Σήμερα, θέλουμε να σας παρουσιάσουμε μια ξεχωριστή Κυρία, που ζει και εργάζεται στην Πράγα της Τσεχίας. Το όνομά της είναι Τασούλα Ζησάκη - Healy και είναι καθηγήτρια στο Πολυτεχνείο της Πράγας, πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας της Πράγας και αρχισυντάκτρια του ελληνικού περιοδικού "Καλημέρα". Είναι τρίτης γενιάς Ελληνίδα και στη συζήτηση που είχαμε μαζί της, μας μιλά για την ελληνική κοινότητα της Τσεχίας και πολλά άλλα...
Κα Ζησάκη, διαβάζουμε στο site ropraha.eu για
την ελληνική κοινότητα της Πράγας και για το περιοδικό «Καλημέρα», που είναι το
μοναδικό περιοδικό στην ελληνική γλώσσα στην Τσεχία. Μιλήστε μας γι’ αυτό. Πώς
γεννήθηκε η ιδέα αυτού του περιοδικού και τι αποδοχή έχει από τους Έλληνες;
Το περιοδικό «Καλημέρα»
είναι το μόνο περιοδικό στην ελληνική γλώσσα στην Τσεχία. Εκδίδεται από την
Ελληνική Κοινότητα Πράγας σε 1000 αντίτυπα, τα οποία στέλνουμε σε όλες τις
Ελληνικές Κοινότητες στην Τσεχία (14 Ελληνικές Κοινότητες υπό την ομπρέλα της Ομοσπονδίας
Ελληνικών Κοινοτήτων Τσεχίας). Το περιοδικό υποστηρίζεται οικονομικά από το
Υπουργείο Πολιτισμού Τσεχίας, από Έλληνες επιχειρηματίες και
επαγγελματίες στην Πράγα όπως και από τους αναγνώστες του στην Τσεχία,
Ελλάδα, Αμερική, Κύπρο. Επίσης, το περιοδικό το στέλνουμε στην Ελλάδα,
Γερμανία, Βουλγαρία, Αυστραλία, Ουγγαρία, Κύπρο, ΗΠΑ. Το δίμηνο μας περιοδικό
δημοσιεύετε και στην ιστοσελίδα της Ελληνικής Κοινότητας Πράγας (ropraha.eu), όπως και
στο facebook (Ελληνική-Κοινότητα-της-Πράγας).
Το πρώτο
τεύχος δημοσιεύτηκε το 2000, ασπρόμαυρο, με μόνο 8 σελίδες. Εγώ το ανέλαβα ως
συντάκτης το 2003 και σήμερα το περιοδικό είναι έγχρωμο με 32 σελίδες. Το
περιεχόμενο του χωρίζεται σε ενότητες όπως, εκδηλώσεις των Ελληνικών Κοινοτήτων
στην Τσεχία, Ιστορία των Ελλήνων στην Τσεχοσλοβακία/Τσεχία, Συνεντεύξεις, μία
ενότητα αφιερώνεται στην Ελλάδα (μουσική, ήθη και έθιμα, κουζίνα, αξιοθέατα,
ποίηση, λογοτεχνία, κ.ά.), και η τελευταία ενότητα περιέχει επιστολές, άρθρα
αναγνωστών του περιοδικού. Πρέπει να σημειώσω ότι όλοι δουλεύουμε εθελοντικά
στο περιοδικό – από το γράψιμο μέχρι το ταχυδρομείο… Και το κάνουμε με αγάπη
διότι έχουμε μεγάλη απήχηση από τους αναγνώστες μας.
Μιλήστε μας για τους έλληνες της Τσεχίας
και τη ζωή τους εκεί. Σε ποιους τομείς δραστηριοποιούνται; Έχουν επαφή με την
πατρίδα;
Για πρώτη φορά στην
Τσεχοσλοβακία μαζικά παρουσιάστηκαν Έλληνες, το 1948, τα παιδιά του
παιδοσώσιμου, δηλαδή, τα παιδιά από τις εμπόλεμες περιοχές στον εμφύλιο πόλεμο
και βέβαια, παιδιά κομμουνιστών, δημοκρατών, εξόριστων, φυλακισμένων, μαχητών
του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, τα οποία μεταφέρθηκαν στις τότε Λαϊκές
Δημοκρατίες (Βουλγαρία, Ουγγαρία, Τσεχοσλοβακία, Πολωνία, Σοβιετική Ένωση,
Ρουμανία, ΛΔ της Γερμανίας) για να τα απομακρύνουν από τη λαίλαπα του πολέμου.
