Ένα σημαντικό κομμάτι των παιδικών αναμνήσεων των δεκαετιών του 40, 50 και 60 περιέχει η έκθεση του Μουσείου Μπενάκη με τίτλο "Αγαπημένη θεία Λένα", η οποία είναι αφιερωμένη στην Αντιγόνη Μεταξά. Μια γυναίκα ξεχωριστή, μια παιδαγωγό σημαντική, που δημιούργησε τον πρώτο μόνιμο θεατρικό οργανισμό για παιδιά στην Αθήνα. 

Αφορμή για την έκθεση στάθηκε η εγγονή της Μαρία Ηλιού, που το καλοκαίρι του 2015, σε μια επισκευή του οικογενειακού παραθαλάσσιου σπιτιού, ανακάλυψε χαμένες φωτογραφίες της Α. Μεταξά από τις εκπομπές της στο ραδιόφωνο και εικόνες από τη ζωή της, που σήμερα αποτελούν μέρος της έκθεσης. 

Ποια όμως ήταν η Αντιγόνη Μεταξά, η ραδιοφωνική "θεία Λένα", που αγαπούσαν και άκουγαν όλα τα ελληνόπουλα;
Ήταν μια θρυλική μορφή. Οι παλιότεροι σίγουρα θα συμφωνήσετε με αυτό το χαρακτηρισμό. Έγραψε και ανέβασε παραστάσεις για παιδιά στο "Θέατρο του Παιδιού" από το 1933 ως το 1942. Το συγγραφικό της έργο περιλαμβάνει ακόμα 53 βιβλία για παιδιά ανάμεσά τους η πασίγνωστη Εγκυκλοπαίδεια του Παιδιού και η Μυθολογική Εγκυκλοπαίδεια ενώ παρουσίασε 4.500 ραδιοφωνικές εκπομπές για παιδιά από το Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας (ΕΙΡ) από το 1939 ως το 1966, με γνωστότερες το "Η θεία Λένα στα μικρά παιδιά" και το "Καλημέρα Παιδάκια".

Η Α. Μεταξά πρωτοπαρουσίασε μια σειρά δίσκων βινιλίου με παραμύθια και παιδικά τραγούδια καθώς και τις πρώτες τηλεοπτικές παιδικές εκπομπές. Το 1965 η Ακαδημία Αθηνών τη βράβευσε για το έργο της.

Στην έκθεση παρουσιάζεται άγνωστο υλικό από τη ζωή και το έργο της από το προσωπικό της αρχείο το οποίο είχε οργανώσει η κόρη της Λήδα Κροντηρά καθώς και φωτογραφίες από το αρχείο του Μουσείου και φυσικά τα βιβλία της.

Παράλληλα με την έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη (Κουμπάρη 1) θα παρουσιάζεται στο ίδιο κτίριο στο αμφιθέατρο του Μουσείου Μπενάκη (αίθουσα Ευριδίκης Κωστοπούλου) το ομώνυμο ντοκιμαντέρ. 

Η έκθεση θα διαρκέσει ως τις 12 Μαρτίου 2017 και η προβολή του ντοκιμαντέρ ως τις 19 του ίδιου μήνα. Την έκθεση επιμελήθηκε η κ. Μαρία Ηλιού και ιστορικός σύμβουλος ήταν ο κ. Αλέξανδρος Κιτρόεφ.

Γεννήθηκε το 1943 στις 15 Ιουλίου, μεσ' την καρδιά του καλοκαιριού στην Αθήνα και έμελλε να μπει στις καρδιές όλων μας. Ο "φτωχός και μόνος καουμπόι" ο Λουκιανός Κελαηδόνης μεγάλωσε σε μια γειτονιά της Κυψέλης και από τα πέντε του χρόνια άρχισε να μαθαίνει πιάνο, χωρίς ποτέ να πάρει πτυχίο μουσικής. Αντίθετα πήρε πτυχίο Αρχιτεκτονικής από το ΕΜΠ, χωρίς ποτέ να εξασκήσει το επάγγελμα αυτό.

