Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Έθιμα. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Έθιμα. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Το χριστουγεννιάτικο στεφάνι, έχει την ιστορία του

Το χριστουγεννιάτικο στεφάνι, έχει την ιστορία του



Το χριστουγεννιάτικο στεφάνι, είναι απόλυτα συνδεδεμένο με τη γιορταστική διακόσμηση των γιορτών του Δωδεκαήμερου και η ύπαρξή του ξεκινά από τον 16ο με 17ο αιώνα, τότε που οι χριστιανοί τοποθετούσαν ένα στεφάνι έξω από την πόρτα τους, για να δηλώσουν πως γιορτάζουν τη γέννηση του Θεανθρώπου.

Τα υλικά με τα οποία φτιάχνεται είναι κυρίως έλατο, κουκουνάρια, ρόδια, γκι και ου και το σχήμα του κυκλικό.

Τίποτα όμως από αυτά τα υλικά δεν επιλέχθηκαν τυχαία, ούτε βεβαίως και το σχήμα του.

Είναι κυκλικό, γιατί συμβολίζει την αιωνιότητα, ενώ το αειθαλές έλατο συμβολίζει μαζί με τα κουκουνάρια και τα ρόδια, που πολλοί έβαζαν, την αφθονία και τη γονιμότητα. Μάλιστα χρησιμοποιούσαν κλαδιά έλατου ή άλλου δέντρου, γιατί συμβόλιζε τη δύναμη, αφού το δέντρο μπορεί να αντέξει στο βαρύ χειμώνα.

Η κόκκινη κορδέλα με την οποία το κρεμούσαν συμβολίζει τη χαρά και την ευτυχία για την καινούργια χρονιά.

Το χριστουγεννιάτικο στεφάνι το κρεμούσαν και μέσα στο σπίτι, ενώ σε πολλές περιοχές το τοποθετούσαν στο κέντρο του τραπεζιού στο δείπνο των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, για να φέρνει γούρι στην οικογένεια την καινούργια χρονιά, τοποθετώντας πάνω του και κεριά, τα οποία άναβαν καθ' όλη τη διάρκεια του δείπνου.

Στις μέρες μας, το χριστουγεννιάτικο στεφάνι αποτελεί περισσότερο διακοσμητική επιλογή με πολλές ευφάνταστες παραλλαγές τόσο στα υλικά όσο και στα χρώματα, χωρίς αυτό να σημαίνει πως δίνει λιγότερη ζεστασιά στην ατμόσφαιρα και στη ματιά μας.

πηγή: en.wikipedia.org
[ Διαβάστε περισσότερα ]
to e-periodiko mas
0 Σχόλια
Το έθιμο των κάρβουνων, στη Μακεδονία

Το έθιμο των κάρβουνων, στη Μακεδονία



Το όμορφο αυτό χριστουγεννιάτικο έθιμο, που κλείνει μέσα του όλη την αγωνία του αγρότη για τη σοδειά του και την επιβίωση της οικογένειάς του, υπήρχε στους Προμάχους και στη Σωσάνδρα της Μακεδονίας. 

Σύμφωνα μ' αυτό η γιαγιά της οικογένειας συνήθιζε το βράδυ της παραμονής των Χριστουγέννων να βάζει στο τζάκι πέντε κάρβουνα. Το καθένα απ' αυτά συμβόλιζε και ένα αγροτικό προϊόν. Ένα για το σιτάρι, ένα για το καλαμπόκι, ένα για το κριθάρι κ.ο.κ. 
Περίμεναν να δουν αν μέχρι το πρωί τα κάρβουνα αυτά, θα γίνονταν στάχτη. Αν συνέβαινε αυτό και για τα πέντε κάρβουνα που έβαζε η γιαγιά, τότε η σοδειά θα ήταν καλή τη νέα χρονιά, για όλα τα αγροτικά προϊόντα. Αν κάποιο κάρβουνο δεν καιγόταν, τότε η σοδειά για το προϊόν που αντιστοιχούσε στο συγκεκριμένο κάρβουνο, θα ήταν κακή.

Ένα άλλο έθιμο, θέλει την παραμονή το βράδυ, να βγάζει η οικογένεια τρία κάρβουνα από τη φωτιά του τζακιού. Το ένα ήταν για την προστασία της οικογένειας από το Θεό, το δεύτερο για την πρόοδό της και το τρίτο για τα ζωντανά. 

Ο παππούς της οικογένειας έκοβε μάλιστα ένα ξύλο από ροδιά ή τζιτζιφιά και το έβαζε στη φωτιά στο τζάκι. Το ξύλο καιγόταν σιγά σιγά κατά τη διάρκεια του βραδινού φαγητού. Αυτό γινόταν κάθε βράδυ από την παραμονή των Χριστουγέννων μέχρι τα Φώτα. Στη συνέχεια ο παππούς έκοβε ένα κομμάτι από το ξύλο που δεν είχε καεί και το έδενε στο αλέτρι για να είναι γερό και να έχουν πλούσια σοδειά, ενώ το καμένο ξύλο το έκρυβαν σε κάποιο σημείο του χωραφιού. 


πηγή: 7dim-ampel.thess.sch.gr

Κείμενο: "to e-periodiko mas"
[ Διαβάστε περισσότερα ]
to e-periodiko mas
0 Σχόλια
Η ιστορία της χριστουγεννιάτικης κάλτσας.

Η ιστορία της χριστουγεννιάτικης κάλτσας.



