Πόσο δύσκολο είναι στ' αλήθεια να καθοριστούν τα όρια του λογικού από το παράλογο, σε έθιμα ή συνήθειες που καταλήγουν σε τραγωδίες; Ασφαλώς θα καταλάβατε ότι μιλάμε για τα τρία (φέτος) θλιβερά περιστατικά με θύματα ανυποψίαστους ανθρώπους! 
Οι μπαλωθιές στο πασχαλιάτικο γλέντι στην Κρήτη, στοίχισαν τη ζωή σε ένα νέο άνθρωπο και το μάτι ενός άλλου νέου ανθρώπου, στη Σαντορίνη παλεύει για τη ζωή της μια γυναίκα τουρίστρια, μετά από την αυτοσχέδια κροτίδα που τη βρήκε στην Ανάσταση, ενώ τη Μ. Εβδομάδα, νεκρός έπεσε από την σαίτα που ετοίμαζε ένας άντρας στη Χίο.

Πέρσι ήταν άλλα και πρόπερσι άλλα και πάει λέγοντας...
Τραγική ειρωνεία, αυτοί οι άνθρωποι ήταν εκεί που ήταν και έκαναν ό,τι έκαναν για να γιορτάσουν ή γιορτάζοντας την Ανάσταση του Κυρίου!
Νομίζουμε ότι ελέγχουμε την κατάσταση και ξαφνικά μια λάθος κίνηση και η απώλεια της ζωής έρχεται να γεμίσει πόνο τόσες οικογένειες και να κάνει τους υπόλοιπους να αναρωτηθούν (για λίγο όμως) αν αξίζουν τόσο πόνο αυτές οι συνήθειες, αυτά τα έθιμα. Μαζί τους αναρωτιώμαστε κι εμείς, ξέροντας πως είναι μακριά η λίστα των θυμάτων από αυτά.
Καλό είναι να ξέρουμε και να τιμάμε τις ρίζες μας, καλό είναι να φυλάμε τα έθιμά μας, αλλά με τι κόστος; Ανθρώπινες ζωές; Δεν είναι υπερβολικό; Δεν είναι παράλογο;
Πολλοί είναι εκείνοι που πιστεύουν πως κάποια έθιμα ή κάποιες συνήθειες πρέπει να απαγορευτούν, για να προστατευθούν ανυποψίαστοι άνθρωποι που γίνονται θύματα. Όσες φορές όμως απαγορεύτηκαν βρήκαν σθεναρή αντίδραση από τους κατοίκους και τους υπερασπιστές της παράδοσης, πράγμα που σημαίνει ότι δεν είναι αυτή η λύση.
Πρέπει να αναλογιστούμε όλοι πόσο επικίνδυνα είναι πολλές φορές αυτά που υπερασπιζόμαστε και μόνοι μας να βρούμε τους τρόπους που θα θυμόμαστε τα έθιμά μας, χωρίς απώλειες. Δεν μπορούμε να μιλάμε για "ατυχήματα", ούτε μπορούμε να κλείνουμε τα μάτια στον πόνο που προκαλούν αυτά. Είναι τουλάχιστον εγωιστικό να μην ψάχνουμε βαθύτερα την αιτία που τα προκάλεσε, διαιωνίζοντας κάτι τόσο επικίνδυνο και θανατηφόρο! 
Ως πότε θα βλέπουμε το δέντρο, χάνοντας το δάσος; Δεν είναι κρίμα να φεύγουν άνθρωποι από τη ζωή και να υποφέρουν άλλοι τόσοι, για κάτι που μπορεί να αποφευχθεί;...

Μαρίνα

Ένα νέο βιβλίο που περιγράφει με ευαισθησία και αγάπη μια αληθινή ιστορία, κυκλοφόρησε πριν από λίγες μέρες. Γραμμένο από την κ. Βαρβάρα Παπαθανασίου - Μπότσαρη μας ταξιδεύει σε μια ιστορία ανθρώπινη, τρυφερή αλλά και πολύ διδακτική, δοσμένη με τρόπο που αγγίζει τον κάθε αναγνώστη και είναι χαρά μας να το παρουσιάζουμε.