Τα περισσότερα παιδιά ήταν αγράμματα, υπόφεραν από αρκετές αρρώστιες,
πεινασμένα, ψειριασμένα όταν έφτασαν σ’ αυτές τις χώρες. Στην Τσεχοσλοβακία
έφτασαν από τον Απρίλη 1948 και μέχρι
το 1949, γύρω στις 4.500 παιδιά, τα οποία με τη φροντίδα του Τσεχοσλοβάκικου
Ερυθρού Σταυρού, του Κομμουνιστικού Κόμματος Τσεχοσλοβακίας, των Συνδικάτων,
του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας και των απλών τσεχοσλοβάκων πολιτών
ξαναβρήκαν το παιδικό τους χαμόγελο, ξαναζωντάνεψαν, ξανάπαιξαν παιδικά παιχνίδια.
Με την ίδια
φροντίδα μεγάλωσαν, σπούδασαν και γίνανε επιστήμονες, καλλιτέχνες, ειδικευμένοι
εργάτες. Λίγοι ήταν αυτοί που δεν τα "κατάφεραν"…
Οι στόχοι για την
διαπαιδαγώγηση αυτών των παιδιών ήταν δύο: α) να "κατακτήσουν τα κάστρα" της
γνώσης για να συμβάλουν στην ανοικοδόμηση της πατρίδας τους Ελλάδας και β) να
μείνουν Έλληνες, να διατηρήσουν την ελληνική ταυτότητα τους διότι μια μέρα θα
γυρίσουν στην Ελλάδα.
Αυτή η μέρα έφτασε μετά από πάνω από τριάντα χρόνια
αναγκαστικής πολιτικής προσφυγιάς. Και από τους 12.500 παιδιά και ενήλικες,
μεταξύ το 1985-1990 πάνω από 10.000 πολιτικοί πρόσφυγες από την Τσεχοσλοβακία
επαναπατρίσθηκαν στην πατρίδα τους.
Οι 3.500 που μείνανε και μένουν σήμερα στην
Τσεχία δεν επαναπατρίσθηκαν για προσωπικούς λόγους (μεικτούς γάμους, παιδιά σε
πανεπιστήμια, υγεία και απλώς δεν είχαν και που να παν στην Ελλάδα). Το 1949
πάνω από 8.000 Έλληνες πολιτικοί πρόσφυγες (μαχητές του Δημοκρατικού Στρατού
Ελλάδας, υπερήλικες, τραυματίες) φτάνουν στην Τσεχοσλοβακία όπου κι αυτοί μετά
από την ανάρρωση τους (ψυχικά και σωματικά) και με την φροντίδα του
Τσεχοσλοβάκικου κράτος και του ΚΚΕ, από εργάτες γης, αγρότες, αγράμματοι, κλπ
πιάνονται κι αυτοί να κατακτήσουν τα κάστρα της γνώσης, της τέχνης, της ζωής σε
μία διαφορετική κοινωνία, σοσιαλιστική για την οποία είχαν αγωνιστή στην
πατρίδα τους εάν θέλετε, και σήμερα κι αυτοί και τα παιδιά τους και εγγόνια
συμβάλλουν στην οικονομία, επιστήμη, αθλητισμό, κλπ στην Ελλάδα. Με λίγα λόγια
μορφώθηκαν, μείνανε Έλληνες οι οποίοι αγαπούσαν και αγαπάνε την πατρίδα τους.
Σήμερα στην
Τσεχία οι Έλληνες είναι οργανωμένοι σε 14 Ελληνικές Κοινότητες υπό την ομπρέλα
της Ομοσπονδίας Ελληνικών Κοινοτήτων της Τσεχικής Δημοκρατίας. Μετά τις
αλλαγές, αυτοί οι Έλληνες από πολιτικοί πρόσφυγες αναγνωρίζονται από το Τσέχικο
κράτος ως ελληνική μειονότητα, η οποία έχει το δικαίωμα να μιλά και να διδάσκει
την ελληνική γλώσσα, να διατηρεί την εθνική τους ταυτότητα μέσω διαφόρων
εκδηλώσεων, να οργανώνει εκδηλώσεις οι οποίες προωθούν τον ελληνικό πολιτισμό,
την Ελλάδα γενικά, να έχουν ραδιοφωνικό σταθμό, τηλεόραση, περιοδικά,
εφημερίδες, να χρησιμοποιεί την ελληνική γλώσσα σε δικαστήρια (με μετάφραση),
να γιορτάζει τις εθνικές γιορτές της, κλπ.