Οι χριστουγεννιάτικες κάλτσες ή οι κάλτσες δώρων είναι ένα έθιμο, που προέρχεται από τις βόρειες χώρες. Λέγονται και κάλτσες του Άη Βασίλη, αφού αφήνει μέσα τους τα δώρα για τα παιδιά. Άλλοι τις τοποθετούν στο τζάκι, άλλοι στη βάση του χριστουγεννιάτικου δέντρου, άλλοι δίπλα στη φάτνη, ακόμα και στην εξώπορτα.
Ο θρύλος λέει πως κάποτε, στο σπίτι ενός πατέρα τριών κοριτσιών, που πρόσφατα είχαν χάσει τη μητέρα τους, ξεκίνησαν όλα! Οι δουλειές του δεν πήγαιναν καλά και έτσι αναγκάστηκε να μετακομίσει με τις κόρες του σε ένα μικρότερο παλιό σπίτι… 
Καθώς τα κορίτσια μεγάλωναν, μεγάλωνε και η ανησυχία του πατέρα για το μέλλον τους. Όταν πια έφτασαν σε ηλικία γάμου, η ανησυχία έγινε απελπισία, αφού δεν μπορούσε να τα προικίσει. Πλησίαζαν Χριστούγεννα και η κατάσταση χειροτέρευε συνεχώς. 
Ο Άγιος Βασίλης γνώριζε το μεγάλο πρόβλημα, που αντιμετώπιζαν και όπως ήταν φυσικό, θέλησε να βοηθήσει. Έτσι ένα βράδυ που η οικογένεια κοιμόταν, ο Άγιος μπήκε στο σπίτι και έβαλε ένα πουγκί με χρυσό σε κάθε μια κάλτσα των κοριτσιών που ήταν κρεμασμένες στο τζάκι μαζί με άλλα ρούχα για να στεγνώσουν.
Το πρωί οι κοπέλες με μεγάλη έκπληξη και χαρά αντιλήφθηκαν το δώρο του, που τους άλλαξε τη ζωή!


Από τότε τα παιδιά βάζουν τις κάλτσες τους στο τζάκι, ελπίζοντας στην ίδια τύχη.
 Σε πολλές χώρες το έθιμο είναι λίγο διαφοροποιημένο, όπως στη Γαλλία, που τις βάζουν δίπλα στο τζάκι, βάζοντας και τα παπούτσια τους, συνήθεια που χρονολογείται από τότε που τα παιδιά φορούσαν φτωχικά ξύλινα παπούτσια ή στην Ολλανδία που τις γεμίζουν με καρότα και άχυρο για τα ελαφάκια του Αη Βασίλη. 
Στην Ουγγαρία πάλι, τα παιδιά γυαλίζουν τα παπούτσια τους και βάζουν αυτά δίπλα στο τζάκι ή στο παράθυρο. Στην Ιταλία όμως αφήνουν τα παπούτσια τους έξω, την παραμονή των Επιφανίων στις 5 Ιανουαρίου για να τα βρει η καλή μάγισσα Μπεφάνα και στο Πουέρτο Ρίκο, τα βάζουν κάτω από το κρεβάτι τους, αφού πρώτα τα γεμίσουν με πρασινάδα και λουλούδια, για τις καμήλες των τριών Μάγων.

πηγή: 7dim-ampel.thess.sch.gr
Κείμενο: "to e-periodiko mas"
[ Διαβάστε περισσότερα ]
to e-periodiko mas
0 Σχόλια
Πώς γεννήθηκε η ...τούρτα γενεθλίων;

Πώς γεννήθηκε η ...τούρτα γενεθλίων;


Κάθε τόσο, κάποιος αγαπημένος μας έχει γενέθλια και σύμφωνα με τη προσφιλή μας συνήθεια, η τούρτα γενεθλίων μαζί με έστω και ένα κεράκι συμβολικό, είναι απαραίτητα. 

Ποια είναι όμως η προέλευση της τούρτας γενεθλίων; Πώς ξεκίνησε αυτή η συνήθεια, που έχει κερδίσει όλο το δυτικό κόσμο και όχι μόνο;


Η ιστορία του κέικ γενεθλίων ή του γλυκού ψωμιού ξεκινά από την Αρχαία Ελλάδα, όπου για να τιμήσουν τη γέννηση της θεάς Αρτέμιδος, έφτιαχναν ένα γλυκό στρογγυλό ψωμί, στο οποίο τοποθετούσαν ένα ή περισσότερα αναμμένα κεριά, που συμβόλιζαν τη λάμψη του φεγγαριού, αφού η θεά Άρτεμις ήταν θεά του κυνηγιού, της φύσης, του φεγγαριού και της γονιμότητας.

Η πρώτη τούρτα γενεθλίων όπως την ξέρουμε σήμερα, πιστεύεται ότι έγινε το μεσαίωνα στη Γερμανία. Οι Γερμανοί για να γιορτάσουν τα γενέθλια των μικρών παιδιών, χρησιμοποίησαν την τούρτα και ονόμασαν τη γιορτή Kinderfest. Από την εποχή αυτή και μετά, οι τούρτες αρχίζουν να έχουν παραπάνω από ένα στρώματα - επίπεδα και να χρησιμοποιούνται υλικά, που κάνουν το ψωμί πιο γλυκό και πιο αφράτο. Αυτό το είδος κέικ ή ψωμιού ονομάζεται από τους Γερμανούς Geburtstagorten και από τον 17ο αιώνα αρχίζει να διακοσμείται περίτεχνα, έχοντας όμως τη δυνατότητα να το αποκτήσουν μόνο οι πλούσιοι της εποχής. Πιο προσιτό γίνεται από τον 18ο αι και μετά.


Η ιστορία των γενέθλιων κεριών

Όπως ήδη αναφέραμε στην Αρχαία Ελλάδα, τοποθετούσαν πάνω στο γλυκό ψωμί κεριά, συμβολίζοντας τη λάμψη του φεγγαριού. Πίστευαν πως ο καπνός μεταφέρει τις προσευχές πιο γρήγορα στη θεά. Ορισμένοι ερευνητές βέβαια δεν αποδίδουν την προέλευση των γενέθλιων κεριών στους αρχαίους Έλληνες αλλά στους Γερμανούς του 17ου αιώνα και στην αντίληψη ότι ένα κερί πάνω στην γενέθλια τούρτα συμβολίζει το φως της ζωής. Στις μέρες μας πολλοί λαοί τοποθετούν κεριά πάνω στο γενέθλιο γλυκό, ένα για κάθε χρόνο που κλείνει, πιστεύοντας ότι μια σιωπηλή ευχή πριν το σβήσιμό τους, θα πραγματοποιηθεί μόνο αν τα κεριά σβήσουν όλα μαζί.

Όσο για το πασίγνωστο τραγουδάκι "Happy birthday" που τραγουδούν όλες οι αγγλόφωνες και μη χώρες καθιερώθηκε από την πρώτη δεκαετία του 1900 σαν μια ταυτόχρονη ευχή όλων των καλεσμένων για χαρούμενα γενέθλια του προσώπου που γιόρταζε.