Λίγα λόγια για το περιεχόμενο...
"Μην περιμένετε την καλή σας τύχη να σας χτυπήσει την πόρτα, εσείς πρέπει να ψάξετε να τη βρείτε! Να παλέψετε, να της δείξετε πως αξίζετε και τότε εκείνη θα είναι στο πλευρό σας. Αν μείνετε άπραγοι και την περιμένετε, αυτή που θα σας χτυπήσει την πόρτα θα είναι η κακή σας η τύχη"... Αυτά είναι τα λόγια της ηρωίδας, τούτης της αληθινής ιστορίας, που θα μας διδάξει πώς μπορούμε να κάνουμε το μαύρο άσπρο και το αγκάθι ρόδο!...


Η συγγραφέας του (Βαρβάρα Παπαθανασίου - Μπότσαρη), αναφέρει: "Φίλοι αναγνώστες, το "Πέτρινο πεζούλι" δεν είναι δημιούργημα της αχαλίνωτης φαντασίας μου, αν πιστέψατε κάτι τέτοιο. Ίσως να με ονομάσουν συγγραφέα αλλά αυτό τον τίτλο δεν τον αξίζω, μια και αυτό το βιβλίο είναι απλώς η εξιστόρηση μιας τραγικής αλήθειας και όποια φανταστική παρέμβαση από μέρους μου, θα ήταν φτηνή και αταίριαστη. Το βιβλίο το αφιερώνω στη μητέρα μου Αναστασία με μεγάλη περηφάνεια που είμαι κόρη της".

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ:

Πολλά και διαφορετικά τα έθιμα της Μ. Παρασκευής, στην Ελλάδα και την Κύπρο, με αποκορύφωμα τον Επιτάφιο, που ανάλογα με τη μορφολογία του εδάφους και τις ιδιαίτερες συνθήκες της κάθε περιοχής, ποικίλουν δίνοντας ξεχωριστό χρώμα στην κορύφωση του Θείου Δράματος.

Σε μερικά μέρη της Κύπρου, τη μέρα αυτή, όπως και στη Μακεδονία και τη Θράκη, πίνουν ξύδι ή τρώνε φαγητά με ξύδι, όπως φακές και κουκιά για να θυμηθούν το μαρτύριο του Χριστού , που όταν ζήτησε νερό, τον πότισαν ξύδι. Άλλες οικογένειες δε μαγειρεύουν καθόλου γιατί είναι μέρα μεγάλης νηστείας. Σε όλα τα μέρη της Ελλάδας τη Μ. Παρασκευή δεν κάνουν δουλειές, ούτε μαστορέματα αντιμετωπίζοντας τη μέρα αυτή σαν μέρα όπου όλοι συμμετέχουν στο Θείο Πένθος.

Πολλοί από μας πιστεύουν ότι τη Μ. Τετάρτη γίνεται μόνο το ευχέλαιο στην εκκλησία, χωρίς να υπάρχουν ιδιαίτερα έθιμα για τη μέρα αυτή. Δεν είναι όμως ακριβώς έτσι. Σε ορισμένες περιοχές της Ελλάδας τα έθιμα της Μ. Τετάρτης έχουν ξεχωριστό ενδιαφέρον.

Όπως στο Κορωπί του περασμένου αιώνα, όπου σύμφωνα με τον κ. Δ Κιούση (mesogianews.gr) τη μέρα αυτή, κάθε νοικοκυρά πήγαινε στο σπίτι του παπά της ενορίας της, ένα πιάτο αλεύρι και το έδινε στην παπαδιά.