Από τις κύριες εκδηλώσεις των
Ελληνικών Κοινοτήτων είναι ο εορτασμός των εθνικών γιορτών, η οργάνωση
‘Ελληνικών Ημερών, Σαββατοκύριακα, κλπ σε όλη την Τσεχία. Πχ, τώρα το
Σεπτέμβρη, στην Πράγα οργανώθηκε μία μεγάλη εκδήλωση με το σύνθημα ‘Η Ελλάδα
στις καρδιές μας’, στην οποία πήρε μέρος όλος ο Ελληνισμός της Τσεχίας,
καλλιτεχνικά συγκροτήματα, κλπ. Ο στόχος ήταν να δώσει ένα μεγάλο μήνυμα στα
ΜΜΕ της Τσεχίας, τα οποία με την κρίση στην Ελλάδα και τα γεγονότα παρουσιάζει
μια όχι και τόσο δίκαια εικόνα της πατρίδας μας. Βέβαια, γενικά αυτό δεν τους
βοήθησε διότι οι Τσέχοι πολίτες αγαπάν τους Έλληνες που μένουν στην Τσεχία (μία
δημοσκόπηση πριν δύο χρόνια είχε δείξει ότι η ελληνική μειονότητα στην Τσεχία
έρχεται δεύτερη στη σειρά ως η πιο δημοφιλής και αγαπημένη από τους Τσέχους πολίτες.
Επίσης, οι μήνες Μάιο και Ιούνιος φέτος ήταν οι Ελληνικοί μήνες στην Τσεχία με
διάφορες εκδηλώσεις που δίναν μια όμορφη εικόνα της Ελλάδας και βέβαια και των
Ελλήνων στην Τσεχία.
Μετά την πτώση
της χούντας στην Ελλάδα, εάν και 30 χρόνια μεγαλώναμε με τη νοσταλγία και την
ελπίδα ότι μια μέρα θα γυρίσουμε στην πατρίδα μας (ιδού και η μόνη ευχή που
κάναμε στις εκδηλώσεις μας «και το χρόνο στην πατρίδα»), το ερώτημα πια που
βάζανε οι Έλληνες που μείνανε στην Τσεχία, δεν ήταν ‘θα πας για διακοπές στην
Ελλάδα’, αλλά ‘πότε θα πας για διακοπές στην πατρίδα’. Και πηγαίνανε και τα
παιδιά και τα εγγόνια. Και οι επόμενες γενιές συνεχίζουν τις καλές παραδόσεις
της πρώην πολιτικής προσφυγιάς Ελλήνων. Εκτός από τις ετήσιες διακοπές στην
Ελλάδα, όλες οι οικογένειες έχουν ελληνική τηλεόραση, ακούν ελληνικό ραδιόφωνο
(ΕΡΑ 5 τότε), συχνά δίνουμε συνεντεύξεις στα ελληνικά κανάλια και ραδιοφωνικούς
σταθμούς, έχουμε ήδη αρκετά ντοκουμέντα-βίντεο που έχουν γυρίσει η ΕΡΤ, Άλφα, Αντένα, η
τσεχική τηλεόραση, το 902.gr κλπ. Ναι, οι επαφές μας με την Ελλάδα είναι πολύ στενές και
παρακολουθούμε τα γεγονότα…
Σε τι έκταση φτάνουν στην Τσεχία τα νέα της Ελλάδας και ποια είναι η γνώμη των ελλήνων για όσα συμβαίνουν στην
πατρίδα μας, τα τελευταία χρόνια; Η δική σας γνώμη, ποια είναι;
Τα νέα από την Ελλάδα
φτάνουν και σε μας μέσω της ελληνικής τηλεοράσεως, του διαδικτύου, των
επισκέψεων, κλπ.