πηγή: wikipedia.org
[ Διαβάστε περισσότερα ]
to e-periodiko mas
0 Σχόλια
Τα Αναστενάρια

Τα Αναστενάρια



Το όνομα αναστενάρια πάρθηκε από το αναστενάρι, το εικόνισμα που κρατούν σ' όλη τη διάρκεια της γιορτής στα χέρια τους και που θεωρείται ο ανώτατος αρχηγός των αναστενάρηδων. Είναι πολύ πιθανό, τα Αναστενάρια να είναι επιβίωση αντίστοιχων θρησκευτικών πρακτικών της αρχαιότητας και συγκεκριμένα πρακτικών από τη λατρεία του θεού Διόνυσου.

Σήμερα, Αναστενάρια γίνονται στην Αγία Ελένη Σερρών, στην Κερκίνη Σερρών στο Στρυμωνικό Σερρών, στο Λαγκαδά, στη Μελίκη της Ημαθίας και στη Μαυρολεύκη της Δράμας. Άμεση είναι η σύνδεσή τους με τη γιορτή των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης στις (21 Μαΐου). 
Οι εκδηλώσεις ξεκινάνε την παραμονή της 21ης Μαΐου και τελειώνουν το βράδυ της 23ης.

Η τελετή αρχίζει από την παραμονή της 21ης Μαΐου  με την “Ιερή ζωοθυσία” και την μεταφορά των Αναστενάρηκων Εικόνων από την εκκλησία του χωριού στο κονάκι, όπου τελείται η αγρυπνία και γενικά η προετοιμασία των Μυστών για οιστροπληξία.

Την επόμενη μέρα το πρωί (21 Μαϊου) οι Αναστενάρηδες μεταφέρουν τα Αναστενάρικα κωδωνοφόρα εικονίσματα και τα βάζουν στο Άγιασμα, τόπο ιερό χωρισμένο μέσα στο άλσος, που καθόρισαν Μύστες σε στιγμές ένθεης οιστροπληξίας. Οι εικόνες αυτές «οι χάρες», όπως λέγονται, παριστάνουν το Ιερό ζεύγος των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης. Κατά τους Αναστενάρηδες οι «χάρες» τους δίνουν την ικανότητα να περπατάνε πάνω στα κάρβουνα. Το απόγευμα γίνεται η πρώτη μεγάλη πυροβασία. Η Ιερή πυρά ανάβεται νωρίς το απόγευμα από ορισμένο Μύστη, που κατέχει το προνόμιο του λειτουργήματος αυτού, από προγονική κληρονομιά. 

Όταν κατακαθίσουν οι φλόγες και σχηματιστεί παχιά ανθρακιά, τότε ειδοποιούνται και καταφθάνουν οι Αναστενάρηδες με πομπή και αρχίζουν κυκλικό χορό γύρω από την Ιερή ανθρακιά, ενώ η μουσική συνεχώς δυναμώνει και γίνεται πιο γρήγορη. Το τύμπανο, σαν πιο βροντερό, μαστιγώνει τα νεφρά τους και με το διεγερτικό ρυθμό, που ολοένα επιταχύνεται, δίνει ρυθμό στην παράφορη ορχήστρα, που οδηγεί τους Μύστες σε εκστατική μέθη. Ο πρώτος Μύστης κατειλημμένος από την Ιερή μανία προχωρεί  ξυπόλυτος στα αναμμένα καρβουνά και χορεύει, κρατώντας το κωνοφόρο Εικόνισμα ή το Ιερό Μαντήλι. Ακολουθούν οι Αναστενάρηδες σε ένα χορό μονότονο, στατικό αλλά και συγκλονιστικό που διαρκεί μέχρι αργά τη νύχτα, για να ακολουθήσει το ιεροτελεστικό κοινό δείπνο με κρέας από το ζώο, που θυσιάστηκε το πρωί. Ο εκστατικός χορός επαναλαμβάνεται τις δύο επόμενες ημέρες και η αναστενάρικη τελετουργία θα τελειώσει με πυροβασία το βράδυ της 23ης Μαίου.

Δείτε το ντοκυμαντέρ της ΕΡΤ από τη σειρά ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΚΟ εδώ: http://www.hprt-archives.gr/V3/public/main/page-assetview.aspx?tid=0000007951&tsz=0&autostart=0
Παρουσιάζεται η προετοιμασία των πυροβατών, καθώς και πλάνα από την ίδια την τελετή πυροβασίας, με τους Αναστενάρηδες να χορεύουν στη φωτιά κρατώντας μια ιερή εικόνα. Παρουσιάζεται η ιστορία του εθίμου, ενώ Αναστενάρηδες αφηγούνται τις εμπειρίες και τα συναισθήματά τους από τη συμμετοχή στην τελετή αυτή. 

Πηγές: Wikipedia.orghprt-archives.gr
[ Διαβάστε περισσότερα ]
to e-periodiko mas
0 Σχόλια
Μεγάλη Παρασκευή, οι Επιτάφιοι της Ελλάδας

Μεγάλη Παρασκευή, οι Επιτάφιοι της Ελλάδας



Πολλά και διαφορετικά τα έθιμα της Μ. Παρασκευής, στην Ελλάδα και την Κύπρο, με αποκορύφωμα τον Επιτάφιο, που ανάλογα με τη μορφολογία του εδάφους και τις ιδιαίτερες συνθήκες της κάθε περιοχής, ποικίλουν δίνοντας ξεχωριστό χρώμα στην κορύφωση του Θείου Δράματος.

