτοκαλί φλούδα που πικρίζει.
Στη συνέχεια με κοφτερό μαχαιράκι κόβουμε τις κορυφές του φρούτου και χαράζουμε τη φλούδα κάθετα ως τη σάρκα (όπως καθαρίζουμε ένα πορτοκάλι).
Αφαιρούμε τα κομμάτια της φλούδας και πετούμε τη σάρκα. Η ποσότητα θα έχει περίπου 500γρμ. βάρος.
Τυλίγουμε τα κομμάτια σε ρολάκια και τα στερεώνουμε με οδοντογλυφίδα ή τα ράβουμε με κλωστή.
Τα βάζουμε για 24 ώρες στο ψυγείο σε λεκάνη με νερό που να τα σκεπάζει.
Αλλάζουμε 2 φορές το νερό.
Μετά 24 ώρες τα στραγγίζουμε και τα βάζουμε να βράσουν με καθαρό νερό για 10 λεπτά.
Ξαναστραγγίζουμε και βγάζουμε τις οδοντογλυφίδες.
Σε κατσαρόλα πλατιά ετοιμάζουμε το σιρόπι και στα 5 λεπτά τοποθετούμε τα ρολάκια μέσα.
Βράζουμε σε χαμηλή φωτιά έως να δέσει καλά το γλυκό.
Ξαφρίζουμε και αδειάζουμε το γλυκό μας σε αποστειρωμένα βάζα.



Μαρμελάδα νεράντζι

Χρειαζόμαστε:
νεράντζια όσα θέλουμε
ζάχαρη ανάλογη της ποσότητας των νεραντζιών
1 λεμόνι


Πώς θα τη φτιάξουμε:
Κόβουμε στα τέσσερα τα νεράντζια και τα βάζου σε λεκάνη με νερό που να τα σκεπάζει. Τα αφήνουμε σε κρύο μέρος ή στο ψυγείο για μια εβδομάδα. Μετά βγάζουμε τα κουκούτσια τους και τα αλέθουμε στο μούλτι. Μετράμε την ποσότητα τους σε κούπες και προσθέτετε ίση ή ανάλογη ποσότητα ζάχαρης. Αν θέλουμε να γίνει λιγότερο γλυκιά βάζουμε λίγο λιγότερη ζάχαρη. Βράζουμε σε χαμηλή φωτιά περίπου μισή ώρα. Αδειάζουμε σε αποστειρωμένα βάζα.


Λικέρ νεράντζι

Χρειαζόμαστε:
15 νεράντζια
1 λίτρο τσικουδιά ή τσίουρο ή βότκα
500 γρ. ζάχαρη
500 γρ. νερό





Πώς το φτιάχνουμε:
Πλένουμε και σκουπίζουμε καλά τα νεράντζια. Με τον αποφλοιωτή ή με ένα κοφτερό μαχαίρι βγάζουμε μόνο την πορτοκαλί φλούδα από τα νεράντζια (προσοχή: το άσπρο πικρίζει). Σε ένα βάζο που κλείνει καλά, βάζουμε τις φλούδες και ρίχνουμε από πάνω την τσικουδιά ή το λευκό ποτό που έχουμε επιλέξει. Αφήνουμε το βάζο σε ένα ντουλάπι μία εβδομάδα (το πολύ 10 μέρες). Θα δούμε το αλκοόλ να πορτοκαλίζει και τις φλούδες να ασπρίζουν. 
Όταν είναι έτοιμο, βάζουμε σε κατσαρόλα το νερό με την ζάχαρη, ανακατεύουμε και μόλις πάρει μια βράση το κατεβάζουμε και το αφήνουμε να κρυώσει. Σουρώνουμε το αλκοόλ και το ανακατεύουμε με το κρύο σιρόπι. Το βάζουμε σε μπουκάλι και το διατηρούμε στο ψυγείο γιατί πίνεται παγωμένο.

Να θυμόμαστε: Το αιθέριο έλαιο δεν χρησιμοποιείται εσωτερικά, παρά μόνο με την παρακολούθηση ειδικού.



πηγή πληροφοριών: Βοτανοθεραπεία - Μεγάλη εγκυκλοπαίδεια θεραπευτικών φυτών

Βαλσαμόχορτο, λειχηνόχορτο, σπαθόχορτο ή χελωνόχορτο είναι οι διάφορες ονομασίες αυτού το ευεργετικού βοτάνου, ανάλογα με την περιοχή που φύεται.
Τα άνθη του βαλσαμόχορτου κατά την περίοδο του θερινού ηλιοστασίου στη μεσαιωνική Ευρώπη, εθεωρείτο ότι έχουν ισχυρές μαγικές ιδιότητες, ικανές να αποκρούσουν το διάβολο. Φαρμακευτικά, το χρησιμοποιούσαν για τη θεραπεία συναισθηματικών και νευρικών διαταραχών. Το 19ο αιώνα, το βότανο έπαψε να χρησιμοποιείται, αλλά πρόσφατες έρευνες το επανέφεραν στο προσκήνιο ως ιδιαίτερα χρήσιμο γιατρικό για τα νευρικά προβλήματα. Στην Ελλάδα, είναι γνωστό, εκτός από τα παραπάνω και με τα κοινά ονόματα: Περίκη και Προδρόμου βότανο και στην Ουαλία ως Y Fendigedig.