Δεν μπορώ να γενικεύσω τη γνώμη όλων των Ελλήνων στην Τσεχία,
αλλά οι περισσότεροι αισθάνονται θλίψη και στενοχώρια για τα γεγονότα και τη
διαχείριση της κρίσης από τις πρώην κυβερνήσεις. Το κύριο όμως για μας, είναι η
Ελλάδα να συνεχίσει να έχει καλό όνομα (διότι έτσι όπως διαχειρίστηκε η
προηγούμενη κυβέρνηση το χρέος κλπ στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με όλα το τσίρκο,
τερτίπια, κλπ εμείς αναγκαστήκαμε με όλες μας τις δυνάμεις να υπερασπιστούμε
τον ελληνικό λαό, τις αξίες του, την υπερηφάνεια και αξιοπρέπεια του). Οπότε, ανεξάρτητα από
πολιτικές πεποιθήσεις, ο
στόχος ο δικός μας ήταν και είναι η καλή εικόνα της Ελλάδας, του ελληνικού λαού
μέσω των πολλών εκδηλώσεων μας που σας ανέφερα πιο πάνω.
Τι δυσκολίες αντιμετωπίζετε στην έκδοση
του περιοδικού σας και πόσο εύκολο είναι για σας, σε συνδυασμό και με την κύρια
ιδιότητά σας ως καθηγήτρια στο Πολυτεχνείο της Πράγας;
Για μένα προσωπικά, ήταν πολύ δύσκολο όταν
ξεκίνησα να γράφω το περιοδικό διότι εγώ δεν είμαι δημοσιογράφος, και ούτε ποτέ
είχα γράψει ‘δημόσια’ στα ελληνικά. Η επαγγελματική μου γλώσσα, εάν μπορώ κάπως
έτσι να το πω, είναι τα αγγλικά. Είμαι παιδί πολιτικών προσφύγων από τον
ελληνικό εμφύλιο πόλεμο, γεννήθηκα στη Ρουμανία, μεγάλωσα στη Βουλγαρία, όπου
και σπούδασα Αγγλική φιλολογία και γλωσσολογία και Ρωσικά, παντρεύτηκα και
σπούδασα και στην Αγγλία, εργάστηκα σε πανεπιστήμια στην Αφρική, Κατάρ και από
το 1991 στην Τσεχοσλοβακία/Τσεχία. Εάν και από μικρή στην οικογένεια μας
μιλούσαμε μόνο ελληνικά και πηγαίναμε υποχρεωτικά στο ελληνικό σχολείο και δύο
χρόνια στο πανεπιστήμιο, στη διάρκεια της ζωής μου, λίγες φορές χρησιμοποίησα
την μητρική μου γλώσσα.
Με λίγα λόγια έπρεπε να ξαναβάλω μεγάλη
προσπάθεια για να ‘φρεσκάρω’ τις γνώσεις μου κι αυτό έγινε με πολύ διάβασμα,
ελληνική τηλεόραση και βέβαια όταν επιστρέψαμε στην Ευρώπη βρήκα και το
ελληνικό περιβάλλον. Το λέω αυτό για δύο λόγους – ότι δεν ήταν εύκολη η
υποχρέωση μου να εκδίδω το περιοδικό, έπρεπε να βελτιώσω όχι μόνο τις γλωσσικές
γνώσεις μου, αλλά να μάθω να βγάζω φωτογραφίες, να είμαι παρών σε όλες τις
εκδηλώσεις, να διαβάζω σχετικά με τα θέματα που παρουσιάζω, να διασταυρώνω
πληροφορίες, κλπ.
Θα θέλατε να μας μιλήσετε για την
οικογένειά σας, πώς βρέθηκε στην Τσεχία και πώς νιώθετε εσείς γι’ αυτό;
Εγώ μεγάλωσα με μία μεγάλη νοσταλγία για την Ελλάδα. Για πρώτη
φορά πήγα στην Ελλάδα το 1975. Έκλαψα από συγκίνηση και χαρά. Μάζεψα λίγο χώμα
και το μετέφερα στους γονείς μου, μαχητές του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας,
πολιτικούς πρόσφυγες στην Ουγγαρία, Ρουμανία και Βουλγαρία (όπου άφησαν και την
τελευταία τους πνοή με την Ελλάδα στο στόμα τους) και τους έφερα τις πρώτες μου
εντυπώσεις. Μετά, κάθε χρόνο πήγαινα στην Ελλάδα και για επαγγελματικούς λόγους
(στα πολυτεχνεία Αθήνας, Κρήτης και Θεσσαλονίκης). Γνώρισα την πατρίδα μου.