Σε μερικά μέρη της Κύπρου, τη μέρα αυτή, όπως και στη Μακεδονία και τη Θράκη, πίνουν ξύδι ή τρώνε φαγητά με ξύδι, όπως φακές και κουκιά για να θυμηθούν το μαρτύριο του Χριστού , που όταν ζήτησε νερό, τον πότισαν ξύδι. Άλλες οικογένειες δε μαγειρεύουν καθόλου γιατί είναι μέρα μεγάλης νηστείας. Σε όλα τα μέρη της Ελλάδας τη Μ. Παρασκευή δεν κάνουν δουλειές, ούτε μαστορέματα αντιμετωπίζοντας τη μέρα αυτή σαν μέρα όπου όλοι συμμετέχουν στο Θείο Πένθος.
Το βράδυ της Μ. Παρασκευής ψάλλονται τα Εγκώμια ή ο Επιτάφιος θρήνος από κορίτσια που παριστάνουν τις Μυροφόρες και ραντίζουν το Νεκρό Ιησού με πέταλα λουλουδιών. Την ώρα της περιφοράς του Επιταφίου, μπροστά πηγαίνει ο Σταυρός και τα Εξαπτέρυγα. Ακολουθούν ο Επιτάφιος, οι ιερείς και πίσω ο κόσμος. Τον περιφέρουν γύρω από την αυλή της εκκλησίας. Ο κόσμος σταυροκοπιέται και περνά από κάτω για ν’ αγιαστεί. Όταν τον φέρουν μέσα στην εκκλησία, ο κόσμος προσκυνά και ο παπάς δίνει λουλούδια που είναι αγιασμένα. Τα φυλάγουν και μ’ αυτά καπνίζουν. Τα παλικάρια που σήκωσαν τον Επιτάφιο παίρνουν τ’ αγιασμένα κεριά που έφεγγαν στις τέσσερις γωνιές του και τα φυλάγουν. Τ’ ανάβουν όταν βρίσκονται σε δύσκολη θέση αυτοί ή οι οικογένειες τους.
Στην Αθήνα περασμένων δεκαετιών, πριν βγει ο Επιτάφιος οι νοικοκυρές έβγαιναν και σκούπιζαν τους δρόμους, ενώ την ώρα της περιφοράς έβγαιναν στις πόρτες τους με ένα κεραμίδι το οποίο πάνω του είχε ένα αναμμένο καρβουνάκι και λιβάνι. 
Στην Κέρκυρα,  ο Επιτάφιος ξεκινά από την εκκλησία του Αγ. Γεωργίου στο Παλαιό Φρούριο. Τελευταίος βγαίνει ο επιτάφιος της Μητρόπολης. Κάθε επιτάφιος βγαίνει με την μπάντα της ενορίας και με χορωδία πιστών. Στον Αγ. Σπυρίδωνα η περιφορά γίνεται στις 9:00 το πρωί, μια συνήθεια που παρέμεινε από το 1574 όταν οι Βενετσιάνοι απαγόρευσαν στους ορθόδοξους την περιφορά του επιταφίου την Μ. Παρασκευή.
Στη Μυτιλήνη, όλοι οι Επιτάφιοι από τις ενορίες της πόλης, συναντιούνται στο λιμάνι της πόλης και υπήρχε η συνήθεια να παίρνουν κρυφά τα λουλούδια από τον επιτάφιο όταν τελείωνε η περιφορά, για να έχουν μεγαλύτερες θαυματουργές ιδιότητες. Τα λουλούδια αυτά τα φυλάνε για το καλό και με αυτά γιατρεύουν τον πονοκέφαλο, φτιάχνουν φυλαχτά και γαληνεύουν τη θάλασσα όσοι ταξιδεύουν.
Ο Επιτάφιος της συνοικίας Καμίνι στην Ύδρα, μπαίνει στη θάλασσα και εκεί διαβάζεται η Ακολουθία του Επιταφίου, έτσι ώστε να ευλογηθούν τα νερά και να γίνει δέηση υπέρ των ναυτικών που ταξιδεύουν και να έχουν ήρεμες θάλασσες. Στο Αγρίνιο, όπως και στα Ιωάννινα οι Επιτάφιοι από τις μεγαλύτερες ενορίες της πόλης, συναντιόνται στην κεντρική πλατεία όπου συρρέει πλήθος κόσμου. Ένα έθιμο που υπήρχε από τα παιδιά στις γειτονιές του Αγρινίου τα παλιότερα χρόνια, ήταν να ανάβουν κεράκια και στάζοντας κερί από αυτά στο πεζοδρόμιο να τα σταθεροποιούν εκεί, για να τα βρει αναμμένα ο Επιτάφιος όταν περάσει, δημιουργώντας μια εικόνα (των φωτισμένων πεζοδρομίων της πόλης) πραγματικά μαγική.
Στην Κίο οι άνθρωποι αφήνουν τις πόρτες των σπιτιών ανοιχτές κατά την περιφορά του Επιτάφιου για να μπει μέσα στο σπίτι η Θεία Χάρη. Μάλιστα πηγαίνουν νωρίτερα στα σημεία που θα σταματήσει ο Επιτάφιος και τοποθετούν χώμα, το οποίο μόλις τελειώσει η λειτουργία το παίρνουν και το σκορπούν στο σπίτι για να διώξουν τους κοριούς.
Στη Νάξο, την Μ. Παρασκευή δεν ανταλλάσσουν φιλιά, γιατί με το φιλί του πρόδωσε ο Ιούδας το Χριστό, ενώ δεν σφάζουν, «για το αίμα του Χριστού».
Στην Αμοργό, τη Μεγάλη Παρασκευή το απόγευμα προσφέρονται ψωμί, ελιές και νηστίσιμα γλυκά σε κατοίκους και επισκέπτες. Το ίδιο βράδυ, κατά την περιφορά του Επιταφίου στα χωριά, οι γυναίκες, από τις πόρτες και τα παράθυρα των σπιτιών, ραίνουν τον κόσμο με κολόνιες και αρώματα.

Στην Τήνο, όλοι οι Επιτάφιοι μαζί και των καθολικών συναντώνται στην Εξέδρα της Χώρας , ψάλλουν για λίγο μαζί και συνεχίζουν οι καθένας την πένθιμη πορεία του προς τους δρόμους της εκάστοτε ενορίας. Ο Επιτάφιος του Αγίου Νικολάου της Τήνου μπαίνει επίσης στη θάλασσα όπως γίνεται και στην Πάρο και το όλο σκηνικό που δημιουργούν οι πυρσοί, ο φλεγόμενος σταυρός, οι σειρήνες από τα πλοία, οι ψαλμωδίες και οι χιλιάδες πιστοί που παρακολουθούν είναι πολύ όμορφο.
[ Διαβάστε περισσότερα ]
to e-periodiko mas
0 Σχόλια
Μεγάλη Πέμπτη, κόκκινα αυγά

Μεγάλη Πέμπτη, κόκκινα αυγά



Τα αυγά αποτελούσαν ανέκαθεν σύμβολο γέννησης της ζωής και αφετηρία για δεκάδες μύθους από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα.