Εκείνη το άδειαζε σε μια μεγάλη λεκάνη (σκάφη) και το βράδυ, έχοντας μαζευτεί εν τω μεταξύ μαζευτεί μεγάλη ποσότητα, το ζύμωνε χωρίς να ρίξει μέσα μαγιά (προζύμι) και στη συνέχεια το άδειαζε σε μια μεγάλη λεκάνη, το πασπάλιζε με λίγο αλεύρι και τοποθετούσε πάνω του ένα κλωνάρι βασιλικό.

Έπειτα ο παπάς τοποθετούσε επάνω το σταυρό, που χρησιμοποιούσε στα ευχέλαια και διάβαζε μια ευχή. Στη συνέχεια σκέπαζαν το ζυμάρι με ένα πανί και το πρωί της Μ. Πέμπτης, κατά ένα ανεξήγητο τρόπο το έβρισκαν φουσκωμένο. Το πρωί της Μ. Πέμπτης το μετέφεραν στην εκκλησία με κάρο. Το έθιμο αυτό διατηρήθηκε στο Κορωπί μέχρι τον 20ο αιώνα, ενώ στην Παιανία μέχρι το 1920.

Το ευχέλαιο που γίνεται στις εκκλησιές, σε κάποιες περιοχές όπως τον Πόντο, γινόταν και στο σπίτι.

Στα Κοτύωρα (δυτικά της Κερασούντας), ο παπάς γύριζε στα σπίτια για το ευχέλαιο. Σε κάθε σπίτι είχαν έτοιμα αυγά ωμά, αλεύρι και αλάτι. Ο παπάς τους έκανε ευχέλαιο και την επομένη (Μ. Πέμπτη) αφού έβαφαν τα αυγά, τα πήγαιναν μαζί με το "ευχελιασμένο" αλεύρι και το αλάτι στην εκκλησία στον Εσπερινό, μέσα σε καλαθάκια και σκεπασμένα καλά με πανί.

Η ζύμη του ψωμιού που αποτελούσε το προζύμι σε κάθε καινούργιο ζύμωμα μέσα στη διάρκεια του χρόνου, είχε χάσει την αρχική του δύναμη και για το λόγο αυτό, έπρεπε να ανανεωθεί.

Έτσι στην Αθήνα τη Μ. Τετάρτη η εκκλησιάρισσα όπως διαβάζουμε στο madata.gr πήγαινε από σπίτι σε σπίτι και μάζευε αλεύρι και το ζύμωνε χωρίς προζύμι. Ο παπάς (όπως και στα Μεσσόγεια) ακουμπούσε πάνω του το Σταυρό με το Τίμιο Ξύλο και το ζυμάρι φούσκωνε. Αυτό θα αποτελούσε το προζύμι της χρονιάς και για το λόγο αυτό μοιραζόταν ξανά στα σπίτια. Μ' αυτό ζύμωναν και τις κουλούρες της Λαμπρής.

Στην Κεφαλλονιά, οι γυναίκες πηγαίνουν για το ευχέλαιο της Μ. Τετάρτης στην εκκλησία με αλεύρι μέσα σε πορσελάνινη λεκάνη. Εκεί ο παπάς τοποθετεί το καντήλι με το λάδι και 7 κεριά. Κατά την ανάγνωση των 7 ευαγγελίων του Ευχελαίου ανάβει ένα ένα τα κεριά. Στο τέλος μυρώνει τους πιστούς και οι γυναίκες παίρνουν το αλεύρι για να ζυμώσουν μ' αυτό το πρόσφορο που θα λειτουργήσει ο παπάς τη Μ. Πέμπτη.

Όπως διαβάζουμε στο glixouri.blogspot.gr οι παραπάνω ακολουθίες πραγματοποιούνται το πρωί και δύο μαζί στην ιερά μονή Κορωνάτου πολλά χρόνια τώρα, με μεγάλη συμμετοχή πιστών.