Είμαι
υπερήφανη για την οικογένεια μου, για τους γονείς μου. Από πρόσφυγες της
Ανατολικής Θράκης του 1922, φύγανε από τη ζωή ως πολιτικοί πρόσφυγες, αγωνιστές
της Εθνικής Αντίστασης και μαχητές του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας.
Ευτυχώς
είχαν την ευκαιρία μετά την πτώση της χούντας να ξαναδούν το χωριό τους, Κυανή,
στον Έβρο, να δουν την πρωτεύουσα μας, να γυρίσουν την Ελλάδα. Αλλά μέσα στην
τραγωδία το να αναγκαστούν να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους, βρήκαν την
ευτυχία τους. Και οι δύο από τα λίγα γράμματα που ήξεραν από την Έκτη Δημοτικού
στην Ελλάδα, ο πατέρας μου σπούδασε γεωπονία και η μητέρα μου νοσοκομειακές
σπουδές.
Μας μεγάλωσαν ελληνικά, με όλες τις παραδόσεις, ήθη και έθιμα, με την
ελληνική μας κουζίνα (κι εγώ μόνο τα δικά μας φαγητά ξέρω να μαγειρεύω και
αρέσουν στον Άγγλο άνδρα μου), με το να είμαστε ευαίσθητοι στα κοινωνικά,
πολιτικά και να μην μένουμε μόνο θεατές, αλλά να παίρνουμε μέρος δυναμικά για
τα δίκαια του ανθρώπου. Ποτέ δεν λυπήθηκα ότι γεννήθηκα και μεγάλωσα στην
ξενιτιά. Μέχρι να φύγω από την αγκαλιά της οικογένειας μας, πάντα είχα την
Ελλάδα γύρω μου (ακόμα και το σπίτι μας ήταν βαμμένο με την γαλανόλευκη και
στολισμένο με φωτογραφίες από την Ελλάδα).
Από τα πέντε αδέρφια, τρία
τελειώσαμε πανεπιστήμια, η μία αδερφή μου είναι γιατρός, εγώ γλωσσολόγος και ο
μικρός μας ο αδερφός ιστορικός) και οι δύο μεγαλύτερες μου αδερφές Γυμνάσιο και Τεχνική σχολή. Εγώ προσωπικά συνεχίζω να συμμετέχω στα κοινωνικά όσο αφορά την
εθνική ταυτότητά μας, τον ελληνισμό μας.
Εδώ και 15 χρόνια είμαι Πρόεδρος της
Ελληνικής Κοινότητας Πράγας. Ναι, είναι κι αυτή εθελοντική ‘δουλειά’ και
αρκετή. Είμαι αρχισυντάκτης του περιοδικού μας, και φωτογράφος, κλπ. Όπως κι
εγώ έτσι και όλοι που ζούμε σήμερα στην Τσεχία ποτέ δεν ξεχνάμε την πατρίδα μας
και τις υποχρεώσεις μας προς αυτήν. Διότι δεν αρκεί μόνο να αγαπάς την πατρίδα
σου. Πρέπει και δυναμικά και δραστήρια να υπερασπίζεσαι τα συμφέροντα της και
την εικόνα της στο εξωτερικό. Έτσι μας μεγάλωσαν οι Έλληνες γονείς μας και το
Κόμμα μας, το ΚΚΕ! Και θέλουμε αυτό να το μεταφέρουμε και στις επόμενες γενιές.
Σήμερα, αυτά
που βλέπω με πικραίνουν. Διότι ο λαός μας, αυτός ο μέγας και ηρωικός μας λαός,
πρέπει να ‘ξυπνήσει’, ο λαός μας δεν πρέπει να έχει ψευδαισθήσεις ότι όλα είναι
εύκολα, πρέπει να ξεχάσει αυτό το μότο να βολευτώ εγώ και δεν με νοιάζει για
τους άλλους. Πρέπει να μορφωθεί πολιτικά για να μην είναι ευκολόπιστος. Πρέπει
να παλέψει και αγωνιστεί για τα δικαιώματα του που τα χάνει μέρα με την μέρα.