Η χριστιανική παράδοση θέλει τα αυγά να τοποθετήθηκαν από τη μητέρα του Εσταυρωμένου Ιησού, στα πόδια του και να βάφτηκαν με το αίμα του, που έτρεχε από τις πληγές. Μια δοξασία που κυριαρχεί στα Βαλκάνια.


Στη Μακεδονία, τη Μ. Πέμπτη κρεμούσαν ένα κόκκινο πανί στο μπαλκόνι ή στο παράθυρο των σπιτιών, το οποίο συμβόλιζε το αίμα του Χριστού και έτσι ξεκινούσαν τις προετοιμασίες για την Ανάσταση και το βάψιμο των αυγών και το πλάσιμο των τσουρεκιών. Τα πρώτα τσουρέκια μαζί με κόκκινα αυγά, τα έστελναν στα πεθερικά τους.
Το πρώτο κόκκινο αυγό το έβαζε η νοικοκυρά στο εικονοστάσι απ' όπου το έβγαζε μόνο όταν έβρεχε ή έριχνε χαλάζι, για να ξορκίσει το κακό και να προστατευτούν οι καλλιέργειες. Στις Ελευθερές Μακεδονίας, με την μπογιά που έβαφαν τα αυγά, έβαζαν στη συνέχεια ένα μικρό σημάδι στο κεφάλι και στην πλάτων των μικρών αρνιών.

Κατά μια άλλη παράδοση των Χριστιανών, μια γυναίκα περπατούσε στο δρόμο, λίγες ώρες μετά τη Σταύρωση του Ιησού, κρατώντας ένα καλάθι με αυγά. Όταν της είπαν πως ο Χριστός αναστήθηκε, εκείνη απάντησε, πως θα το πιστέψει μόνο αν κοκκινίσουν τα αυγά. Λίγα λεπτά αργότερα, τα αυγά κοκκίνισαν.

Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να βάψουμε τα αυγά. Εκτός όμως από τις έτοιμες βαφές που κυκλοφορούν στο εμπόριο, μπορούμε να ανατρέξουμε στους τρόπους που έβαφαν τα αυγά παλιότερες εποχές, χωρίς χημικά, ...οικολογικά!
Για παράδειγμα από τα φλούδια των κρεμμυδιών, που βράζουν μαζί με τα αυγά, έχουμε το μελί χρώμα. Από άχυρο ή από φύλλα αμυγδαλιάς το κίτρινο και το ανοιχτό κόκκινο από παπαρούνες ή κόκκινα πέταλα τριαντάφυλλου. Όποια βέβαια κι αν είναι η διαδικασία βαψίματος, κοινό στοιχείο είναι το ξύδι. Πέρα από τη χρηστική του σημασία, έχει και συμβολική, αφού ξύδι ήπιε ο Χριστός όταν σταυρώθηκε!





[ Διαβάστε περισσότερα ]
to e-periodiko mas
0 Σχόλια
Τα έθιμα της Μεγάλης Τετάρτης

Τα έθιμα της Μεγάλης Τετάρτης



Πολλοί από μας πιστεύουν ότι τη Μ. Τετάρτη γίνεται μόνο το ευχέλαιο στην εκκλησία, χωρίς να υπάρχουν ιδιαίτερα έθιμα για τη μέρα αυτή. Δεν είναι όμως ακριβώς έτσι. Σε ορισμένες περιοχές της Ελλάδας τα έθιμα της Μ. Τετάρτης έχουν ξεχωριστό ενδιαφέρον.

Όπως στο Κορωπί του περασμένου αιώνα, όπου σύμφωνα με τον κ. Δ Κιούση (mesogianews.gr) τη μέρα αυτή, κάθε νοικοκυρά πήγαινε στο σπίτι του παπά της ενορίας της, ένα πιάτο αλεύρι και το έδινε στην παπαδιά.

Εκείνη το άδειαζε σε μια μεγάλη λεκάνη (σκάφη) και το βράδυ, έχοντας μαζευτεί εν τω μεταξύ μαζευτεί μεγάλη ποσότητα, το ζύμωνε χωρίς να ρίξει μέσα μαγιά (προζύμι) και στη συνέχεια το άδειαζε σε μια μεγάλη λεκάνη, το πασπάλιζε με λίγο αλεύρι και τοποθετούσε πάνω του ένα κλωνάρι βασιλικό.

Έπειτα ο παπάς τοποθετούσε επάνω το σταυρό, που χρησιμοποιούσε στα ευχέλαια και διάβαζε μια ευχή. Στη συνέχεια σκέπαζαν το ζυμάρι με ένα πανί και το πρωί της Μ. Πέμπτης, κατά ένα ανεξήγητο τρόπο το έβρισκαν φουσκωμένο. Το πρωί της Μ. Πέμπτης το μετέφεραν στην εκκλησία με κάρο. Το έθιμο αυτό διατηρήθηκε στο Κορωπί μέχρι τον 20ο αιώνα, ενώ στην Παιανία μέχρι το 1920.

Το ευχέλαιο που γίνεται στις εκκλησιές, σε κάποιες περιοχές όπως τον Πόντο, γινόταν και στο σπίτι.

Στα Κοτύωρα (δυτικά της Κερασούντας), ο παπάς γύριζε στα σπίτια για το ευχέλαιο. Σε κάθε σπίτι είχαν έτοιμα αυγά ωμά, αλεύρι και αλάτι. Ο παπάς τους έκανε ευχέλαιο και την επομένη (Μ. Πέμπτη) αφού έβαφαν τα αυγά, τα πήγαιναν μαζί με το "ευχελιασμένο" αλεύρι και το αλάτι στην εκκλησία στον Εσπερινό, μέσα σε καλαθάκια και σκεπασμένα καλά με πανί.

Η ζύμη του ψωμιού που αποτελούσε το προζύμι σε κάθε καινούργιο ζύμωμα μέσα στη διάρκεια του χρόνου, είχε χάσει την αρχική του δύναμη και για το λόγο αυτό, έπρεπε να ανανεωθεί.