Φυσικό περιβάλλον & καλλιέργεια
Ιθαγενές φυτό της Αγγλίας και της Ευρώπης, το βαλσαμόχορτο το συναντούμε αυτοφυές σήμερα στα περισσότερα μέρη του κόσμου. Βρίσκεται στα λιβάδια, στις πλαγιές και στις άκρες των δρόμων και προτιμά ηλιόλουστες θέσεις και εδάφη ασβεστολιθικά, καλά αποστραγγισμένα.
Μπορεί να καλλιεργηθεί από σπόρους την άνοιξη και με διαχωρισμό των ριζών το φθινόπωρο.
Οι ανθοφόρες κορυφές συλλέγονται κατά το μέσο του καλοκαιριού.

Έρευνα
Κατάθλιψη: Σε μία έρευνα που έγινε στην Αυστρία, ποσοστό 67% των ασθενών που έπασχαν από ήπια έως μέση κατάθλιψη, παρουσίασαν βελτίωση όταν τους χορηγήθηκε ένα απόσταγμα βαλσαμόχορτου. Αυτό επιβεβαιώνει τα αποτελέσματα παλαιότερων δοκιμών που είχαν δείξει ότι το βότανο κάνει καλό στην κατάθλιψη.
Ολόκληρο το βότανο: Η έρευνα έδειξε ότι ολόκληρο το βότανο είναι αποτελεσματικό στη θεραπεία των ιογενών λοιμώξεων.

Παραδοσιακές & σύγχρονες χρήσεις
Νευρικές διαταραχές: Το βαλσαμόχορτο είναι από τα πιο πολύτιμα ευρωπαϊκά θεραπευτικά βότανα για τα νευρικά προβλήματα. Οι βοτανοθεραπευτές το χρησιμοποιούν εδώ και πολλά χρόνια, ως τονωτικό για το άγχος, την ένταση, την αϋπνία και την κατάθλιψη, ιδιαίτερα όταν αυτά σχετίζονται με την εμμηνόπαυση.
Εμμηνόπαυση: Το βαλσαμόχορτο είναι ιδιαίτερα χρήσιμο για τα προβλήματα της εμμηνόπαυσης, γιατί καταπραΰνει τα συμπτώματα της, που προκαλούνται από τις ορμονικές αλλαγές και αποκαθιστά τη μειωμένη ενεργητικότητα.
Τονωτικές ιδιότητες : Το βότανο είναι πολύτιμο τονωτικό για το συκώτι και τη χοληδόχο κύστη.
Έλαιο για έγχυση: Το κόκκινο έλαιο είναι ένα εξαιρετικό αντισηπτικό. Χρησιμοποιείται, εξωτερικά, για πληγές και εγκαύματα και για να ανακουφίσει τις κράμπες και τον πόνο των νεφρών. Εσωτερικά, το λάδι μπορεί να χρησιμοποιηθεί για γαστρικές φλεγμονές και πεπτικά έλκη.
Είναι αντιιικό, αντιφλεγμονώδες και έχει επουλωτικές ικανότητες που λειτουργούν εξίσου καλά μέσα στο σώμα καθώς και εξωτερικά.


Πώς φτιάχνεται το βαλσαμόλαδο: 

Τοποθετούμε το βότανο που έχουμε μαζέψει σε ένα γυάλινο δοχείο καθαρό και στεγνό. Ρίχνουμε μέσα ελαιόλαδο μέχρι να καλύψουμε το βαλσαμόχορτο που έχουμε βάλει μέσα, κλείνουμε καλά και το αφήνουμε σε ένα σημείο που να το βλέπει ο ήλιος για 2 - 6 εβδομάδες. Το ελαιόλαδο αρχίζει σταδιακά να παίρνει ένα βαθύ κόκκινο χρώμα, όσο το βότανο βγάζει τα συστατικά του στο υγρό.

Στη συνέχεια, στραγγίζουμε το μείγμα περνώντας το από τούλι και στίβοντάς το καλά για να περάσει όλο το έλαιο και κατόπιν το φυλάμε σε βάζο. Αν θέλετε μπορείτε να επαναλάβετε τη διαδικασία βάζοντας το προϊόν της έγχυσης σε νέο ελαιόλαδο μαζί με καινούργιο βαλσαμόχορτο.


πηγή: Βοτανοθεραπεία - Μεγάλη εγκυκλοπαίδεια θεραπευτικών φυτών