Πρέπει να πιστέψει στη δύναμη του.
Πώς αντιμετωπίζουν οι Τσέχοι τους
Έλληνες; Υπάρχει διαχωρισμός τώρα ή στο παρελθόν;
Όπως σας είπα και πριν, οι
Τσέχοι πολίτες αγαπάν τους Έλληνες και την Ελλάδα. Αγαπάνε τον πολιτισμό μας,
την ιστορία μας (περισσότερο γνωρίζουν την αρχαία Ελλάδα), αγαπάνε την ελληνική
κουζίνα μας και αυτό φαίνεται και από τα ελληνικά εστιατόρια στην Πράγα και σε
άλλες πόλεις όπου είναι πάντα γεμάτα.
Στις δικές μας γιορτές (εθνικές) και
διάφορες εκδηλώσεις (συναυλίες αφιερωμένες στους μεγάλους μουσικοσυνθέτες, στη
βυζαντινή μουσική, στο δημοτικό μας τραγούδι, στους παραδοσιακούς χορούς από
όλη την Ελλάδα) οι Τσέχοι φίλοι μας είναι πάντα παρόντες. Υπάρχει και η Λέσχη
Φιλελλήνων, η οποία είναι πολύ δραστήρια με τα μέλη της τα οποία είναι στην
πλειοψηφία Τσέχοι. Διακρίσεις δεν υπάρχουν. Οι Έλληνες, δηλαδή, ο πυρήνας των
Ελληνικών Κοινοτήτων, τα παιδιά και εγγόνια των πρώην πολιτικών προσφύγων,
λειτουργούν άπταιστα στο τσέχικο περιβάλλον, είναι πρωτεργάτες στις δουλειές
τους, έχουν τη φήμη ως εργατικοί άνθρωποι, ταλαντούχοι, κλπ. Τώρα έχουνε έρθει
στην Τσεχία και αρκετοί νέοι από την Ελλάδα (δεν ξέρουμε τον ακριβό αριθμό,
περίπου στους 1000), κάποιοι από τους οποίους συμμετέχουν στα δρώμενα της
Κοινότητας μας, αλλά δυστυχώς οι περισσότεροι δεν ενδιαφέρονται. Ούτε στο
παρελθόν μα ούτε και σήμερα οι Έλληνες στην Τσεχία έχουν υποστεί διακρίσεις.
Αντιθέτως, ενώ η πατρίδα μας δεν μας βοηθά οικονομικά (και ούτε κι εμείς το
επιδιώκουμε) σήμερα, εάν και στο παρελθόν υπήρχε μια ελάχιστή στήριξη, το
Τσέχικο κράτος, το Υπουργείο Πολιτισμού Τσεχίας, τα Δημαρχεία των πόλεων και
της περιφέρειας, πάντα δείχνουν ενδιαφέρον για τις εκδηλώσεις μας, για την
πορεία μας ως μειονότητα, μας δίνουν όχι μόνο ηθική υποστήριξη αλλά και
οικονομική, (για τις εκδηλώσεις, για τα βιβλία που εκδίδουμε όπως η μετάφραση
του δικού μου βιβλίου από τα ελληνικά στα τσέχικα «Ο Ελληνισμός της Τσεχίας»)
και πολλές φορές έχουμε πάρει επαίνους για
την ποιότητα των εκδηλώσεων μας.
Φέτος, πχ, θα έχουμε μία μεγάλη συναυλία (14
Νοεμβρίου) αφιερωμένη στο έργο του Μίκη Θεοδωράκη, όπου η συμφωνική ορχήστρα
της πόλης Οστράβας θα παρουσιάσει το μουσικό έργο του μεγάλου μας
μουσικοσυνθέτη. Τα κύρια έξοδα έχουν αναλάβει το Υπουργείο Πολιτισμού της
Τσεχίας, τα Δημαρχεία και οι επαρχίες των πόλεων Κρνοβ (έδρα της Ομοσπονδίας
μας) και της περιοχής, όπως και της πόλης Οστράβας. Δυστυχώς, η Ελλάδα, η
πατρίδα μας δεν έχει τους πόρους για μια τέτοια εκδήλωση, και νομίζω ούτε και
το ενδιαφέρον.