Έτσι στην Αθήνα τη Μ. Τετάρτη η εκκλησιάρισσα όπως διαβάζουμε στο madata.gr πήγαινε από σπίτι σε σπίτι και μάζευε αλεύρι και το ζύμωνε χωρίς προζύμι. Ο παπάς (όπως και στα Μεσσόγεια) ακουμπούσε πάνω του το Σταυρό με το Τίμιο Ξύλο και το ζυμάρι φούσκωνε. Αυτό θα αποτελούσε το προζύμι της χρονιάς και για το λόγο αυτό μοιραζόταν ξανά στα σπίτια. Μ' αυτό ζύμωναν και τις κουλούρες της Λαμπρής.

Στην Κεφαλλονιά, οι γυναίκες πηγαίνουν για το ευχέλαιο της Μ. Τετάρτης στην εκκλησία με αλεύρι μέσα σε πορσελάνινη λεκάνη. Εκεί ο παπάς τοποθετεί το καντήλι με το λάδι και 7 κεριά. Κατά την ανάγνωση των 7 ευαγγελίων του Ευχελαίου ανάβει ένα ένα τα κεριά. Στο τέλος μυρώνει τους πιστούς και οι γυναίκες παίρνουν το αλεύρι για να ζυμώσουν μ' αυτό το πρόσφορο που θα λειτουργήσει ο παπάς τη Μ. Πέμπτη.

Όπως διαβάζουμε στο glixouri.blogspot.gr οι παραπάνω ακολουθίες πραγματοποιούνται το πρωί και δύο μαζί στην ιερά μονή Κορωνάτου πολλά χρόνια τώρα, με μεγάλη συμμετοχή πιστών.

Στο Ασβεστοχώρι Θεσσαλονίκης οι γυναίκες μάζευαν χόρτα με τα οποία έφτιαχναν τη χορτόπιτα της Μ. Πέμπτης, ημέρα που ήταν η μοναδική σ' όλη τη Σαρακοστή που επιτρεπόταν να φάνε λάδι. Το μάζεμα των χόρτων τη Μ. Τετάρτη συμβόλιζε τη σύλληψη του Χριστού μέσα στον κήπο των Ελαιών.

Στην Κέρκυρα, το μεσημέρι της Μ. Τετάρτης οι πιστοί πηγαίνουν στους ναούς για την Ακολουθία του Μεγάλου Ευχελαίου και το βράδυ συμμετέχουν στο Θείο Δράμα γεμίζοντας το χώρο του Δημοτικού Θεάτρου για τη συναυλία Εκκλησιαστικής Μουσικής και Μεγαλοβδομαδιάτικων Μελωδιών από τη Δημοτική Χορωδία.


[ Διαβάστε περισσότερα ]
to e-periodiko mas
0 Σχόλια
Μ. Δευτέρα σήμερα...

Μ. Δευτέρα σήμερα...





H M. Eβδομάδα ξεκίνησε και τόσο οι προετοιμασίες για τη μεγαλύτερη γιορτή της Χριστιανοσύνης, όσο και η κατάνυξη είναι στο αποκορύφωμά τους. Τη Μεγάλη Δευτέρα "ο Νυμφίος έρχεται εν τω μέσω της νυκτός".

Ακολουθώντας το χριστιανικό συμβολισμό του Πάσχα, που για πρώτη φορά καθιέρωσε ο Απόστολος Παύλος, η ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ συμβολίζει τη Συναγωγή των Εβραίων και γενικά τη ζωή του Ισραηλινού λαού, που ήταν άκαρπη από καλά έργα. Είναι αφιερωμένη στη μνήμη του Ιωσήφ, του γιου του Ιακώβ, που αναφέρεται στην Παλαιά Διαθήκη και στην άκαρπη συκιά, που την καταράστηκε ο Χριστός και ξεράθηκε με ένα Του λόγο.

Από το βράδυ της Κυριακής των Βαΐων, ψάλλεται ο Όρθρος της Μ. Δευτέρας και το βράδυ ψάλλεται η Ακολουθία του Νυμφίου.
Τα παλιότερα χρόνια οι κοπέλες πίστευαν ότι "της νηστικής καρδιάς η ευχή πιάνει". Έτσι θεωρούσει πως μετά τη νηστεία θα βρουν γαμπρό ή ό,τι άλλο ευχηθούν. 
Στην Κεφαλλονιά λένε:
"Μεγάλη Δευτέρα, μεγάλη μέρα
Μεγάλη Τρίτη, μεγάλη κρίση
Μεγάλη Τετάρτη, μεγάλο σκοτάδι,
Μεγάλη Πέφτη, δάκρυο, πέφτει
Μεγάλη Παρασκευή, θλίψη πολλή
Μεγάλο Σάββατο, χαρές γιομάτο
Μεγάλη Λαμπρή, χάσκα μούσκα αυγό κι αρνί."

Σε άλλα μέρη της Ελλάδας, το λένε λίγο διαφορετικά...
Μεγάλη Δευτέρα ο Χριστός στη μαχαίρα
Μεγάλη Τρίτη ο Χριστός εκρύφτη 
Μεγάλη Τετάρτη ο Χριστός εχάθη
Μεγάλη Πέμπτη ο Χριστός ευρέθη
Μεγάλη Παρασκευή ο Χριστός εσταυρώθη
Μέγα Σάββατο ο Χριστός ετάφη
Κυριακή του Πάσχα ο Χριστός ανεστήθη.

Σε πολλά μέρη της πατρίδας μας η Μεγάλη Δευτέρα είναι αφιερωμένη στην αγορά λαμπάδων για το Χριστό, για τον Άγιο κάθε εκκλησίας, για τους πεθαμένους και από μία για τα μέλη της οικογένειας.
Τις λαμπάδες των Αγίων τις πηγαίνουν στην εκκλησία και τις ανάβουν μπροστά σε κάθε Άγιο, τη μέρα που γιορτάζουν οι εκκλησίες. Μόνο για τον Άγιο Αθανάσιο υπάρχει εξαίρεση και πηγαίνουν τη λαμπάδα του την τρίτη μέρα του Πάσχα.



[ Διαβάστε περισσότερα ]
to e-periodiko mas
0 Σχόλια
Σάββατο του Λαζάρου & Κυριακή των Βαΐων στη Λέσβο

Σάββατο του Λαζάρου & Κυριακή των Βαΐων στη Λέσβο



Σ' ένα από τα ομορφότερα χωριά της Λέσβου, στο χωρίο Κάπη, πραγματοποιείται το Σάββατο του Λαζάρου και την Κυριακή των Βαΐων ένα έθιμο, οι βάγιες που είναι σπάνιο και μοναδικό σε όλη την Ελλάδα. Σύμφωνα με αυτό, τα παιδιά των δύο τελευταίων τάξεων του Δημοτικού Σχολείου από την αρχή του τριωδίου χωρίζονται σε δύο ομάδες.