Μεγάλη του αγάπη η μουσική, τον κέρδισε ολοκληρωτικά και μέσω αυτής, εκείνος κέρδισε εμάς! Ξεκίνησε το 1970 γράφοντας μουσική για τη θεατρική παράσταση του έργου της Κωστούλας Μητροπούλου "Η Πόλη μας". Η Βίκυ Μοσχολιού και ο Μανώλης Μητσιάς ερμηνεύουν στο δίσκο τα τραγούδια της παράστασης αυτής, ένα χρόνο αργότερα. Το 1972 συνεχίζοντας τη συνεργασία του με το Μ. Μητσιά κυκλοφορεί ο δίσκος με τίτλο "Κόκκινη Κλωστή" σε στίχους του Νίκου Γκάτσου, έχοντας μαζί τους και τη Δήμητρα Γαλάνη.

Ένα χρόνο αργότερα (1973) έρχονται τα "Μικροαστικά" σε στίχους του Γιάννη Νεγρεπόντη και έχουν ως ερμηνευτή τον ίδιο. Τραγούδια που ήδη κυκλοφορούσαν παράνομα κατά τη διάρκεια της δικτατορίας τώρα συγκεντρωμένα σε ένα δίσκο γίνονται η αφετηρία της ερμηνευτικής πορείας του καλλιτέχνη. Η συνεργασία του με το Γιάννη Νεγρεπόντη συνεχίστηκε και στον επόμενο δίσκο του όπου έδινε "Απλά μαθήματα πολιτικής οικονομίας", ενώ το 1976 κυκλοφορεί ένα ορχηστρικό δίσκο με τίτλο "Media Luz".

Ο δίσκος "φτωχός και μόνος καουμπόι" είναι ο πρώτος, που αποτελεί ολοκληρωτικά δική του δουλειά, αφού σ' αυτόν, γράφει, συνθέτει και ερμηνεύει. Θα ακολουθήσουν οι δίσκοι: "Ψυχραιμία παιδιά", "Χαμηλή πτήση", "Τραγούδια για κακά παιδιά", "Γιατί να γίνω μαραγκός" και ο νοσταλγικός δίσκος "Fifties και ξερό ψωμί".

Μέσα από το άλμπουμ "Αχ πατρίδα μου γλυκειά" που κυκλοφόρησε το 1993, κάνει μια καταγραφή της μουσικής πορείας της Ελλάδας του τελευταίου μισού αιώνα. Σ' αυτό το δίσκο παρουσιάζονται (δισκογραφικά) για πρώτη φορά τραγούδια που ανήκουν στην προφορική παράδοση. Είναι σχολικά τραγούδια, τραγούδια της γειτονιάς, του δρόμου, της κατασκήνωσης αλλά και καντάδες, ελαφρά και ρεμπέτικα. Ο δίσκος αυτό αποτέλεσε την ηχογραφημένη εκδοχή του λαϊκού μιούζικαλ που παρουσίασε το καλοκαίρι του 1993 στο Λυκαβηττό.

Πέντε χρόνια αργότερα κυκλοφορεί ο ζωντανός δίσκος "Νέα Κυψέλη - Νέα Ορλεάνη" κάνοντας ένα όνειρό του πραγματικότητα. Στο δίσκο αυτό συμμετέχει η Preservation Hall Jazz Band από τη Ν. Ορλεάνη, ενώ το 2002 "Τα φανταρίστικα"σε στίχους ανώνυμων φαντάρων που δημοσιεύονταν στη στήλη "Φαντάρε πού πας;" της Κ. Ελευθεροτυπίας ντύνουν με μουσική τη φωνή των νέων και γίνονται τραγούδια που αγαπήθηκαν.

Ο Λουκιανός Κηλαηδόνης δεν περιορίστηκε μόνο σε δισκογραφικές δουλειές. Έγραψε μουσική όχι μόνο για το θέατρο αλλά και τον κινηματογράφο και την τηλεόραση, πολλές από αυτές έγιναν άλμπουμ, όπως το "Πάμε μαέστρο" που περιέχει μουσική από τις παραστάσεις του "Ελεύθερου Θεάτρου" και της "Ελεύθερης Σκηνής". Υπήρξε ο βασικός συνθέτης των παραστάσεων της πρώτης περιόδου του "Θεσσαλικού Θεάτρου, ενώ συνεργάστηκε και με το Εθνικό, το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, το Λαϊκό Θέατρο του Λεωνίδα Τριβιζά και την παιδική σκηνή της Ξένιας Καλογεροπούλου.