Το δράμα των προσφύγων από τη Συρία, έχει
αγγίξει τους λαούς της Ευρώπης, αλλά όχι και των κυβερνήσεών τους. Ποια είναι η
δική γνώμη σας και πώς αντιμετωπίζουν το θέμα αυτό οι πολίτες στην Τσεχία;
Το πρόβλημα
των Σύριων και άλλων προσφύγων είναι μία ανθρώπινη τραγωδία κι εμείς οι Έλληνες
το ξέρουμε πολύ καλά, διότι η χώρα μας είχε πρόσφυγες από τη Μικρασιατική
καταστροφή και Ανατολική Θράκη, είχε και έχει μετανάστες σε όλες τις χώρες του
κόσμου, είχε πολιτικούς πρόσφυγες, είχε και έχει λαθρομετανάστες και σήμερα
ακόμα.
Για μένα είναι αδιανόητη η συμπεριφορά των κυβερνήσεων και των ΜΜΕ της
Κεντρικής Ευρώπης γενικά και στην Τσεχία συγκεκριμένα. Όλες οι πρώην λαϊκές
δημοκρατίες είχαν φιλοξενήσει πρόσφυγες (Βιετνάμ, Κορέα, Αφρική, Μέση Ανατολή,
κ.ά), πολιτικούς πρόσφυγες (Ελλάδα) από όλες τις άκρες του κόσμου, είχαν
υποτροφίες για ξένους φοιτητές και πάντα ανταποκρίνονταν με ουσιαστική
ανθρωπιστική βοήθεια σ’ αυτούς που είχαν ανάγκη. Πχ, η Τσεχοσλοβακία είχε
προετοιμαστεί να φιλοξενήσει πάνω από 12.500 πολιτικούς πρόσφυγες από την
Ελλάδα μέσα σ’ ένα πολύ μικρό χρονικό διάστημα.
Τα τραίνα που φτάνανε από την
Γιουγκοσλαβία με τα δυστυχισμένα, κουρασμένα, πεινασμένα, άρρωστα και
ψειριασμένα ελληνόπουλα, τα προϋπαντούσαν συνεδρία από υγειονομικό προσωπικό,
από γιατρούς και νοσοκόμες, και τρόφιμα και γάλα. Μετά από τις ιατρικές
εξετάσεις, τον κλίβανο, τα παιδιά τα στέλνανε σε παιδικούς σταθμούς, παλάτια,
όπου για πρώτη φορά τα ελληνόπουλα από τη Βόρεια Ελλάδα κοιμόνταν σε καθαρά
άσπρα σεντόνια, κάνανε μπάνιο κάθε μέρα, μάθανε να βουρτσίζουν τα δοντάκια τους
πρωί και βράδυ, κλπ.
Το ίδιο και οι ενήλικες πρόσφυγες – μετά από την
εγκατάσταση τους, τους δίνανε δουλειές, είτε γινότανε μαθητευόμενοι σε
εργοστάσια, είτε τους προετοιμάζανε για παραπέρα σπουδές. Και όχι μόνο το
κράτος αλλά και οι ίδιοι οι Τσεχοσλοβάκοι πολίτες τρέξανε να βοηθήσουν με ότι
μπορούσε ο καθένας τους Έλληνες. Άρα, δεν είναι ένα καινούργιο φαινόμενο ούτε
για την Τσεχία, ούτε για αυτές τις χώρες του υπαρκτού σοσιαλισμού.
Οι ίδιες αυτές
οι χώρες είχαν πρόσφυγες παντού σε όλον τον κόσμο από τον 18ο αιώνα και μετά όπως και μετά τις
αλλαγές του συστήματος το 1989, όταν χιλιάδες εγκατέλειψαν τις χώρες τους για
να βρουν ένα καλύτερο μέλλον, μια καλύτερη ζωή.
Γι’ αυτό για
μένα είναι αδιανόητο όταν η Ουγγαρία προσπάθησε να δικαιολογήσει τη ρατσιστική
της πολιτική λέγοντας ότι εμείς κάναμε το καθήκον μας όταν "η Σοβιετική Ένωση
μας υποχρέωσε να φιλοξενήσουμε τους Έλληνες πολιτικούς πρόσφυγες".