Ο καλύτερος μαθητής μπαίνει αρχηγός της ομάδας και αυτές οι δυο ομάδες, μοιράζονται το χωριό. 
Ξημερώνοντας το Σάββατο του Λαζάρου, τα αγόρια των δυο ομάδων, ξεκινούν πάνω σε γαιδουράκια να βρουν στα χωράφια του χωριού βάγιες. Τις μαζεύουν, τις φορτώνουν στα ζώα και τραγουδώντας μπαίνουν στο χωριό κατευθυνόμενα στην εκκλησία, έτσι όπως ο Χριστός μπήκε στα Ιεροσόλυμα. 

Στην εκκλησία τα κλαδιά της βάγιας θα δέσουν τα κορίτσια των ομάδων πολλά μαζί σε σχήμα κυπαρισιού και θα τα στολίσουν με βαλάντια με κορδέλλες και κουρέλια δηλαδή, τα οποία συμβολίζουν τα ρούχα που έστρωναν οι πιστοί στο Χριστό, κατά την είσοδό του στα Ιεροσόλυμα.
Η κάθε ομάδα μετά απ' αυτό, θα πάρει τη βάγια της και θα μπει μέσα στην εκκλησία. Πάνω σ' αυτές θα τοποθετηθούν μικροί ξύλινοι σταυροί, οι οποίοι δίνονται στα νιόπαντρα ζευγάρια.
Την επόμενη μέρα (Κυριακή των Βαίων) και αφού τελειώσει η λειτουργία, οι βάγιες θα βγουν στο προαύλιο της εκκλησία όπου τα μέλη των ομάδων θα ψάλλουν τον ύμνο "σήμερον έρχεται ο Χριστός". Ο ύμνος αυτός δεν υπάρχει στην υμνολογία της εκκλησίας, είναι όμως ένας τοπικός ύμνος ο οποίος αποτελείται από περισσότερους από 20 στίχους που ψάλλονται εναλλάξ από τις δύο ομάδες και το περιεχόμενό του δεν είναι άλλο από το χρονικό της ανάστασης του Λαζάρου.
Συνεχίζοντας, η κάθε ομάδα φορτώνεται τη βάγια της και ξεκινά να γυρίσει το χωριό. Η βάγια σταματά σ' όλες τις πόρτες των σπιτιών και τα παιδιά ψάλλουν την καινήν Ανάσταση. Οι κάτοικοι ακούγοντας τον ύμνο βγαίνουν από το σπίτι τους και κόβουν από τη βάγια ένα κλωνάρι και ένα κομμάτι κορδέλα, για να τα τοποθετήσουν στο εικονοστάσι τους και δίνουν στα παιδιά, χρήματα και αυγά τα οποία τα παιδιά μαζεύουν μέσα στα καλαθάκια τους.
Αν σταματήσουν σε σπίτι που έχει νιόπαντρους τότε δίνεται ο μικρός ξύλινος σταυρός που αναφέραμε νωρίτερα και έχει φτιαχτεί από τα παιδιά. Ο σταυρός δίνεται για να είναι το ζευγάρι δυνατό και γερό στην καινούργια τους ζωή.
Όταν ολοκληρώσουν τη βόλτα σ' ολόκληρο το χωριό, οι ομάδες καταλήγουν στους φούρνους του χωριού, για να δώσουν τις βάγιες για καύσιμα για το ψήσιμο της Λαμπριάτικης κουλούρας.
Μετά από αυτό, οι δυο ομάδες συναντιούνται για να ενώσουν τις εισπράξεις τους και τα αυγά που θα τα μοιράσουν εξίσου, θα ανταλλάξουν ευχές και θα γυρίσουν στα σπίτια τους...


πηγή: kapilesvos.gr
[ Διαβάστε περισσότερα ]
to e-periodiko mas
0 Σχόλια
Εσείς, βάλατε ..."Μάρτη";

Εσείς, βάλατε ..."Μάρτη";



Θυμάστε εκείνο το ασπροκόκκινο βραχιολάκι που φόραγαν τα παιδιά από την 1η Μαρτίου και όλο το μήνα;
Αυτός είναι ο "Μάρτης" ένα έθιμο πολύ παλιό, που είναι κοινό σε πολλές Βαλκανικές χώρες, όπως τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, τη Π.Γ.Δ.Μ., τη Μολδαβία και φυσικά την Ελλάδα.