Το 1971 έγραψε μουσική για την ταινία του Παύλου Παρασχάκη "Δάκρυα για έναν αλήτη" και το 1975 έκανε την επιμέλεια της μουσικής για την ταινία του Θ. Αγγελόπουλου "Ο θίασος" και το 1977 για την ταινία "Οι κυνηγοί". Το 1980 έγραψε μουσική για την ταινία του Π. Βούλγαρη "Ελευθέριος Βενιζέλος".

Πολλές και οι συναυλίες που έδωσε ο αγαπημένος τραγουδοποιός σε όλη την Ελλάδα αλλά και την Κύπρο. Αυτό όμως που έχει μείνει ανεπανάληπτο και έχει καταγραφεί στη μνήμη όλων σαν το ελληνικό Woodstock είναι το περίφημο "Πάρτυ στη Βουλιαγμένη" στην πλαζ της Βουλιαγμένης τον Ιούλιο του 1983. Περισσότεροι από 70.000 άνθρωποι συγκεντρώθηκαν εκείνο το βράδυ, κάνοντας το Λουκιανό, τον πρώτο καλλιτέχνη που έβγαλε τις συναυλίες από τα θέατρα και τα γήπεδα. Στο πάρτυ αυτό πήραν μέρος ο Δ. Σαββόπουλος, η Μ. Ζορμπαλά, η Α. Μάνου, ο Β. Γερμανός, ο Γ. Νταλάρας και η Μαντώ και αξίζει να θυμίσουμε πως δημιουργήθηκε το αδιαχώρητο από την παραλιακή ως τη Λ. Συγγρού.

Μαζί με την αγαπημένη του σύζυγο την Α. Βαγενά, δημιούργησε τον πολυχώρο "Μεταξουργείο" το 1999, όπου δραστηριοποιώταν μέχρι την τελευταία του στιγμή. Το 2006 έκανε συναυλίες σε όλη την Ελλάδα με την Κρατική Ορχήστρα Ελληνικής Μουσικής, οι οποίες επεκτάθηκαν και στο εξωτερικό, καταλήγοντας στο Ηρώδειο. Ο δίσκος "Μ' αγιόκλημα και γιασεμιά" ήταν το αποτέλεσμα αυτών των συναυλιών.

Ο γάμος του με την ηθοποιό Άννα Βαγενά, του χάρισε δύο κόρες την ηθοποιό Γιασεμή Κηλαηδόνη και την τραγουδίστρια Μαρία Κηλαηδόνη. Έφυγε από τη ζωή στις 7 Φεβρουαρίου του 2017 μετά από πολυετή προβλήματα, που αντιμετώπιζε με την καρδιά του.
O "φτωχός και μόνος καουμπόι" περιδιαβαίνει τώρα στα μονοπάτια του ουρανού...


Πηγές πληροφοριών: wikipedia.org, sansimera.gr

Ξεχωριστή και πολυτάλαντη η Δανάη Στρατηγοπούλου γεννήθηκε στις 8 Φεβρουαρίου του 1913 στην Αθήνα, αλλά πέρασε τα παιδικά της χρόνια στη Γαλλία. Υπήρξε τραγουδίστρια, τραγουδοποιός, δημοσιογράφος, ποιήτρια, συγγραφέας, καθηγήτρια λαογραφίας και φωνητικής μουσικής, αλλά οι περισσότεροι τη γνωρίζουν ως το "αηδόνι του Αττίκ".

Ήταν κόρη του μηχανικού και δημοσιογράφου Ιππόλυτου Στρατηγόπουλου και της αρσακειάδας Τίμω και εγγονή του θεατρικού συγγραφέα Ιδομενέα Στρατηγόπουλου. Στην Αθήνα επέστρεψε με την οικογένειά της το 1923 όταν γεννήθηκε η μικρότερη αδελφή της η φλαουτίστα και εθνομουσικολόγος Μίρκα Στρατηγοπούλου.