Αυτοί οι
νέοι πολιτικοί δεν θυμούνται φαίνεται με τι αγάπη και συμπόνια έτρεχαν οι απλοί
πολίτες να βοηθήσουν τα Ελληνόπουλα και τους ενήλικες πολιτικούς πρόσφυγες! Από
την άλλη πλευρά, μετά τις ‘αλλαγές’ του 1989, όπως στην Τσεχία έτσι και στις
άλλες χώρες άλλαξαν και οι αξίες στην διαπαιδαγώγηση και μόρφωση της νεολαίας.
Στην προσπάθεια τους να συκοφαντήσουν το σοσιαλιστικό σύστημα, στο οποίο που
εστιάζονταν στη φιλία, αλληλοκατανόηση και αλληλεγγύη μεταξύ των λαών,
διαπαιδαγωγούν νέους ανθρώπους οι οποίοι δεν ξέρουν τι θα πει ανθρώπινες αξίες,
ανθρώπινο ήθος. Η νέα γενιά έχει γίνει ρατσιστική και ξενόφοβη και προπαντός
όταν μιλάμε για αθίγγανους και διαφορετικές φυλές.
Τα ΜΜΕ με την
παραπληροφόρηση τους, εξάλλου δεν υπάρχουν ανεξάρτητα ΜΜΕ, τη διαστρέβλωση,
κλπ, συμβάλλουν κι αυτά στη διαμόρφωση ρατσιστικών και ξενόφοβων συμπεριφορών
στους νέους. Κατά τη γνώμη μου, δεν είναι οι απλοί σκεπτόμενοι Τσέχοι πολίτες
που αρνούνται να βοηθήσουν, που τρέφουν ρατσιστικά αισθήματα και συναισθήματα.
Αυτοί είναι μόνο ένα κομμάτι της τσεχικής κοινωνίας που ακούγεται και που φαίνεται
και δυστυχώς, η ανθρώπινη φωνή της πλειοψηφίας ακόμα δεν ακούστηκε. Ελπίζω ότι
σύντομα θα ακουστεί κι αυτή και οι πολίτες θα αντιδράσουν.
Τέλος, ο κόσμος
πρέπει να καταλάβει ότι οι Σύριοι πρόσφυγες φεύγουν από έναν πόλεμο που αυτοί δεν
προκάλεσαν. Πρέπει να δουν την ουσία του προβλήματος (ποιος προκαλεί τους
εμφύλιους πολέμους, ποιος θέλει να αλλάζει ηγεσίες και συστήματα στις αραβικές
χώρες με «επαναστάσεις» και «αντεπαναστάσεις» και για ποιανού συμφέροντα) και
τις αιτίες που προκάλεσαν χιλιάδες δύστυχους ανθρώπους να εγκαταλείπουν τα
σπίτια τους και την πατρίδα τους και να "επιλέγουν" τις ταλαιπωρίες αυτού του
τραγικού και μακρύ δρόμου της ασφάλειας, της ζωής.
Ποιο μήνυμα θέλετε να στείλετε στους
συμπατριώτες μας, μέσα από το e-περιοδικό
μας;
Μέσω του
περιοδικού σας, θέλω να χαιρετήσω όλους τους συμπατριώτες μας στην Ελλάδα και
στο εξωτερικό και να τους ευχηθώ υγεία και πρόοδο στη ζωή τους. Επίσης, να
συνεχίσουν οι συμπατριώτες μας να αγαπάν και υποστηρίζουν την πατρίδα μας όπου
κι αν βρίσκονται. Όπως στην Ελλάδα, έτσι και εμείς οι Έλληνες στο εξωτερικό
συνεχίζουμε να δημιουργούμε, να δουλεύουμε σκληρά και να διακρινόμαστε ως
επιστήμονες, συγγραφείς, μουσικοί και πάντα με την υπερηφάνεια ότι είμαστε
Έλληνες!
Σας ευχαριστώ για την φιλοξενία στο περιοδικό σας.
Εμείς, σας ευχαριστούμε κ. Ζησάκη για το χρόνο σας και την τόσο ενδιαφέρουσα κουβέντα μας!
Περισσότερες πληροφορίες για την Ελληνική Κοινότητα της Τσεχίας θα βρείτε στο ropraha.eu,
το οποίο "μιλά" και ελληνικά!
Η κλήρωση, συνεχίζει να "τρέχει"! Κλικ εδώ.