Στην Ελλάδα λοιπόν, φορούσαν και φοράνε ακόμα σε πολλές περιοχές, στο αριστερό χέρι ή και στα δύο ένα βραχιολάκι φτιαγμένο από κόκκινη και λευκή κλωστή. Μπαίνει στο χέρι την πρώτη μέρα του Μάρτη και ή φθείρεται και πέφτει μόνη της ή την βγάζουν την τελευταία μέρα του μήνα που δίνει στο βραχιόλι το όνομά του. Στη Βουλγαρία μάλιστα το φορούν άντρες και γυναίκες. Οι άντρες χοντρότερο και οι γυναίκες λεπτότερο.
Πρόκειται για ένα έθιμο, σύμφωνα με το οποίο, αυτός που το φορά, προστατεύεται από τον ήλιο, τις ασθένειες ή και το κακό μάτι. Από την αρχαιότητα όπως αναφέρει και ο Αρτεμίδωρος στα Ονειροκριτικά του, το βραχιόλι σχετιζόταν με την προστασία από το κακό. Έτσι πέρασε και στα Βυζαντινά χρόνια. Στα Ελευσίνια μυστήρια μάλιστα, οι νεαροί μύστες φόραγαν κρόκους στο δεξί χέρι και στο πόδι, αποδεικνύοντάς μας ότι το έθιμο είναι πανάρχαιο ή όμοιο με αντίστοιχο πανάρχαιο έθιμο.
Όταν ο Μάρτης πέρναγε, έβγαζαν το βραχιόλι και το κρεμούσαν στο πιο ψηλό κλαδί των δέντρων που ήταν κοντά στα σπίτια με τις χελιδονοφωλιές, για να το πάρουν τα χελιδόνια και μ' αυτό να φτιάξουν τη φωλιά τους. 
Βλέπετε ο Μάρτιος, είναι ο μήνας της εαρινής μετανάστευσης των πουλιών από την Αφρικανική ήπειρο στην Ελλάδα και κατ' επέκταση στα Βαλκάνια. 
Τα χελιδόνια μάλιστα, αν είναι άρρωστα, αποφεύγουν το κόκκινο χρώμα. Έτσι μαζεύοντας (τα υγειή) το ασπροκόκκινο βραχιολάκι για τη φωλιά τους, κρατούσαν μακριά τα ασθενή πουλιά, από τα αυγά που γεννούσαν και οι ένοικοι του σπιτιού που φιλοξενούσε τη φωλιά, ήταν σίγουροι πως τα χελιδόνια αυτά, είναι υγειή. 
Γνωρίζοντας παρ' όλα αυτά, πως τα χελιδόνια μετέφεραν ασθένειες θερμότερων κλιμάτων που με την αυξημένη υγρασία της άνοιξης επωάζονται, μάθαιναν στα παιδιά, να μην πειράζουν τα χελιδόνια και να σέβονται τις φωλιές τους και τα μικρά τους. Έτσι απεφευγαν την επαφή των παιδιών με μικρόβια που μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο την υγεία τους.
"Μάρτη" όμως, δεν φορούσαν μόνο οι άνθρωποι. Σε κάποιες περιοχές της χώρας κρεμούσαν την κλωστή, όλη τη νύχτα, στα κλαδιά μιας τριανταφυλλιάς για να χαρίσουν ανθοφορία, ενώ σε άλλες περιοχές την έβαζαν γύρω από τις στάμνες για να προστατέψουν το νερό από τον ήλιο, διατηρώντας το κρύο. 
Σε άλλες πάλι περιοχές, φορούσαν το "Μάρτη" μέχρι το βράδυ της Ανάστασης και το έβγαζαν για να το δέσουν στις λαμπάδες της Λαμπρής, να καεί μαζί τους ή το έκαιγαν στη φωτιά που έκαιγαν τον Ιούδα.


πηγή πληροφοριών
[ Διαβάστε περισσότερα ]
to e-periodiko mas
0 Σχόλια
Να θυμηθούμε την κυρά Σαρακοστή;

Να θυμηθούμε την κυρά Σαρακοστή;



Ένα ξεχασμένο έθιμο, από τα παλαιότερα του τόπου μας, που σχετίζεται με το Πάσχα. Δεν ήταν τίποτα άλλο από ένα ημερολόγιο, το οποίο μετρούσε τις μέρες που μεσολαβούν από το Σάββατο μετά την Καθαρή Δευτέρα, ως τη Μεγάλη Εβδομάδα.
Το ιδιότυπο αυτό ημερολόγιο, είχε τη φιγούρα μιας γυναίκας, που έμοιαζε στην όψη με καλόγρια, είχε σταυρωμένα τα χέρια της γιατί προσευχόταν, είχε στο κεφάλι ή στο λαιμό της ένα σταυρό, γιατί πήγαινε στην εκκλησία, δεν είχε στόμα, γιατί νήστευε και είχε επίσης επτά πόδια, ένα για κάθε εβδομάδα της νηστείας.
Από το πρώτο Σάββατο μετά την Καθαρή Δευτέρα και κάθε Σάββατο, έκοβαν ένα πόδι. Το τελευταίο πόδι, ήταν αυτό του Μ. Σαββάτου. 

Έτσι ήξεραν πόσος χρόνος πέρασε και πόσος απομένει για το μεγαλοβδόμαδο.
Η φιγούρα αυτή ήταν φτιαγμένη σε άλλες περιοχές από χαρτί, όπως στη Χίο, σε άλλες από ζυμάρι, σε άλλες από πανί που το γέμιζαν με πούπουλα και σε άλλες όπως στον Πόντο, η κυρά Σαρακοστή ήταν από πατάτα στην οποία ένα κρεμμύδι ήταν το κεφάλι της και εφτά φτερά κότας, τα πόδια της. Το κρεμούσαν μάλιστα από το ταβάνι και αποτελούσε τον "Κουκουρά" που ήταν ο φόβος των μικρών παιδιών.
Αξίζει να θυμόμαστε, πως το τελευταίο πόδι στη Χίο που ήταν από χαρτί, το έκοβαν, το δίπλωναν και το έκρυβαν σε ένα ξερό σύκο, το οποίο τοποθετούσαν μαζί με τα άλλα. Όποιος το έβρισκε τον θεωρούσαν γουρλή και τυχερό. Στις περιοχές που ήταν από ζυμάρι, το τελευταίο πόδι το έβαζαν μέσα στο ψωμί της Ανάστασης και όποιος το έβρισκε πίστευαν ότι του έφερνε γούρι.
Το παρακάτω τραγούδι, είναι ενδεικτικό του αγαπημένου αυτού εθίμου


Την κυρά Σαρακοστή
που “ναι έθιμο παλιό
οι γιαγιάδες μας τη φτιάχναν”
με αλεύρι και νερό.

Για στολίδι της φορούσαν
στο κεφάλι ένα σταυρό
μα το στόμα της ξεχνούσαν
γιατί νήστευε καιρό.

Και τις μέρες τις μετρούσαν
με τα πόδια της τα επτά
κόβαν” ένα τη βδομάδα
μέχρι να “ρθει η Πασχαλιά.

Αν θελήσετε να φτιάξετε την κυρά Σαρακοστή (δεν είναι και τόσο αργά) το παρακάτω πατρόν που βρήκαμε στο e-daskalos.com, θα σας βοηθήσει να τη φτιάξετε εύκολα και με απλά υλικά.


 Το μέγεθος του κάθε κομματιού του πατρόν είναι όσο μια σελίδα Α4...




Έχει χρησιμοποιηθεί μεταλιζέ χαρτόνι, κανσόν χαρτόνι σε σχήμα καρό και καφέ και όσπρια...

 Θαυμάστε το αποτέλεσμα και καλή Σαρακοστή!...


[ Διαβάστε περισσότερα ]
to e-periodiko mas
0 Σχόλια

find "to e-periodiko mas" on instagram