Το πιο σημαντικό έθιμο της Ηπείρου που μάλιστα αναφέρεται και στα τοπικά κάλαντα, είναι τα σπάργανα του Χριστού. Τα σπάργανα δεν είναι άλλο από τηγανίτες στην πλάκα, ένα νοστιμότατο τοπικό γλύκισμα, μελωμένο με ζαχαρόνερο και πασπαλισμένο με καρύδια και κανέλα και τις έφτιαχναν την παραμονή των Χριστουγέννων, όταν όλη η οικογένεια ήταν μαζεμένη κοντά στο αναμμένο τζάκι. Εκεί έψηναν τις τηγανίτες, πάνω σε πυρωμένη πλάκα.
Σύμφωνα με την παράδοση αυτά ήταν τα σπάργανα του Χριστού, στη φάτνη...
Αν θελήσετε να τις δοκιμάσετε δεν έχετε παρά να ακολουθήσετε την παρακάτω συνταγή.
Υλικά: 1 κιλό αλέυρι, 1 κανάτα χλιαρό νερό, λίγο αλάτι, 1/2 κιλό καρύδια καθαρισμένα και προαιρετικά ξερός βασιλικός, πορτοκαλόφλυδες, μέλι και κανέλα.
Πώς τις φτιάχνουμε: Κοσκινίζουμε το αλεύρι και το ανακατεύουμε με το αλάτι. Το βάζουμε σε μια λεκάνη και ρίχνουμε το χλιαρό νερό λίγο - λίγο. Ανακατεύουμε μέχρι να γίνει ένας πηχτός χυλός.
Αν θέλετε να τις ψήσετε με τον παραδοσιακό τρόπο, ανάψτε φωτιά με ξερά ξύλα κέδρου στο τζάκι και πάρτε μια πλάκα 40 x 40 cm και 3,5 cm πάχους, τοποθετήστε τη πάνω σε πυροστιά, αφήνοντάς τη να καεί καλά. Όταν καεί η πλάκα, ρίξτε με μια μεγάλη κουτάλα το χυλό πάνω της και απλώστε τη με ένα ξύλο. Όταν ψηθεί η τηγανίτα, γυρίστε τη από την άλλη πλευρά να ψηθεί για λίγα λεπτά ακόμα. Συνεχίστε μέχρι να τελειώσει ο καιρός.
Τις τοποθετούμε σε ταψί με την εξής σειρά: τριμμένο καρύδι, τηγανίτα, τριμμένο καρύδι, τηγανίτα... και όταν τελειώσουν όλες τις κόβουμε σε τετράγωνα κομμάτια. Στη συνέχεια τις περιχύνουμε με το σιρόπι που μέσα του έχουμε ρίξει τις πορτοκαλόφλουδες (δίνουν ωραίο άρωμα), τον ξερό βασιλικό και προαιρετικά το μέλι.
Ανήμερα των Χριστουγέννων στην Ήπειρο αναβιώνει ένα έθιμο που βασίζεται στο προσκύνημα των βοσκών στο νεογέννητο Θεάνθρωπο. Σύμφωνα μ' αυτό, όταν οι βοσκοί πήγαν να προσκυνήσουν το Θείο Βρέφος, η νύχτα ήταν σκοτεινή και εκείνοι έκοψαν κλαριά από ξερά πουρνάρια και πήραν ο καθένας από ένα, βάζοντάς του φωτιά για να φωτίζει τη διαδρομή. Έτσι το σκοτεινό βουνό γέμισε χαρούμενα τριξίματα φωτιάς που λαμπύριζαν παντού. Έτσι και οι Ηπειρώτες, όταν πάνε σε σπίτια φίλων και γειτόνων για να ευχηθούν χρόνια πολλά, πάνε με τον ίδιο τρόπο κρατώντας δηλαδή ένα αναμμένο κλαδί και η ευχή που έδιναν τα παλιότερα χρόνια ήταν, "αρνιά, κατσίκια, νύφες και γαμπρούς". Αυτή ήταν η καλύτερη ευχή για κάθε νοικοκύρη. Να προκόβουν τα κοπάδια του, να μεγαλώνει η οικογένειά του με τα παιδιά του να παντρεύονται και να κάνουν παιδιά...
Στα Ιωάννινα, δεν κρατούν ολόκληρο το κλαδί, κρατούν όμως στα χέρια τους δαφνόφυλλα και πουρναρόφυλλα που τα πετούν στο τζάκι μπαίνοντας και κάνοντας την ίδια πάντα ευχή.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Πείτε μου τη γνώμη σας αφού πρώτα διαβάσετε την "Πολιτική Δημοσίευσης Σχολίων" του blog, που θα βρείτε στην κορυφή της πλαϊνής μπάρας, αν μπαίνετε από υπολογιστή ή κάτω από τη φόρμα σχολίων, αν μπαίνετε από smartphone ή tablet. Ευχαριστώ!