Στο Ασβεστοχώρι Θεσσαλονίκης οι γυναίκες μάζευαν χόρτα με τα οποία έφτιαχναν τη χορτόπιτα της Μ. Πέμπτης, ημέρα που ήταν η μοναδική σ' όλη τη Σαρακοστή που επιτρεπόταν να φάνε λάδι. Το μάζεμα των χόρτων τη Μ. Τετάρτη συμβόλιζε τη σύλληψη του Χριστού μέσα στον κήπο των Ελαιών.

Στην Κέρκυρα, το μεσημέρι της Μ. Τετάρτης οι πιστοί πηγαίνουν στους ναούς για την Ακολουθία του Μεγάλου Ευχελαίου και το βράδυ συμμετέχουν στο Θείο Δράμα γεμίζοντας το χώρο του Δημοτικού Θεάτρου για τη συναυλία Εκκλησιαστικής Μουσικής και Μεγαλοβδομαδιάτικων Μελωδιών από τη Δημοτική Χορωδία.

Τη Μ. Τρίτη εθιμοτυπικά, οι νοικοκυρές την αφιερώνουν στο καθάρισμα του σπιτιού. Όλα πρέπει να λάμπουν για το Πάσχα, οι αυλές, τα σπίτια, όλα! Ασπρίζονται οι μαντρότοιχοι, καθαρίζονται τζάμια και παντζούρια, τινάζονται χαλιά, για να είναι έτοιμα για τη μεγάλη γιορτή.

Έτσι συνήθιζε ο λαός μας κι έτσι συνηθίζει ακόμα, να κάνει.

Δεν μπορώ όμως να μην αναρωτηθώ... Καθαρίζουμε το σπίτι μας, το χώρο μας, καθαρίζουμε το σώμα μας, καθαρίζουμε και την ψυχή μας; Και το μυαλό μας;

Μη βιαστείτε να μου απαντήσετε θετικά, έχοντας στο νου σας, την εξομολόγηση και τη Θεία Κοινωνία.

Μιλάω για την ουσιαστική καθαρότητα, που προέρχεται από τον τρόπο σκέψης. Αυτή την καθαρότητα, που έχουν τα παιδιά όταν σε κοιτούν βαθιά στα μάτια και σε διαπερνούν κάνοντάς σε διάφανο. Αυτή την καθαρότητα, που ξεκινά από το βλέμα και καταλήγει στην καρδιά, χωρίς να ρωτά ποιος είσαι, τι είσαι, αν έχεις θέση, επιρροή ή χρήματα.

Αρκείται στο ότι είσαι άνθρωπος και ανθρώπινα σε αντιμετωπίζει.

Πόσοι από μας είναι τόσο καθαροί; Πόσοι από μας, θα άνοιγαν την πόρτα και την καρδιά τους σε ανθρώπους άστεγους ή άπορους για το πασχαλιάτικο τραπέζι; Πόσοι από μας θα άνοιγαν την πόρτα τους σε ένα άγνωστο;

Ελάχιστοι φοβάμαι!...

Ανθρώπινο, θα μου πείτε. Ο κόσμος άλλαξε, οι καιροί έγιναν επικίνδυνοι, δεν ξέρεις ποιος είναι ο διπλανός σου...

Κατανοητό, όμως ο άνθρωπος, είναι φτιαγμένος για να αγαπά, για να χαμογελά, για να απλώνει το χέρι στον άλλο άνθρωπο, όχι για να καταστρέφει ή να αδιαφορεί.

Ίσως αυτό το Πάσχα, για να υπάρξει πραγματική Ανάσταση, να πρέπει αντί να μετράμε τα χρήματα, που χρειαζόμαστε για το πασχαλινό τραπέζι, να μετρήσουμε τα συναισθήματα που χρειαζόμαστε για να νιώσουμε καθαροί άνθρωποι. Τότε, θα ανακαλύψουμε, πως μόνο ένα συναίσθημα είναι αρκετό. Η Αγάπη!

Όλα μπορούν ν' αλλάξουν, με αυτή που δεν αγοράζεται, δεν πουλιέται κι όταν μοιράζεται, πολλαπλασιάζεται!...