Ξεκίνησε τις σπουδές της στο Πανεπιστήμιο στα οικονομικά και τις πολιτικές επιστήμες, όμως η αγάπη της για τη μουσική της έδειξε άλλο δρόμο. Έτσι, από πολύ νωρίς ασχολήθηκε με το ελαφρό τραγούδι σπουδάζοντας ορθοφωνία και φωνητική μουσική. Παρόλα αυτά, πήρε το δίπλωμά της από τη Γαλλική Ακαδημία.

Στα 22 της γνώρισε τον Αττίκ, όταν σαν δημοσιογράφος τον ακολούθησε σε μια περιοδία του στην Αίγυπτο. Όπως η ίδια αναφέρει πήγε ως άπειρη δημοσιογράφος για να γυρίσει επαγγελματίας τραγουδίστρια, ξεκινώντας μια καριέρα που άφησε εποχή.

Από τον Χαιρόπουλο ως το Γιαννίδη όλοι οι συνθέτες της εποχής τραγουδήθηκαν από τη Δανάη που με τη βελούδινη φωνή της έδωσε ξεχωριστό τόνο και χροιά σε κάθε δημιουργία. Ποιος μπορεί να ξεχάσει τα: "Ας ερχόσουν για λίγο", "Το οργανάκι", "Μαραμένα τα γιούλια", "Άδικα πήγαν τα νιάτα μου", "Της μιας δραχμής τα γιασεμιά" και τόσα άλλα.


Την περίοδο της Κατοχής η αντιστασιακή της δράση θα οδηγήσει το "αηδόνι" στις φυλακές Αβέρωφ, αφού ως ενταγμένη στο ΕΑΜ έκρυβε συναγωνιστές της, οργάνωνε συσσίτια και τραγουδούσε σε νοσοκομεία.

Πολύτιμη παρακαταθήκη άφησε πίσω της με περισσότερα από 300 τραγούδια από τα οποία τα περισσότερα είναι με δικούς της στίχους, βιβλία και μεταφράσεις. Μάλιστα, μετέφρασε ελληνικά δημοτικά τραγούδια στα ισπανικά αλλά και ποιήματα που Πάμπλο Νερούδα στα ελληνικά.


Κατά τη δικτατορία η Δ. Στρατηγοπούλου έζησε στη Χιλή όπου δίδασκε φωνητική στο Ωδείο και ελληνική λαογραφία στο Πανεπιστήμιο του Σαντιάγο. Έτσι γνώρισε τον Πάμπλο Νερούδα και μετέφρασε έργα του στα ελληνικά με κυριότερο το "Κάντο Χενεράλ".

Υπήρξε μέλος της Εταιρίας Στιχουργών και Μουσικοσυνθετών Ελλάδας, της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών, της Επιτροπής Αλληλεγγύης με τη Χιλή, του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών κ.α. Έδωσε μια σειρά διαλέξεων σε Πανεπιστήμια της Χιλής, αλλά και πολλά ρεσιτάλ με ελληνικά τραγούδια. Τιμήθηκε με πολλές καλλιτεχνικές διακρίσεις και επαίνους, με βραβεία για τους στίχους της αλλά και με το ειδικό βραβείο της Προεδρίας της Χιλής (επί Αλλιέντε) στο Φεστιβάλ του χιλιανού ελαφρού τραγουδιού το 1972. Μιλούσε με άνεση γαλλικά, ισπανικά και αγγλικά και τα χρόνια που ζούσε στην Ελλάδα διατηρούσε άριστε σχέσεις με τη Χιλιανή Πρεσβεία στην Αθήνα.

Παντρεύτηκε τον Γιώργο Χαλκιαδάκη και απέκτησε μαζί του μια κόρη τη Λήδα Χαλκιαδάκη, η οποία ασχολήθηκε και η ίδια με το τραγούδι και τη μουσική και στη δεκαετία του ΄70 δημιούργησε μαζί με το Σπύρο Βλασσόπουλο το συγκρότημα "Λήδα & Σπύρος".

Έφυγε για τη γειτονιά των αγγέλων στις 18 Ιανουαρίου του 2009 σε ηλικία 96 χρόνων..



Πηγές πληροφοριών:  sansimera.gr, wikipedia.org
Κείμενο: "to e-periodiko mas"